Από την ψυχολόγο του «Θάλπος Αττικής», Μαρία Μακριδάκη
Το πείραμα για το οποίο θα μιλήσουμε σε αυτό το άρθρο διεξήχθη το 1973 από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Princeton. Οι Darley και Batson διερεύνησαν την αλτρουιστική συμπεριφορά σε 40 ανθρώπους που παρακολουθούσαν θεολογικό σεμινάριο στο πανεπιστήμιο του Princeton, σε ανθρώπους δηλαδή που επρόκειτο να ασχοληθούν με τον κόσμο της θρησκείας.
Αυτοί οι 40 σπουδαστές χωρίστηκαν σε δυο ομάδες, ζητήθηκε από κάθε ομάδα να παρουσιάσει μια εργασία. Η μία ομάδα θα παρουσίαζε την παραβολή του Καλού Σαμαρείτη και η άλλη τις ευκαιρίες εργασίας για τους σπουδαστές θεολογίας. Τους εξήγησαν ότι οι παρουσιάσεις θα γίνουν σε διαφορετικό κτήριο από αυτό που βρίσκονταν δίνοντας τους οδηγίες για να πάνε εκεί. Είπαν σε κάποιους ότι πρέπει να βιαστούν γιατί είχαν ήδη αργήσει για την παρουσίαση, σε κάποιους ότι είχαν χρόνο για να φτάσουν στην ώρα τους και σε άλλους ότι είχαν αρκετό χρόνο για να φτάσουν.
Μέρος του πειράματος ήταν στο δρόμο προς το κτήριο, να συναντήσουν έναν άνθρωπο (ηθοποιό) που θα υπέφερε (βρισκόταν κατάχαμα έβηχε και έπιανε την κοιλιά του) και θα χρειαζόταν βοήθεια όπως ακριβώς στην παραβολή του Καλού Σαμαρείτη για την οποία οι μισοί, είχαν γράψει στην εργασία τους. Σκοπός του πειράματος ήταν η παρατήρηση των αντιδράσεων των σπουδαστών. Τον προσπέρασαν ή σταμάτησαν να βοηθήσουν;
Τελικά δεν υπήρξε διαφορά στο πως αντιμετώπισαν οι δύο διαφορετικές ομάδες (οι συγγραφείς της εργασίας για τον καλό Σαμαρείτη και οι συγγραφείς για τις ευκαιρίες εργασίας), τον άνθρωπο που χρειαζόταν βοήθεια. Εκεί που σημειώθηκε όμως διαφορά είναι στο βαθμό βιασύνης. Μερικοί σπουδαστές ήταν σε τέτοια βιασύνη που κυριολεκτικά περπάτησαν πάνω από τον άνθρωπο σε ανάγκη. Συγκεκριμένα το ποσοστό των ατόμων που προσέφεραν βοήθεια στον πεσμένο άνθρωπο ήταν από τους σπουδαστές που τους είχαν πει ότι έχουν αρκετό χρόνο για να φτάσουν 63%, από τους σπουδαστές που τους είχαν πει ότι είχαν χρόνο για να φτάσουν στην ώρα τους 45% και τέλος από τους σπουδαστές που έπρεπε να βιαστούν πολύ γιατί είχαν ήδη αργήσει 10%.
Ας αναλογιστούμε λοιπόν ότι από τα άτομα που βιάζονταν πολύ, μόνο 1 στα 10 άτομα σταμάτησαν να βοηθήσουν κάποιον που βρισκόταν σε κατάσταση κινδύνου. Αλλά ακόμα και στα άτομα που είχαν πολύ χρόνο στη διάθεσή τους, σχεδόν οι 4 στους 10 απλά προσπέρασαν. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ποιες είναι οι επιπτώσεις της μεγάλης μας βιασύνης ως προς την καλοσύνη και τον αλτρουισμό μας; Οι πιέσεις της καθημερινής ζωής πόσο μας αλλοιώνουν ως άτομα και μας μειώνουν την ικανότητα να φροντίζουμε και να συναισθανόμαστε;
Βιβλιογραφία
http://socialpsychonline.com/2015/12/being-a-good-samaritan-psychology-o
PHOTO CREDIT: Tom Parsons
