Γράφει ο ψυχίατρος, κύριος Ιάκωβος Μαρτίδης
Όταν ένα ζευγάρι παντρεύεται αυτό είναι γεγονός σημαντικό εκτός από το ίδιο το ζευγάρι και για δύο οικογένειες. Για τις γονεϊκές οικογένειες. Όταν δυο άνθρωποι παντρεύονται επηρεάζεται...
Ποιοι γονείς συνήθως που εναντιώνονται στο γάμο του παιδιού;
Αν δεν έχει ψυχολογικά ενηλικιωθεί ο γονιός και δεν έχει αποκτήσει ρόλους μέσα από τους οποίους να νοηματοδοτεί με ουσιαστικό περιεχόμενο την καθημερινότητά του υπάρχει πρόβλημα. Αν δεν ζει τότε θα προσπαθήσει να ζήσει μέσα από τη ζωή του παιδιού του. Και αυτό συμβαίνει όταν ένας από τους δυο γονιούς είναι υπερ- συνδεδεμένος συναισθηματικά με το παιδί που παντρεύεται.
Το πρόβλημα μπορεί να οφείλεται σε υπερπροστασία, στην ανασφάλεια, στην τελειοθηρία ακόμα και σε προϋπάρχουσα ψυχοπαθολογία. Μπορεί να οφείλεται στην κακή ποιότητα σχέσης των δυο γονιών σαν ζευγάρι ή που είχαν και αυτοί σαν παιδιά με τους δικούς τους γονείς. Μπορεί να παίζει ρόλο και η κρίσιμη ηλικία που διανύουν οι γονείς όταν τα παιδιά τους παντρεύονται. Σε ακραίες περιπτώσεις μιλάμε για συναισθηματικές επιμειξίες και ο γονιός στην κυριολεξία θα τρέφεται από τις σάρκες του παιδιού του. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται η βοήθεια από έναν έμπειρο ψυχοθεραπευτή.
Αν το ενήλικο παιδί δεν μπορέσει να ξεφύγει από την κλειστή ψυχολογική αγκαλιά του γονιού που για συγκεκριμένους λόγους είναι συνήθως η μάνα αν δεν μπορέσει να βάλει τα όριά του ή ακόμα και να επαναστατήσει τότε οι γονείς με τον ένα ή τον άλλο τρόπο φανερά ή υπόγεια συνειδητά ή όχι θα δημιουργούν προβλήματα στη σχέση και το γάμο του.
Με ποιους τρόπους εκδηλώνεται η αντίθεση;
Όταν υπάρχει αντίθεση των γονιών στο γάμο του παιδιού μερικές φορές εκδηλώνεται χρησιμοποιώντας οικονομικούς και συναισθηματικούς εκβιασμούς του τύπου: «Αν παντρευτείς τον συγκεκριμένο άνθρωπο αυτή ή αυτόν, μην υπολογίζεις σε εμάς. Δεν μας αγαπάς, δεν μας σκέφτεσαι. Τι θα γίνει με την άρρωστη μάνα σου. Εμείς θυσιαστήκαμε για να σε μεγαλώσουμε»
Τις περισσότερες φορές η αντίθεση γίνεται πιο διακριτικά. Γίνονται έμμεσα: «Εμείς το λέμε για το καλό σου. Δεν έχουμε κανένα συμφέρον. Μη σκέφτεσαι εμάς, θα επιβιώσουμε. Αν φύγεις από το πατρικό σπίτι δε θα μπορέσουμε δυστυχώς να σε βοηθήσουμε οικονομικά…» Όλα αυτά επηρεάζουν την απόφαση για γάμο.
Οι γονείς εξακολουθούν να μας επηρεάζουν ακόμα και όταν είμαστε ενήλικες. Και όταν μας συμβουλεύουν πριν τον γάμο αλλά και μέσα σε αυτόν, ακόμα και όταν οι συμβουλές τους είναι ανιδιοτελείς και σωστές δεν παύουν να ενεργοποιούν όλα τα προηγούμενα βιώματα που νιώθαμε όταν ήμασταν υπό την προστασία τους στο ασυνείδητο κομμάτι του εαυτού μας. Μπορεί να μην το συνειδητοποιούμε αλλά μας επηρεάζουν.
