Ελένη Γκίκα… ένα όνομα, μια προσωπικότητα ξεχωριστή που για χρόνια μας ταξιδεύει με τη γραφή της και τον πνευματικό της λόγο, ένα «κεφάλαιο» για τον κόσμο του βιβλίου που με τις κριτικές της μας πήρε από το χέρι και μας έμαθε να διαβάζουμε, μπήκε στην αυλή μας λέγοντας ότι...
Τι σας έχει λείψει από τα παιδικά σας χρόνια; Η γειτονιά και εκείνα τα απίστευτα Σαββατόβραδα. Τα ασπρισμένα πεζούλια και η μυρωδιά από πατάτες τηγανητές. Οι φωνές των παιδιών έξω στο δρόμο. Αν και εξακολουθώ να ζω στην ίδια ζωντανή γειτονιά. Αγαπημένη εξίσου.
Ο αγαπημένος ήρωας των παραμυθιών, ποιος ήταν; Ο Μικρός Πρίγκιπας γιατί με έμαθε και εκείνα που δεν βλέπεις με τα μάτια. Για το λουλούδι του που ήταν ανάμεσα στα τόσα ίδια ξεχωριστό. Και για την αλεπού που εξημέρωσε.
Τι είναι για εσάς οι φίλοι; Η οικογένεια που έχω επιλέξει να έχω. Εκείνοι που με κάνουν ευτυχισμένη, αστεία, καλή.
Θα συγχωρούσατε κάποιον που σας έχει πικράνει;Μεγαλώνοντας πικραίνομαι όλο και πιο δύσκολα. Μπαίνω συχνά στη θέση του άλλου. Εύκολα συγχωρώ. Μάλλον ξεχνώ. Τα δύσκολα τα ξεχνώ.
Ποιο θεωρείτε ως Θείο δώρο στο χαρακτήρα σας; Την υπομονή μου. Και την αποδοχή. Όσο περνούν τα χρόνια, όλο και περισσότερη.
Τι είναι για εσάς η δυστυχία; Η ευτυχία είναι μέσα μας. Κατά συνέπεια η «δυστυχία» ευκαιρία για αυτογνωσία, ταπείνωση, λογοτεχνία.
Ποιο είναι το βασικό σας ελάττωμα; Μάλλον το ότι είμαι βραδυφλεγής. Αργώ να φεύγω…
Αν η μοίρα σας γύριζε την πλάτη, τι θα κάνατε για να την καλοπιάσετε; Δεν υπάρχει μοίρα που να γυρίζει στην πλάτη της. Τα δύσκολα, η απώλεια, ο πόνος είναι εκείνα που βγάζουν όλη μας την αλήθεια, όλο το φως. Νεώτερη, έγραφα. Για να αντέξω δηλαδή περισσότερο. Αλλά και τώρα γράφοντας όλα γίνονται δρόμος, αίνιγμα που υπόσχεται… Εξάλλου έχει τόσα πολλά γυρίσματα η ζωή! Πολλές φορές έχω γίνει ευτυχής, δυστυχής… εμπιστεύομαι πια τη ζωή. Και τους άλλους.
Τι είναι για εσάς η ευτυχία; Εσωτερική κατάσταση διαρκείας σίγουρα. Ο τρόπος σου να αντιλαμβάνεσαι και να βιώνεις τα πράγματα. Γαλήνη και πολλά-πολλά βιβλία.
Πως εκδηλώνετε την αγάπη σας; Με αποδοχή. Είμαι εδώ και έρχεσαι όποτε θέλεις, όπως θέλεις. Αυτός που είσαι πραγματικά.
Έχετε προδώσει ποτέ την εμπιστοσύνη του άλλου; Άθελά μου, ενδεχομένως.
Έχετε μετανιώσει ποτέ για κάτι; Νεώτερη συχνά. Μεγαλώνοντας αντιλαμβάνομαι ότι δεν έχει νόημα. Και ποιος δεν έχει να μετανιώνει για όσα δεν έκανε, για όσα λάθος έκανε, ακόμα και για όσα δε μέτρησε σωστά… εκ των υστέρων βλέπουμε τα μεγέθη. Ζωή χωρίς παραλήψεις γίνεται;
Τι είναι αυτό που σας δίνει ενέργεια; Τα παιδιά. Η ζωή. Το φως, η γειτονιά μου, τα βιβλία, οι φίλοι μου. Αλλά πάνω απ’ όλα η Νεφέλη, η αναδεξιμιά μου.
Η αισιοδοξία, υπάρχει στο λεξικό της ζωής σας; Από υπερβολική αισιοδοξία τσακίζομαι. Αλλά μακροπρόθεσμα, όλα καλά.
Τι συναίσθημα σας δημιουργεί η καθημερινότητα; Ευγνωμοσύνης. Κανένας δεν μας χρωστά τίποτα. Κάθε μέρα υπογράφω εν λευκώ. Μεγαλώνοντας όμως. Μικρή είχα μανία με τις σκηνοθεσίες σε σημείο τυφλότητας. Δεν έβλεπα τη μεγάλη σκηνοθεσία. Τώρα, τουλάχιστον, προσπαθώ.
Με τι ασχολείστε αυτό τον καιρό; Με τη μαμά μου που με χρειάζεται. Με το fractal και με τις «Κυριακές του μπαμπά», διηγήματα που τόσο πολύ τα χρειάζομαι εγώ.
