Κάποιοι πιστεύουν πωςτα παραμύθια, είναι...
δημιουργήματασοφών που έχουνφτιαχτεί για να μας μεγαλώσουν. Κάθε παραμύθι περιέχειμια αλήθεια κι ένα κρυμμένο μήνυμα, το οποίο αντέχει στο ταξίδι του χρόνου και μεταφέρεται από στόμα σεστόμα με βάση τις εμπειρίεςκαι τις ερμηνείες του καθενός.Το παραμύθι…
«είναι το μέσο, μέσα απ᾽ το οποίο το παιδί ταξιδεύει, βρίσκει εμπόδια, παλεύει με δράκουςκαι σώζει πριγκίπισσες. Δουλεύει κομμάτια του χαρακτήρα του, που ούτετο ίδιο γνωρίζει… Τουδίνεται η δυνατότητα να γίνεικάτι που δενείναι, μπορεί να αποκτήσει μια δύναμη που δενέχει, κι ικανότητες που έχουνοι σούπερήρωες που θαυμάζεικαι που πάντα νικούν…
Ένα παιδί μπορεί να γίνει ο Κοντορεβυθούλης που, παρόλο που φοβήθηκε πολύ κιένιωσε αβοήθητο, κατάφερε να σκοτώσει τον δράκο και να βρει τον δρόμο, ώστε να επιστρέψει σπίτι του, όπως ακριβώς και την πρώτη μέραπου πήγε σχολείο. Τότε που φοβήθηκετόσο, ένιωσε αβοήθητο, ένιωσε πως δεθα αντέξει, όμως στο τέλος τα κατάφερε, γυρνώντας σπίτι, γεμάτος εφόδια… Γεμάτοςανεξαρτησία, δύναμη και γνώση!
Στην ουσία, τα παραμύθια αφηγούνται την παιδική ηλικία ενός παιδιού μέχρι καιτην ενηλικίωσή του και μαζί αφηγούνται, επίσης, όλες τις περιπέτειες που περιλαμβάνει αυτή η ηλικία. Ο ήρωαςπροχωρεί μόνος τουγια κάποιοχρονικό διάστημα, όπως μόνο νιώθει και το παιδί, πολλές φορές και σε διάφορες φάσεις της ζωής του.
Όμως, μιαιδιαίτερη δύναμη, μια νεράιδα, ένα ξωτικό, ένα μικρό ζωάκι, θα το βοηθήσουν στο τέλος να τα καταφέρει να βρει τον δρόμο του, πιο δυνατόςκαι πιο ικανόςπλέον…
Στην ουσία, του επιβεβαιώνουν την άποψη πως, πολλές φορές, μπορεί να νιώσει ανήμπορο, κυνηγημένο, ή απροστάτευτο, μπορεί να φοβάται πολύ, όμωςόπως οι ήρωες των παραμυθιών, έτσι κιεκείνο θα καταφέρει να βρει τον δρόμο του και να φτάσει εκεί που επιθυμεί. Είναι άπειρες οιπληροφορίες πουμπορούμε να πάρουμε για τονψυχισμό ενός παιδιού αν καιμόνο του ζητήσουμε να σχολιάσει ένα παραμύθι π.χ. τα τρία γουρουνάκια.
Ένα παιδί, μπορεί να σχολιάσει ότι λυπάταιπου κινδυνεύουνσυνεχώς απ᾽ τον κακό λύκο ή πωςαγωνιά αν την επόμενη φορά θα καταφέρουν να προστατευθούν από εκείνον. Μπορεί να αναφέρει πως μαλώνουνσυχνά μεταξύ τους, ή να εκφράσειτο παράπονο του πως δενέχουν κάποιονμεγάλο να τα βοηθήσει.
Επίσης η ταύτιση πουκάνει κάθε παιδί είναιδιαφορετική κι έχει να κάνει με τα προσωπικά του βιώματα:
– Η κακιά μάγισσα…
μπορεί να συνδέεται με την απειλητική μητέρα ή μεμία αυστηρή δασκάλα.
– Ο δράκος ή τοτέρας…
μ᾽έναν ευνουχιστικό πατέρα, έναμεγάλο κακό παιδί στοσχολείο που τοεκφοβίζει, ένα μεγάλο αδερφό που τοταλαιπωρείκαι το κάνει να νιώθει θυμό.
