Κουβέντα στην «αυλή»… με την συγγραφέα Ευδοκία Ποιμενίδου-Χατζηδημητρίου, με αφορμή την έκδοση του βιβλίου της «Η Φώκια, η Ντετέκτιβ και το Πειρατικό Σκουλαρίκι» από τις εκδόσεις Γράφημα.
Τι σας έχει λείψει από τα παιδικά σας χρόνια; Υπήρχε κάποιος αγαπημένος σας ήρωας στον κόσμο των παραμυθιών;
Αυτό που μου έχει λείψει από την παιδική μου ηλικία είναι η ανεμελιά που είχα ως παιδί και η επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων. Η έλλειψη των ηλεκτρονικών μέσων, «ανάγκαζε» τους ανθρώπους να μιλούν, κάτι που έχει μειωθεί δραματικά στη σύγχρονη εποχή. Ο αγαπημένος μου ήρωας ήταν ο κοντορεβιθούλης για την εξυπνάδα, τη γενναιότητα και την ικανότητά του να τα καταφέρνει στα δύσκολα.
Ο κάθε ήρωας των βιβλίων σας, «προδίδει» μικρά ή μεγάλα μυστικά του εαυτού σας;
Προσπαθώ να δίνω στους ήρωές μου χαρακτηριστικά που τους καθορίζουν και ταιριάζουν με την ιστορία στην οποία πρωταγωνιστούν. Ίσως, ασυναίσθητα να τους δίνω και κάτι από τον δικό μου χαρακτήρα. Δεν το έχω σκεφτεί, ούτε το έχω αναλύσει.
Τι στάθηκε αφορμή για να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Οι ιστορίες που ακούω από τους ανθρώπους του περιβάλλοντός μου τροφοδοτούν το ενδιαφέρον μου και αποτελούν μια τράπεζα θεμάτων. Κάποιο βράδυ, σε μια παρέα με ψαράδες, στον Αγιόκαμπο Λάρισας όπου παραθερίζω, άκουσα μια ιστορία για φώκιες που είδε κάποιος εκεί γύρω. Το γεγονός ότι εμφανίστηκαν τόσο βόρεια με εντυπωσίασε καθόσον γνωρίζω ότι αυτά τα πλάσματα ζουν στις βόρειες Σποράδες. Έτσι, μου γεννήθηκε η ιδέα να γράψω μια περιπέτεια που να δίνει στα παιδιά ευχαρίστηση αλλά και πληροφορίες για τις φώκιες Μονάχους- Μονάχους και γενικά για τα θαλάσσια όντα που απειλούνται με εξαφάνιση. Στόχος μου ήταν να ευαισθητοποιήσω τα παιδιά για θέματα περιβάλλοντος και κυρίως για τα ζώα που κινδυνεύουν από ασυνείδητους κυνηγούς.
Είναι εύκολο να μας εκθέσετε τα συναισθήματα που νιώσατε τελειώνοντας αυτό σας το έργο;
Πάντα, όταν τελειώνω ένα έργο έχω αντικρουόμενα συναισθήματα. Το ένα είναι η ικανοποίηση ότι κατάφερα να το ολοκληρώσω και το άλλο είναι μια μικρή ανασφάλεια για το αν έκανα το καλύτερο που μπορούσα. Όταν τελείωσα τη φώκια ένιωσα ανακούφιση αλλά και μια μικρή ακίδα αμφιβολίας για το πόσο κακούς παρουσίαζα τους ψαράδες. Πολλά απ’ όσα αναφέρω είναι αλήθειες, αλλά η αλήθεια συχνά έχει υποκειμενικά κριτήρια. Οι άνθρωποι δεν είναι μόνο κακοί ή καλοί, έχουν κι αυτοί τις όψεις τους. Και οι κακοί ψαράδες (αν και είναι φανταστικά τα πρόσωπα στο βιβλίο) είναι οικογενειάρχες που πασχίζουν για τον επιούσιο. Ίσως, κάποιες φορές, στον αγώνα για επιβίωση, να προβαίνουν σε παρανομίες χωρίς να σκέφτονται τις συνέπειες για το περιβάλλον. Προσπάθησα να κρατήσω τις ισορροπίες στους χαρακτήρες και δεν νιώθω μεγάλη σιγουριά ότι τα κατάφερα.
Σε ποιο στάδιο πιστεύετε ότι βρίσκεται η σχέση του Έλληνα με το βιβλίο;
Γενικά επικρατεί η αντίληψη ότι οι Έλληνες δεν διαβάζουν πολύ. Το βλέπω στο περιβάλλον μου το συγγενικό και το φιλικό. Αν και υπάρχει μια μερίδα νέων που είναι φανατικοί αναγνώστες και μάλιστα βιβλίων με υψηλές προδιαγραφές, οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας έχουν κακή σχέση με το βιβλίο. Αυτό που έχω παρατηρήσει είναι ότι οι περισσότεροι προτιμούν κυρίως εύπεπτα αναγνώσματα. Ιδίως οι γυναίκες της μέσης ηλικίας -οι περισσότερες- διαβάζουν ρομάντζα που αναπαράγουν το ίδιο σχεδόν μοτίβο του ερωτικού μυθιστορήματος με κάποια στοιχεία περιπέτειας. Σε ότι έχει να κάνει με το παιδικό βιβλίο τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Αν σκεφτεί κανείς την τεράστια παραγωγή βιβλίων, το γεγονός ότι είμαστε μια χώρα με μικρό πληθυσμό, αν λάβουμε υπ’ όψη και τις μεταφράσεις, τότε καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι εκδόσεις είναι δυσανάλογα πολλές.
