Του Κων. Ι. Παπακωνσταντίνου
Η λέξη «ευφημισμός» σημαίνει έπαινο. Λόγο εγκωμιαστικό. Είναι όμως και σχήμα λόγου κατά το οποίο, η λέξη, χρησιμοποιείται με θετική σημασία, για τον ορισμό κάποιου κακού ή δυσάρεστου πράγματος. Είναι σχήμα ανακόλουθο και καταχρηστικό. Λέμε π.χ. Ειρηνικό τον ωκεανό, που είναι περισσότερο απ’ όλους άγριος, τρικυμιώδης και επικίνδυνος, για τους ναυτικούς. Το ξύδι το λέμε κατ’ ευφημισμόν «γλυκάδι». Αποκαλούμε Εύξεινο τον Πόντο, αντί για το πραγματικό του όνομα «άξενος», «αφιλόξενος» και δύσκολος.
Στην Ελλάδα οι πολιτικοί μας κυρίως, βαφτίζουν τη δυσάρεστη και πικρή πραγματικότητα, με λόγια καταπραϋντικά. Κατ΄ ευφημισμό γλυκαίνουν την πραγματικότητα.
Έτσι με την κρίση, που μας μαστίζει ή με την εν γένει παγκόσμια κατάσταση, απαλύνουν τη δυστυχία μας με πονηρά ευρήματα ευφημισμού. Τους φαίνεται βαριά η λέξη «απολύσεις» και μας την μοστράρουν ως «εξυγίανση», «απομάκρυνση εργατικού δυναμικού». «Bussines Plan» ή «διάσωση θέσεων» εργασίας. Κάνουν ένοπλες επεμβάσεις, πολέμους, σκοτώνουν λαούς και μας μιλούν για «παράπλευρες απώλειες» ή το άλλο: «Ανθρωπιστική Στρατιωτική επέμβαση». Δηλαδή οι δολοφόνοι μοστράρονται σαν σωτήρες.
Δεν θέλουν να πουν θαρρετά τη λέξη «ύφεση», τόσο δυσάρεστη και πικρή και τη βαφτίζουν σαν «προαναπτυξιακή περίοδο». Τάχα μου, να μπροστά μας είναι η ανάπτυξη!
Θα μπούμε λένε στην τροχιά της ανάπτυξης, ενώ μας ρίχνουν στον βυθό της απόγνωσης. Μην ξεχνάτε τον ολίγιστο και ανεπαρκή Γιωργάκη, που αυτοχαρακτηριζόταν ως «υπεύθυνος πολιτικός», «μοχλός κοινωνικών δυνάμεων» ή «οραματιστής του σοσιαλισμού». Κατ΄ ευφημισμόν, το ΄παιζε οικονομικός μάγος στην Κόστα Ρίκα, ενώ στον τόπο του, σε δύο χρόνια κατέστρεψε τη χώρα. Ως «εκσυγχρονισμό επιδομάτων» μας ξεφούρνισαν οι εξαχρειωμένοι πρώην συνδικαλιστές υφυπουργοί, τις επώδυνες και εγκληματικές περικοπές μισθών και επιδομάτων. Μάλιστα για να μας χρίσουν καλούς χριστιανούς, φιλεύσπαχνους και αγαθούς, ονόμασαν την περικοπή του 13ου και 14ου μισθού, «Αλληλεγγύη προς τους ανέργους». Τόση αναίδεια και πρόκληση; Υποτιμούν τη νοημοσύνη τα τυχάρπαστα κωθώνια και κνόδωλα.
Αυτή λοιπόν φίλοι μου είναι, η χυδαιότητα και η εσκεμμένη παραποίηση της σημασίας των λέξεων, στον ατέλειωτο χορό των ευφημισμών. Λαϊκιστές, αμοραλιστές, ανάλγητοι και διεφθαρμένοι. Μνημονιακοί και αντιμνημονιακοί. Θεομπαίχτες και αναίσχυντοι. Μόνο Έλληνες δεν είναι. Δεν τους αρέσει ο όρος «ανεργία 23%». Δεν θέλουν ν’ ακούνε την τραγική κραυγή των νέων, που δεν βρίσκουν δουλειά ή που αναγκάζονται να διαρρεύσουν στο εξωτερικό, πάλι σαν μετανάστες, στερώντας τον τόπο μας από την ικμάδα, την ευφυία και τη δυναμική τους. Την ανεργία, πάλι κατ΄ ευφημισμόν, οι κομμουνιστές, την αποκαλούν «εργασιακό Μεσαίωνα» ή «εργασιακή ζούγκλα».
Αντίθετα οι κυβερνητικοί την αποκαλούν σαν «εργασιακές σχέσεις» ή «επιχειρησιακό περιβάλλον». Δεν μιλάνε για το χρέος, που θεριεύει μέρα με τη μέρα και θα πνίξει γενιές και γενιές των Ελλήνων. Κατ΄ ευφημισμόν, το χαρακτηρίζουν «η δυναμική του χρέους». Όπως άλλωστε και το επώδυνο χαράτσι, που επέβαλαν στα ακίνητα και μάλιστα με επαπειλούμενη διακοπή ρεύματος, το λένε: «Ασφάλιστρο κινδύνου». Νεφέλωμα και μπούρδα Βενιζέλειος. Κατάπτυστοι, αλλά και ανάλγητοι. Ντροπή. – Δεν έχουμε «τραγική χρεοκοπία» και «φτώχεια αφόρητη», αλλά κατά τους ανεπαρκείς του ολιγίστου, έχουμε «συντεταγμένη χρεοκοπία». Ελάτε τώρα φίλοι μου να βγάλετε συμπεράσματα από καμώματα δασκάλων της παραποίησης και της διαστροφής.
Ο χορός λοιπόν των ευφημισμών δεν έχει τελειωμό. Όλοι τον μεταχειρίζονται, για να γλυκάνουν το χάπι της δυστυχίας μας. Είδα ακόμα, πως και η Αστυνομία, τις απόπειρες αυτοκτονίας ή τις αυτοκτονίες, ανθρώπων που καθημερινά αυτοχειριάζονται λόγω της απόγνωσης και της απελπισίας, τις χαρακτηρίζουν, «σαν περιστατικά απειλής τερματισμού της ζωής, υπό το κράτος συναισθηματικής φόρτισης». Τι να πεις;
Ίσως και κατ΄ ευφημισμόν ν’ αποκαλούμεθα Έλληνες. Αφού την ευφυία μας, τη λεβεντιά, την αξιοπρέπεια και την Ιστορία μας, μας την άλλαξαν με την κουτοπονηριά την αναξιοπρέπεια, τον εμπαιγμό και την εξόντωσή μας.