Τότε τοπαιδί έχειτην επιλογή μέσα απ᾽ το παραμύθι, είτε ναταυτιστεί για να εκτονώσει το θυμό του, είτε να παλέψει με τοτέρας και να το νικήσει. Κάτι που στηνπραγματικότητα, δε θαμπορούσε να κάνει…
– Ο γερο-σοφός…
μπορεί να είναι το πρότυπο ενός καλούπαππού ή καλός θείοςή νονός που πάντα τοπαρηγορεί και τοπροστατεύει.
– Η Κοκκινοσκουφίτσα…
επίσης, μπορεί να του δείχνει πως είναιεπικίνδυνο για κάποιοννα παραμένει αφελής σ᾽όλη του τη ζωή και πως μετο να εμπιστευόμαστεχωρίς σκέψη, είναι σαν να παρακαλάμε να γίνουμεθύματα.
– Ο βάτραχος-πρίγκιπας…
πως όταν καταφέρει να ξεφύγει απ᾽ το «εγώ» τουκαι κοιτάξει έξω απ᾽ το ίδιο, τότε πολλά όμορφαπράγματα μπορούν να συμβούν.
Η σχέσητης Χιονάτης με τη βασίλισσα-μητριά συμβολίζει:
τις δυσκολίεςπου μπορεί ναυπάρχουν ανάμεσα σε μητέρα και κόρη. Οι περιπέτειες κι ο παρ᾽ ολίγον χαμός της Χιονάτης, φορώντας τη ζώνη και το κτενάκι, μας δείχνει μια ναρκισσιστική τάση, απ᾽ την οποία συνήθως κινδυνεύουμε αν δε μετριάσουμε.
«Η Σταχτοπούτα, ίσως έχει να κάνει με τα άγχη που βιώνειτο μικρό παιδί ότανβρίσκεται σε αδελφική αντιζηλία ή όταν νιώθειπως υστερείμε βάση τα υπόλοιπααδέλφια…»
Ένα όμορφοτέλος…
δίνει τομήνυμα πως οκαθένας με τη δική του αξία και μ᾽αυτό που είναικι έχει, μπορεί να καταφέρει να υπερβεί τα όποια εμπόδιακαι να βγει νικητής.
Το παραμύθι, λοιπόν, πέρα απ᾽ τον ψυχαγωγικόκαι τον παιδαγωγικό ρόλο που έχει για το παιδί, μιλάειμ᾽έναν ξεχωριστό τρόποστην ψυχή και στο μυαλό του. Του δίνει την ευκαιρία να παλέψει τους όποιους φόβουςτου, συνειδητούς ή ασυνείδητους, και τιςόποιες βαθύτερες επιθυμίες του, μέσα από ένα ασφαλέςπάντα περιβάλλον πουξεκινάει μ᾽ένα «Ήταν μιαφορά και έναν καιρό».
Δεν τουτο στερούμε, λοιπόν…
Αντιθέτως διαβάζουμε παραμύθιαμαζί του από πολύνωρίς – βοηθώντας το να συνεχίσει μόνο του σε μεγαλύτερη ηλικία – κι αργότερα σε βιβλία της επιλογής του. Βιβλία μέσα απ᾽ τα οποία θα οξύνει τη σκέψη του, θα πλουτίσει το λεξιλόγιότου και θα βελτιώσει την εκφραστική του ικανότητα, θα ικανοποιήσειτη δίψα του για μάθηση, θα μάθει για τον κόσμο μας, αλλά και για άλλους κόσμους, με άλλες θρησκείες, ιδανικά, πολιτισμούς και παραδόσεις!
Θα γνωρίσεικανόνες, ήθη κι αξίες της κοινωνίας, όπως η αλήθεια, η αγάπη, ηζωή, η εργατικότητα και ηηθική…
Γράφει ηΑνδριάνναΓεροντή– ΣυστημικήκαιΕναλλακτικήΘεραπεύτριατουΚΕ.ΘΕ.ΣΥ(ΑνασυνδιασμένηΨυχοθεραπεία).