Όταν συμβαίνουν όλα τα παραπάνω και υπάρχει επιρροή πόσο μάλιστα συναισθηματικός έλεγχος τότε επέρχεται μια συναισθηματική απομάκρυνση από τον σύντροφό μας.
Είναι χαρακτηριστικές οι φράσεις που επανειλημμένα έχω ακούσει στο ιατρείο μου. «Πριν έρθει στο σπίτι πάντα περνάει από τη μάνα της. Μεσημέρια συνήθως τρώει στους δικούς του. Τηλεφωνιέται καθημερινά με τη μάνα της πάνω από 10 φορές!»
Έμμεσοι τρόποι επιρροής.
Πολλές φορές ο έλεγχος από τους γονείς γίνεται μέσω υπηρετήσεων και βοήθειας που το νιόπαντρο ζευγάρι θα ζητήσει. Άλλες φορές οι ίδιοι οι γονείς θα προσφερθούν από μόνοι τους να βοηθήσουν. Ο πατέρας να διορθώσει κάτι στο σπίτι αφού είναι πιο έμπειρος και τα χέρια του πιάνουν καλύτερα. Η μητέρα να κρατήσει τα παιδιά να κάνει φαγητό, να βάλει και κανένα πλυντήριο.
Αυτές οι εισβολές θεωρούνται μάλιστα και θυσίες. Αν η κόρη πει στη γιαγιά σε παρακαλώ μη δίνεις πολλά γλυκά στο παιδί τότε η απάντηση συνήθως είναι «Δε φτάνει που σε εξυπηρετώ μου κάνεις και παρατηρήσεις; Δεν ξέρω εγώ; Τρία παιδιά μεγάλωσα!»
Δεν είναι τυχαίο ότι στη συνείδηση του λαού είναι προβληματική κυρίως η σχέση νύφης πεθεράς.
Όχι, φυσικά, πάντα αλλά σε πολλές περιπτώσεις. Στη σχέση αυτή η έννοια του ελέγχου είναι δραματικά παρούσα και συχνά ένας πόλεμος με όλα τα ψυχολογικά όπλα καμιά φορά και οικονομικά.
Εδώ λοιπόν χρειάζεται να μπουν όρια. Απέναντι σε γονείς και πεθερικά. Καμιά φοπρά απέναντι και σε αδέρφια. Καμιά φορά και σε αδέρφια συγγενείς και φίλους. Λειτουργικά και αποτελεσματικά όρια που να εξυπηρετούν την ζωή. Η εξώπορτα του σπιτιού ορίζει τα όρια του έσω με τον έξω κόσμο και έτσι, διασφαλίζεται η ασφάλεια και η ηρεμία στο μέσα σύστημα σε σχέση με εξωγενείς παράγοντες.
Πρέπει τα όρια να είναι πολύ αυστηρά;
Και στην αντίθετη περίπτωση όμως όταν γινόμαστε πολύ αυστηροί μπορεί να θέσουμε τη σχέση μας σε κίνδυνο. Όταν τα όριά μας είναι υπερβολικά ανελαστικά. Τότε θα τείνει το οικογενειακό σύστημα να αποξενωθεί από τον κοινωνικό περίγυρο από γονείς, αδέρφια, πράγμα που δεν είναι επιθυμητό ούτε ζητούμενο. Τα όρια πρέπει να είναι τέτοια ώστε να οριοθετείται ο καθένας σαν ξεχωριστό πρόσωπο μέσα στη σχέση, να σχετίζεται χωρίς να κινδυνεύει να χάσει το πρόσωπό του και ταυτόχρονα τα όρια να είναι διαπερατά στον κατάλληλο βαθμό από τον σύζυγο για να μπορέσει να υπάρχει μια οσμωτική σχέση που μέσω μιας συνεχούς αγαπητικής αλληλεπίδρασης να επιτυγχάνεται η επικοινωνία με τον σύντροφο… (boro-enikos)
