Ποιος δεν γνωρίζει τα θρυλικά Liberty’s, που ανέλαβαν το δύσκολο έργο μεταφοράς από την Αμερική στρατιωτών, πολεμοφοδίων και τροφίμων στην Ευρώπη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Το όνομά τους δεν είναι τυχαίο: συνέβαλαν καθοριστικά στην άνιση μάχη των συμμαχικών δυνάμεων εναντίον της ναζιστικής Γερμανίας και μπορούν επάξια να διεκδικήσουν ένα μεγάλο μερίδιο δόξας. Αν και η ιδέα για τη δημιουργία τους γεννήθηκε στην Αγγλία με στόχο να καλύψουν το κενό των πλοίων εκείνων που είχαν βυθιστεί από τα γερμανικά υποβρύχια, οι Ηνωμένες Πολιτείες τελειοποίησαν τον σχεδιασμό τους.
Το πρώτο καθελκύστηκε στο ναυπηγείο North Sands του Sunderland της Αγγλίας στις 23 Αυγούστου 1941 και πήρε το όνομα Empire Liberty. Μετά από επίμονες προσπάθειες των Βρετανών, πολλές αντιρρήσεις των Αμερικανών και ατελείωτες διαπραγματεύσεις, τελικά το δεύτερο Liberty με το όνομα Ocean Vanguard καθελκύστηκε στην Καλιφόρνια στις 15 Οκτωβρίου 1941, για να ακολουθήσουν πολλά ακόμα, με αξιοσημείωτη μάλιστα ταχύτητα παραγωγής!
Το περιοδικό Time τα χαρακτήρισε «ασχημόπαπα», αλλά ο ίδιος ο Πρόεδρος Roosevelt, σε ραδιοφωνικό διάγγελμά του, είπε ότι έχουν «όψη φοβερή», δανειζόμενος στίχο του Ύμνου εις την Ελευθερία. Το ζητούμενο ωστόσο δεν ήταν η εμφάνιση, αλλά ο προορισμός τους: τα αργοκίνητα αυτά σκαριά διέσχιζαν τον Ατλαντικό, υπό την απειλή των γερμανικών υποβρυχίων, μεταφέροντας εκατομμύρια τόνους πυρομαχικών, εφόδια, άρματα, ατμομηχανές, στρατιωτικά οχήματα, πετρέλαιο και κάρβουνο, φαρμακευτικό υλικό, ζώα και ζωοτροφές. Είναι βέβαιο ότι αν δεν υπήρχαν τα Liberty’s, η έκβαση του πολέμου θα ήταν διαφορετική.
Με το τέλος του πολέμου ανέλαβαν τον ανεφοδιασμό των κατεστραμμένων περιοχών και τις μεταφορές γενικού φορτίου στα λιμάνια όλου του πλανήτη. Η Αμερική, αναγνωρίζοντας την προσφορά του ελληνικού στόλου, ο οποίος είχε χάσει το μεγαλύτερο μέρος των σκαφών του, πούλησε με ευνοϊκούς όρους 100 Liberty’s σε Έλληνες πλοιοκτήτες και έτσι μπήκαν τα θεμέλια ώστε η ναυτιλία της χώρας μας να αναδειχθεί σε μία από τις μεγαλύτερες δυνάμεις σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το 2006, με πρωτοβουλία του κύριου Σπύρου Πολέμη και με οικονομική συνεισφορά μιας ομάδας Ελλήνων εφοπλιστών, ένα Liberty παραχωρήθηκε από την αμερικανική κυβέρνηση στην Ελλάδα και κατέληξε να δέσει στον Πειραιά, σε πολύ κακή κατάσταση, τον Ιανουάριο του 2009.
Ο αείμνηστος Καπτ. Βασίλης Κωνσταντακόπουλος κάλυψε τα έξοδα της αποκατάστασης και σήμερα το πλοίο στέκει περήφανο στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, στην Πύλη 2, έχοντας μετατραπεί σε πλωτό μουσείο και διατηρώντας ζωντανές τις μνήμες ενός ένδοξου παρελθόντος.
Το Hellas Liberty είναι ένα από τα τρία που σώζονται. Στους εσωτερικούς του χώρους υπάρχουν αυθεντικά ναυτικά όργανα, μοντέλα πλοίων καθώς και έργα των μικρών φίλων μελών της Helmepa Junior.