Ποιο θεωρείτε ως Θείο δώρο στο χαρακτήρα σας και ποιο είναι το βασικό σας ελάττωμα;
Ως θείο δώρο του χαρακτήρα μου θεωρώ το γεγονός ότι δεν κρατάω κακίες και δεν παρεξηγούμαι εύκολα. Ακόμα κι αν κάποιος πει κάτι που θα με ενοχλήσει, σκέφτομαι ότι δεν είχε κακή πρόθεση. Για να απορρίψω κάποιον θα πρέπει να διαπιστώσω με στοιχεία ότι δεν αξίζει την εκτίμησή μου. Ως βασικό ελάττωμα θεωρώ την εμμονή που έχω να μπαίνει κάθε πράγμα στη θέση του, για να το βρίσκω και με κλειστά μάτια, όπως λέω για να δικαιολογήσω την εμμονή μου.
Την μοίρα μας την ορίζουμε ή μας συναντά αυτή στο διάβα της ζωής μας;
Πιστεύω ότι ισχύουν και τα δυο. Υπάρχουν πολλά που δεν ορίζουμε στη ζωή μας, αλλά οι επιλογές που κάνουμε δίνουν κατεύθυνση στη μοίρα μας. Σίγουρα η ζωή έχει πολύ συχνά ανατροπές, αλλά τότε, η δική μας στάση απέναντι στα πράγματα καθορίζει σε μεγάλο βαθμό και τη μοίρα μας.
Η αισιοδοξία, υπάρχει στο λεξικό της ζωής σας;
Από γεννησιμιού μου είμαι αισιόδοξη και είμαι ευγνώμων γι’ αυτό. Όταν έχω ένα σοβαρό πρόβλημα υπάρχουν στιγμές που σκέφτομαι το χειρότερο σενάριο, όμως γρήγορα διώχνω τις άσχημες σκέψεις λέγοντας στον εαυτό μου ότι θα περάσει κι αυτό και όλα θα πάνε καλά στο τέλος. Είναι επιλογή μου η φωτεινή πλευρά της ζωής.
Τι περιλαμβάνει η καθημερινότητά σας;
Κυρίως ό,τι περιλαμβάνει η καθημερινότητα μιας μέσης Ελληνίδας νοικοκυράς. Τη φροντίδα του σπιτιού μου, τη φροντίδα των αγαπημένων μου, διάβασμα επιλεγμένων βιβλίων και ευχάριστες στιγμές με φίλους. Με μια μικρή διαφορά. Τις ώρες που οι φίλες μου βλέπουν σήριαλ στην τηλεόραση, εγώ γράφω παραμύθια.
Έχετε κάποιο «γούρι»;
Δεν έχω κάποιο αντικείμενο που να το θεωρώ γούρι. Έχω παρατηρήσει όμως πως, η αύρα κάποιων ανθρώπων είναι ευεργετική, ενώ κάποιων άλλων σκοτεινή.
Η εξουσία πιστεύετε, φιμώνει τις τέχνες από φόβο ή από ανικανότητα να τις στηρίξει;
Δεν θα έλεγα από ανικανότητα να τις στηρίξει. Νομίζω ότι είναι ο φόβος ότι οι τέχνες στηλιτεύουν τα κακώς κείμενα είναι που την κρατάει σε επιφυλακή. Ίσως και το γεγονός ότι στην προσπάθεια να παραμείνει εξουσία, δεν μπορεί να διαθέσει χρόνο και ενέργεια για να απολαύσει την ευεργετική επίδραση της τέχνης στη ζωή μας.
Αν σας όριζαν για λίγα λεπτά της ώρας «νομοθέτη», ποιο νόμο θα θέτατε σε εφαρμογή;
Κατά τη γνώμη μου ο νόμος – κανόνας είναι ένας. Να φέρεσαι όπως θέλεις να σου φέρονται. Μην κάνεις στους άλλους ότι δεν θέλεις να σου κάνουν. Αν μπορούσαμε να εφαρμόσουμε αυτόν το νόμο, θα λύναμε ίσως όλα τα προβλήματά μας.
Αν σας ζητούσε ένα παιδί μια συμβουλή, τι θα του λέγατε;
Να μην πάψει ποτέ να ονειρεύεται.
Η Ευδοκία Ποιμενίδου – Χατζηδημητρίου γεννήθηκε στην Ξυλαγανή του Νομού Ροδόπης όπου έζησε ως τα 18 της. Σπούδασε νηπιαγωγός στην Θεσσαλονίκη και στο πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Είναι μέλος της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς και του Πολιτιστικού Κέντρου Εκπαιδευτικών Ν. Λάρισας
Βιβλία της: «Παραμύθια Μύθια, Αλήθεια» (Περίπλους 2016), «Τα διαμάντια της Δόμνας» (Γράφημα 2019, β’ έκδοση2022), «Η φώκια, η ντετέκτιβ και το πειρατικό σκουλαρίκι» (Γράφημα 2021) και «Ο δράκος που έφαγε τα παραμύθια» (Γράφημα 2022)
Για τον aylogyros news και τον Παύλο Ανδριά
