Στις 4 Δεκεμβρίου του 2000 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε ομόφωνα ειδική Απόφαση με την οποία όρισε την 20η Ιουνίου ως Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων.
Μια μέρα που γιορτάζει ο πρόσφυγας, αυτός ο άνθρωπος που υποχρεώθηκε κάτω από πιεστικές συνθήκες (διωγμούς, σεισμούς, βομβαρδισμούς…) να εγκαταλείψει την πατρίδα του και να καταφύγει αλλού. Σε άγνωστους τόπους, να τριγυρνά για να βρει τη δική του νέα πατρίδα. Αυτός που πάντα είναι ξένος όπου κι αν βρεθεί, όπου κι αν σταθεί. Που πάντα αναζητά ασφάλεια και σιγουριά.
Είναι αυτός που το διεθνές δίκαιο ορίζει ως τον άνθρωπο που δεν μπορεί ή δε θέλει να επιστρέψει στην πατρίδα του, εξαιτίας βάσιμου φόβου δίωξης, με βάση τη φυλή, το θρήσκευμα, τις πολιτικές του πεποιθήσεις, την εθνικότητα του ή τη συμμετοχή του σε μια ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα.
Μπορεί το διεθνές δίκαιο να έχει το δικό του δίκιο, όμως δίκιο έχουν και όλοι αυτοί που καθημερινά παλεύουν να ζήσουν, που καθημερινά ζουν με την αβεβαιότητα του αύριο, που πέφτουν θύματα κακοποίησης, μέχρι θανάτου μερικές φορές, εκμετάλλευσης και κάθε απάνθρωπης και αδίστακτης ενέργειας.
«Βλέπουμε καθημερινά το απίστευτο θάρρος και την καρτερικότητα των προσφύγων, που έχουν χάσει τα πάντα. Για αυτούς, κάθε μέρα που περνούν στην εξορία είναι μία ακόμα μέρα νοσταλγίας για την πατρίδα και προσπάθειας για μία νέα ζωή. Αυτός είναι ο λόγος που η Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων πρέπει να είναι για όλους μας, μία στιγμή σκέψης και περισυλλογής. Γιατί, αν εκείνοι αρνούνται να παραιτηθούν από την ελπίδα, πώς μπορούμε να το κάνουμε εμείς;», όπως παρατήρησε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Ρουντ Λούμπερς.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες είναι ένας από τους κυριότερους ανθρωπιστικούς οργανισμούς στον κόσμο. Κύριο έργο της είναι η προστασία περίπου 20 εκατομμυρίων ξεριζωμένων ανθρώπων. Έχοντας ως κύριο εργαλείο της τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 για τους Πρόσφυγες, εξασφαλίζει τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα ευάλωτων ανθρώπων και πως οι πρόσφυγες δεν θα επαναπροωθηθούν χωρίς τη θέληση τους σε μία χώρα όπου θα υποστούν διώξεις.
Ας τιμήσουμε λοιπόν το θάρρος, τη δύναμη και το κουράγιο αυτών των ανθρώπων. Κάθε «ξένος», όπως τον αποκαλούμε, δεν είναι πάντα κακός. Κάθε «γνώριμος», δεν είναι πάντα φιλικός.
Καλλιόπη Γραμμένου
Παιδαγωγός-Δημοσιογράφος