Καλό μήνα με υγεία δημιουργία, αισιοδοξία, αγάπη για το συνάνθρωπό μας, χαρά και ευλογιά…
Ο τελευταίος μήνας του χρόνου, ο Δεκέμβριος, έφτασε!!!
Ντυμένος με τα γιορτινά του, τη λευκή μακριά γενειάδα του, κουρασμένος πια, έτοιμος να υποδεχτεί το χειμώνα, το «παχύ» κρύο και φυσικά το παχουλό μωρό, το νέο έτος!
Είναι ο μήνας με τις περισσότερες γιορτές, το κρύο και τα πρώτα χιόνια, αν και φέτος ήρθαν νωρίτερα.
Ο λαός μας έχει δώσει και σ’ αυτόν διάφορες ονομασίες: στην Ρόδο τον ονομάζουν «Χριστουγεννάρη», στη Λέσβο «Χριστουγγενιάτη», στον Πόντο «Χριστιανάρη» και στο Καστελόριζο τον λένε «Παππού-Νικόλα», τιμώντας έτσι τον Άγιο Νικόλαο (6/12). Ακόμα «Κυρ Λευτέρη» προς τιμή του Αγίου Ελευθερίου (15/12). Στη Μακεδονία τον λένε «Άσπρο μήνα» και «Γιορτινό» γιατί το χιόνι σκεπάζει ολόκληρη την πλάση, αλλά και γιατί είναι ο μήνας με τις περισσότερες γιορτές.
Αυτές λοιπόν ξεκινούν με τα λεγόμενα «Νικολοβάρβαρα». Τότε είναι που «κάνει νερά και χιόνια» και «Η αγία Βαρβάρα βαρβαρώνει (το κρύο), ο αϊ-Σάββας σαβανώνει κι ο αϊ-Νικόλας παραχώνει (θάβει)», όπως λέει ο λαός μας.
Τα «Νικολαβάρβαρα» ξεκινούν στις 4 του μήνα που τιμάμε την Αγία Βαρβάρα, προστάτιδα των παιδιών από την ευλογιά. Στις πόλεις της Μ. Ασίας έφτιαχναν μια μεγάλη «μελόπιτα», που την τοποθετούσαν στο τρίστρατο της γειτονιάς. Εκεί πήγαινε ο ιερέας να την ευλογούσε. Κατόπιν, η νοικοκυρά έκοβε την πίτα και τη μοίραζε στους περαστικούς.
Στις 5 του Αγίου Σάββα θεωρείται ο άγιος θεραπευτής, γι’ αυτό και σε πολλές περιοχές οι μητέρες δεν εργάζονται την ημέρα αυτή, για την υγεία των παιδιών τους. Θεωρείται προστάτης των καρκινοπαθών και των γυναικών που δυσκολεύονται να τεκνοποιήσουν.
Στις 6 του Αγίου Νικολάου, προστάτη των ναυτικών και ο κύριος των ανέμων και της τρικυμίας, που σύμφωνα με τις παραδόσεις, «τα ρούχα του είναι πάντοτε βρεγμένα από την άλμη και τα γένια του στάζουν θάλασσα».
Κατά την παράδοση, ο Νικόλαος υπήρξε προστάτης επίσης των φτωχών. Ήταν αυτός που έδινε και δώρα σε παιδιά και άπορους, συνήθως στα κρυφά, χωρίς να αποκαλύπτει την ταυτότητά του. Για αυτό και στη Δύση η γιορτή του Αγίου Νικολάου, λέγεται Santa Claus από τη σύντμηση του Santa Nicolaus και συνδέεται με τα Χριστούγεννα και με την ανταλλαγή δώρων στα παιδιά.
Στις 9 του μήνα, τιμάμε την Αγία Άννα, μητέρα της Παναγίας και προστάτιδα των άτεκνων ζευγαριών. Την επόμενη μέρα, ο Άγιος Μηνάς, θεωρείται προστάτης των γεωργών και των κτηνοτρόφων, επίσης προστάτης των ξενιτεμένων, των ανύπαντρων γυναικών και των δημοσιογράφων. Ακόμα πολλοί πιστεύουν ότι ο Άγιος βοηθά στο να βρεθούν χαμένα πράγματα.
Στην συνέχεια στις 12 Δεκέμβρη τιμάμε τον Άγιο Σπυρίδωνα. Από την παρετυμολογία του ονόματός του, πιστεύουν ότι θεραπεύει την πανώλη και κάθε είδους επιδημίες. Επίσης θεραπεύει κάθε πόνο στα αυτιά. Όπως θεωρείτε προστάτης των κεραμέων, των χρυσοχόων, των ενεχυροδανειστών, των τρικυμιών και πολιορκιών, κ.α. Επιπλέον θεωρείτε και προστάτης των φτωχών, πατέρας των ορφανών και δάσκαλος των αμαρτωλών.
Ως αντάλλαγμα στη βοήθεια του, του πηγαίνουν στην εκκλησία, κόλλυβα, τηγανίτες, λαλάγγια, xαλβά, ανάλογα την παράδοση της περιοχής.
Είναι ο Άγιος που τιμάται κατεξοχήν στην Κέρκυρα. Σύμφωνα με τη κερκυραϊκή παράδοση ο Άγιος την ημέρα αυτή φεύγει από την εκκλησία και «περπατά» γύρω από την πόλη ή το νησί για να βοηθήσει όποιον τον έχει πραγματικά ανάγκη.
Τρεις ακόμη Άγιοι ακολουθούν, ο Άγιος Ελευθέριος, ο Άγιος Μόδεστος και ο Άγιος Διονύσιος, στις 15 , 16 και 17 αντίστοιχα.
Ο πρώτος «ελευθερώνει» τις έγκυες γυναίκες, τους αιχμάλωτους και τους φυλακισμένους, καθώς ακόμα προστατεύει από επιθέσεις άγριων ζώων. Ο Άγιος Μόδεστος είναι ο προστάτης των ζώων και ιδιαίτερα αυτών που σέρνουν άροτρο. Κι ο Άγιος Διονύσιος θεωρείται ο Άγιος της «Συγχώρεσης» καθώς συγχωρέσε τον φονιά του αδελφού του.
Λίγο πριν φτάσουμε στα Χριστούγεννα στις 22 του μήνα, τιμούμε την Αγία Αναστασία τη Φαρμακολύτρια, που προστατεύει τους φαρμακοποιούς. Ο λαός μας πιστεύει ότι η Αγία διώχνει μακριά τα φαρμάκια, τις πίκρες και τις στεναχώριες της ζωής.
Και φτάνοντας ανήμερα τα Χριστούγεννα, την ημέρα της γέννηση του Χριστού μας, λέγεται κατά την ελληνική παράδοση ότι ανεβαίνουν στην γη τα δαιμόνια-Καλικάντζαροι που «όλο το χρόνο πελεκούν με τα τσεκούρια τους, τους στύλους που στηρίζουν τη γη», όπου και αρχίζει το δωδεκαήμερο των «γιορτών» έως και τα Θεοφάνια.
Καλές γιορτές και χρόνια μας πολλά
Με την ευχή ο κάθε άγιος που τιμάμε ξεχωριστά αυτό το μήνα να κάνει το θαύμα του!!!
Καλλιόπη Γραμμένου
Δημοσιογράφος- Παιδαγωγός