Του Απόστολου Μαγγηριάδη
η χώρα μας πρωταγωνίστησε σε μια ομοβροντία αρνητικών δημοσιευμάτων από το εξωτερικό, δεχόμενη ένα τεράστιο πλήγμα που αφαιρεί αξία από τον τουρισμό, τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της.
Στην ομάδα εργασίας, πέρα από πολιτικά πρόσωπα, συμμετέχουν στελέχη του ιδιωτικού τομέα που διαθέτουν εμπειρία από μεγάλες οργανώσεις, όπως οι Ολυμπιακοί αγώνες – άρα κατανοούν τον τρόπο δόμησης και υποστήριξης της εικόνας. Λένε πως, όταν δεν θέλεις να λύσεις ένα πρόβλημα, στήνεις επιτροπές. Ας μην είμαστε αρνητικοί. Είναι θετική προσπάθεια που – θεωρητικά τουλάχιστον – θα ομογενοποιήσει τα μηνύματα που εκπέμπει η χώρα από πολλούς και διαφορετικούς φορείς που έχουν εξωστρεφή δράση.
Πρόκειται, βέβαια, για εγχείρημα που ακροβατεί στα όρια της θεωρίας των διεθνών σχέσεων και των κανόνων του μάρκετινγκ. “Πατέρας” της θεωρίας του nation brand θεωρείται ο Βρετανός Σάιμον Άνχολτ, ο οποίος πίσω στο 1996 εντόπισε αναλογίες ανάμεσα στον τρόπο με τον οποίο ένας οργανισμός ή μια εταιρεία δομεί την εικόνα του (branding) και στον τρόπο με τον οποίο μια χώρα δομεί τη διεθνή εικόνα της (nation branding).
Θεωρούσε σημαντικότερους διαύλους διαμόρφωσης της εικόνας μιας χώρας την τουριστική προβολή της, τις εταιρείες της που παράγουν εξαγώγιμα προϊόντα, τις διεθνείς σχέσεις της, τον πολιτισμό της αλλά και τους ίδιους τους πολίτες της, που διαμορφώνουν με τη στάση τους αντιλήψεις και απόψεις για την πατρίδα τους στο εξωτερικό.
Το σήμερα, βέβαια, είναι άλλη εποχή. Στην εποχή των έξυπνων κινητών, των ταμπλετών και της διείσδυσης των social media, η ιδέα του να αλλάξεις τις προσλαμβάνουσες της εικόνας της χώρας σου περνάει μόνο μέσα από την ίδια την πραγματικότητα. Εδώ είναι και η μεγάλη ευκαιρία της χώρας: Καμία εκστρατεία δημοσίων σχέσεων δεν πρόκειται να επηρεάσει τις προσλαμβάνουσες της εικόνας της Ελλάδας στο εξωτερικό, εάν η ίδια η χώρα δεν αλλάξει.
Η Ελλάδα θα καταστρέψει τα αρνητικά στερεότυπα που η δημοσιονομική κρίση δημιούργησε όταν καταφέρει να εκπέμψει την εικόνα μιας χώρας που ξεπερνά την κρίση με ποιότητα, καινοτομία και εξωστρέφεια. Όταν ο τουρισμός γίνει διάσημος όχι για την αισχροκέρδεια αλλά για την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει. Όταν τα αγροτικά μας προϊόντα γεμίσουν τα πιάτα της διεθνούς γαστρονομίας, ξεχωρίζοντας για τη μοναδικότητά τους. Και όταν η μικρή Ελλάδα αντικαταστήσει την εικόνα ενός δυσκίνητου κράτους ράθυμων δημοσίων υπαλλήλων με την καινοτομία που περιβάλλει το οικοσύστημα των start-ups και τις νέες ιδέες που κουβαλάει το πλεόνασμα επιστημόνων που διαθέτει.
Ακόμη και ο ίδιος ο Άνχολτ, είκοσι σχεδόν χρόνια μετά την ανάπτυξη της καινοτόμου συλλογιστικής του, σήμερα ομολογεί πως ζούμε στην εποχή που η μόνη υπερδύναμη που έχει απομείνει στον κόσμο είναι η διεθνής κοινή γνώμη. Και όλες οι χώρες, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα πρέπει να κάνουν διπλωματία με αυτή την υπερδύναμη… (aixmi)
