Γράφει η Ναταλία Πετρίτη
Η αφή είναι η πρώτη αίσθηση που αναπτύσσουν οι άνθρωποι στη μήτρα, όταν ακόμα βρίσκονται σε εμβρυακή κατάσταση. Κάπου όμως στην ενήλικη ζωή, αυτό που θα ήταν ενστικτώδες για εμάς ως παιδιά, η ανθρώπινη δηλαδή επαφή μέσω ενός αγγίγματος, μιας αγκαλιάς φαντάζει ξαφνικά άβολη και για πολλούς εκτός των ορίων.
Με αμέτρητους τρόπους, η σωματική επαφή φαίνεται πως αποβάλλεται σταδιακά από τη ζωή μας. Πολλοί μιλούν για μια «επιδημία μοναξιάς». Ανιχνεύοντας αυτό το έλλειμμα, μια «βιομηχανία αφής» αναπτύσσεται στην Ευρώπη, την Αυστραλία και τις ΗΠΑ, όπου επαγγελματίες cuddlers, δηλαδή άτομα που προσφέρουν αγκαλιές, διοργανώνουν εργαστήρια, πάρτι και ατομικά σεμινάρια για να απαλύνουν τον πόνο της έλλειψης αυτής. Στο «Cuddle Up To Me» στο Πόρτλαντ του Όρεγκον, οι πελάτες μπορούν να διαλέξουν από ένα μενού 72 διαφορετικών αγκαλιών. Στην Ιαπωνία από την άλλη, έχει αναπτυχθεί μια «καρέκλα ηρεμίας», που διαθέτει μαξιλάρια που προσιδιάζουν σε πραγματικά χέρια και μπορούν να αγκαλιάσουν όποιον κάθεται πάνω.
Τι μπορεί να έχει οδηγήσει σε αυτό το περίεργο μοντέλο αντιμετώπισης της έλλειψης ανθρώπινης επαφής και τι μπορεί να πάθει ένας άνθρωπος που βιώνει μια τέτοια συνθήκη;
«Φυσικά και απομακρυνόμαστε από την επαφή!», αναφωνεί σε συνέντευξή του στο Guardian ο Francis McGlone, καθηγητής νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο John Moores του Liverpool, και πρωτοπόρος στον τομέα της «συναισθηματικής αφής».
«Έχουμε δαιμονοποιήσει το ανθρώπινο άγγιγμα σε επίπεδο που προκαλούνται υστερικές αντιδράσεις και πληθώρα από νομοθετικές διαδικασίες, ενώ η έλλειψη επαφής είναι δεδομένο πως δεν είναι καλή για την ψυχική υγεία».
Αντιλαμβανόμαστε την αφή ως κοινή αίσθηση, αλλά στην πραγματικότητα είναι πολύ πιο περίπλοκη. Συγκεκριμένες από τις νευρικές απολήξεις μας αναγνωρίζουν τη φαγούρα, άλλες τις δονήσεις, τον πόνο, την πίεση και την υφή. Υπάρχει όμως και άλλη μια που μπορεί να αναγνωρίσει το χάδι. Ο McGlone έχει μελετήσει εδώ και χρόνια τη λειτουργία αυτή, που ονομάζεται «απτική προσαγωγή».
Όταν ένας γονέας χαϊδεύει το παιδί του, ακολουθείται μια συνήθεια βασισμένη σε εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης. «Είμαστε προορισμένοι ώστε να αγκαλιάζουμε και να χαϊδεύουμε ο ένας τον άλλον», αναφέρει ο McGlone. «Η ευχαρίστηση της κίνησης αυτής μας ενθαρρύνει να συνεχίζουμε να αγγιζόμαστε, να αναθρέφουμε μωρά και να διαμορφώνουμε τους νέους ενήλικες, ενώ είναι και αυτή που προσθέτει το “ευ” στο “ζην” και μπορεί να μας οδηγήσει σε μια “θεραπεία” για τη μοναξιά». Την περασμένη χρονιά μάλιστα, ερευνητές από το University College του Λονδίνου έδειξαν ότι το αργό, ήπιο χάδι από έναν άγνωστο μειώνει τα συναισθήματα κοινωνικού αποκλεισμού.
Η Tiffany Field ίδρυσε το Ινστιτούτο Έρευνας Αφής στην Ιατρική Σχολή του Μαϊάμι για να μελετήσει αυτή την παραμελημένη αίσθηση και τις επιπτώσεις της στην υγεία. «Γνωρίζουμε μέσω της επιστήμης τι συμβαίνει κάτω από το δέρμα όταν αυτό μετακινείται με κάποιο τρόπο. Οι υποδοχείς της πίεσης διεγείρονται», αναφέρει η επιστήμονας στο Guardian. Η συνθήκη αυτή «επιβραδύνει καρδιακούς παλμούς και το ρυθμό της καρδιάς και προκαλεί την απελευθέρωση κορτιζόλης», ουσίας που κάνει τους ανθρώπους να ελέγχουν καλύτερα τις ορμόνες του στρες. «Παράλληλα η σεροτονίνη, το φυσικό αντικαταθλιπτικό του οργανισμού μας, αυξάνεται και επιτρέπει τον βαθύτερο και καλύτερης ποιότητας ύπνο» αναφέρει η Field.
Η Kellie Payne, υπεύθυνη της έρευνας και της πολιτικής στην «Εκστρατεία για το Τέλος της Μοναξιάς», αναφέρει ότι η μοναξιά είναι θανατηφόρα ακριβώς επειδή θέτει τους ανθρώπους «σε ένα είδος αμυντικής κατάστασης όπου αυξάνονται τα επίπεδα κορτιζόλης. Έχοντας αρνητικές εμπειρίες, αναμένουν ότι η σύνδεσή τους με τους άλλους ανθρώπους θα είναι επίσης αρνητική», γεγονός που καθιστά δύσκολη την επαναφορά των επαφών. Σημαντικό είναι επίσης να αναφερθεί το γεγονός ότι οι άνθρωποι διαθέτουν την ισχυρότερη αίσθηση της αφής περίπου στα 20 χρόνια τους, η οποία όμως μειώνεται κατά μία ποσοστιαία μονάδα το χρόνο για ολόκληρη τη ζωή τους.
Η επιστημονική κοινότητα, εν τω μεταξύ, ανησυχεί για την αύξηση των συνδρόμων παιδικού πόνου, όπως αυτό του ευερέθιστου εντέρου και της ινομυαλγίας, που εμφανιζόταν παλαιότερα μόνο στους ενήλικες. Αρκετοί πιστεύουν πως αυτό ενδεχομένως να οφείλεται στο άγχος που προκαλείται από την απουσία επαφής, ενώ παράλληλα παρατηρείται μια αύξηση της επιθετικότητας των παιδιών ως αντίδραση στην ανθρώπινη επαφή.
Πηγή: tvxs.gr