Τι δεν θα θέλατε να σας κλέψουν από το θησαυροφυλάκιο της ψυχή σας; Ποτέ δεν μπορούν να μας κλέψουν αυτό που όντως υπάρχει. Ενδεχομένως την πίστη μου. Στη ζωή, στους ανθρώπους και στο Θεό.
Ποιο βιβλίο θα θέλατε να είχατε γράψει; Πολλά! Υπάρχουν τόσα που αγαπώ! Μου αρκεί να τα διαβάζω και να τα ξαναδιαβάζω. Γίνεται βέβηλο να πω «να το είχα γράψει εγώ». Μου αρκεί το ότι γράφτηκε και υπάρχει.
Σε ποια ταινία θα θέλατε να ήσασταν πρωταγωνιστής; Είμαστε όλοι πρωταγωνιστές στη ταινία της ζωή μας. Και πιστέψτε με, είναι απολαυστική.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας τραγούδι; «Χορός με τη σκιά μου» του Χατζηδάκι.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας αντικείμενο, το «γούρι» σας; Το κομποσκοίνι μου. Η φωτογραφία του μπαμπά μου. Μια κασέτα με τη φωνή αγαπημένου απόντος ανδρός.
Ποια είναι η αγαπημένη σας ατάκα; «Ήμουν ο Όμηρος, σε λίγο θα είμαι ο Κανένας σαν τον Οδυσσέα». Κλεμμένος Μπόρχες.
Πως φαντάζεστε τον κόσμο από ψηλά; Σαν σοφό παζλ. Με νόημα που αγνοούμε κι αν το μαθαίνουμε δεν είναι παρά την τελευταία στιγμή. Σαν την καλή πλευρά ενός σημαντικού κεντήματος.
Ποιο υπουργείο θα θέλατε να αναλάβετε και για ποιο λόγο; Μπορώ κανένα; Καλά είμαι κι εδώ!
Αν σας όριζαν για λίγα λεπτά της ώρας «νομοθέτη», ποιο νόμο θα θέτατε σε εφαρμογή; Αγάπα και κάνε ό,τι θέλεις. Αλλά μιλάμε για πραγματική αγάπη. Σπάνιο, έως ακατόρθωτο αυτό.
Ποιόν από τους πολιτικούς μας, θα θέλατε να τον δείτε ως ήρωα σε καρτούν; Όλοι μια χαρά καρτούν είναι!
Τι φοβάστε περισσότερο, από τους ανθρώπους; Τον φόβο τους. Τους κάνει επικίνδυνους, δυστυχείς και αλλόκοτους. Απρόβλεπτους κι άδικους.
Αν μια κακιά μάγισσα σαν έκανε με το ραβδί της ζώο, τι θα θέλατε να είστε; Γάτα. Λατρεύω τις γάτες. Για την ελευθερία τους, τον αδέσποτο χαρακτήρα τους.
Πιστεύετε στα όνειρα; Ναι. Αποκαλύπτουν τ’ απόκρυφα της ψυχής. Έχουν διαφορετικό χρόνο και γι’ αυτό κάποιες φορές κιόλας επαληθεύονται.
Τι κάνετε πριν πέσετε το βράδυ για ύπνο; Ανταλλάσσω αγκαλιά και «καλό ξημέρωμα» με τη μαμά μου. Προσεύχομαι και κοιτάζω από τη τζαμαρία το δρόμο, τον ουρανό. Αναπνέω και εκπνέω βαθιά και χαίρομαι και πάλι που νύχτωσε.
Αν σας ζητούσε ένα παιδί μια συμβουλή, τι θα του λέγατε; Να ζήσει, να μη φοβηθεί ποτέ, να κάνει ό,τι αγαπά, ν’ αγαπά.
Η Ελένη Γκίκα γεννήθηκε το 1959 στο Κορωπί. Δημοσιογράφος και βιβλιοκριτικός στο Αντί, στις Εικόνες και στο Έθνος της Κυριακής από το 1983, έχει ασχοληθεί με το μυθιστόρημα, το διήγημα, την ποίηση, το παραμύθι, έχει συμμετάσχει σε συλλογικές εκδόσεις και έχει επιμεληθεί βιβλία και σειρές.
Κυκλοφορούν 31 βιβλία της. Ανάμεσά τους Δι” εσόπτρου εν αινίγματι, Να τα μετράω ή να μη τα μετράω τα χρόνια, Το αίνιγμα του άλλου, Μετεβλήθη εντός μου, ο ρυθμός του κόσμου, Υγρός χρόνος, Εν αταξίαις εύτακτοι όντες, Πλήθος είμαι, Οι κούκλες δεν κλαίνε και Η αιώνια επιστροφή. Με το μυθιστόρημα Η γυναίκα της βορινής κουζίνας, Το μπολερό δεν ήταν του Ραβέλ, τα παραμύθια Το μυστικό της μαγικής τσαγιέρας και Η ζωγραφιά που ταξιδεύει ξεκινά τη συνεργασία της με τις εκδόσεις «Καλέντη».
Από τις εκδόσεις «Καλέντη» θα κυκλοφορήσουν, επίσης, το μυθιστόρημα «Λίλιθ», η ποιητική συλλογή «Άδεια Δωμάτια» και το παραμύθι «Η κοιλάδα με τα μυστικά».
(Για τον ΑΥΛΟΓΥΡΟ και τον Παύλο Ανδριά)
