της Δήμητρας Μάρκου
Να μην υπερβαίνει τις 90 λεπτές σακούλες η ετήσια κατανάλωση...
ανά πολίτη έως τα τέλη του 2019 και τις 40 έως τα τέλη του 2025 είναι ο στόχος που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση . Καθώς οι πλαστικές σακούλες αποτελούν τεράστια περιβαλλοντική πληγή, βλάπτουν ανεπανόρθωτα τα θαλάσσια οικοσυστήματα και τα πουλιά, ενώ απαιτούνται αιώνες ώστε να διασπαστούν πλήρως είναι πλέον αναγκαίο να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτόΑκόμα και οι γνώστες βιοδιασπώμενες σακούλες δημιουργούν τεράστια προβλήματα, οι οποίες λόγω της κατάτμησής τους σε μικρότερα κομμάτια υπεισέρχονται απευθείας στην τροφική αλυσίδα και δημιουργούν κηλίδες πλαστικού στις θάλασσές μας. Η δραματική οικολογική επιβάρυνση επιφέρει, με τρόπο άμεσο και δραματικό, αρνητικά κοινωνικά και οικονομικά αποτελέσματα. Το θέμα αυτό αποτέλεσμα αντικείμενο της συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή καθώς η Ελλάδα θα πρέπει να ενσωματώσει στην εθνική νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2015/720, σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να ληφθούν μέτρα ώστε η μέση ετήσια κατανάλωση να μην υπερβαίνει τις 90 λεπτές σακούλες ανά πολίτη έως τα τέλη του 2019 και τις 40 έως τα τέλη του 2025.
Στη συνάντηση παρουσιάστηκαν τα πρώτα αποτελέσματα ερευνών σχετικά με τη χρήση της πλαστικής σακούλας στην Ελλάδα, τα οποία κρίνονται ως ιδιαιτέρως ανησυχητικά. Για το λόγο αυτό, παράλληλα με τις πιλοτικές δράσεις που έχει αναλάβει ο ΕΟΑΝ, στα νησιά Σαντορίνη και Τήνο, αποφασίστηκε η σύσταση κοινής ομάδας εργασίας με σκοπό τον καθορισμό των δράσεων για την από κοινού εκπόνηση και υλοποίηση ενός εθνικού σχεδίου δράσης με την εμπλοκή όλων των φορέων, ιδιωτικών και δημόσιων, με σκοπό την ευαισθητοποίηση του καταναλωτικού κοινού και την άμεση μείωση της χρήσης της πλαστικής σακούλας. Υπενθυμίζεται ότι με την Οδηγία 2015/720/ΕΕ της 29ης Απριλίου 2015, (την οποία τα κράτη - μέλη θα ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 27 Νοεμβρίου 2016), θα πρέπει να θεσπίσουν μέτρα που θα εξασφαλίζουν τη μείωση χρήσης της πλαστικής σακούλας μεταφοράς. Ειδικότερα, στα κράτη - μέλη παρέχονται δύο επιλογές:
Συγκεκριμένα:
- είτε να λάβουν μέτρα, ώστε η μέση ετήσια κατανάλωση να μην υπερβαίνει τις 90 ελαφριές σακούλες ανά πολίτη έως την 31 Δεκεμβρίου 2019 και τις 40 έως την 31 Δεκεμβρίου 2025,
- είτε να επιβάλουν χρέωση στις πλαστικές σακούλες, από τα τέλη του 2018.
Τα μέτρα αυτά θα μπορούν να ληφθούν και σωρευτικά. Σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το 2010, κάθε πολίτης της ΕΕ χρησιμοποίησε κατά μέσο όρο 198 πλαστικές σακούλες, το 90% των οποίων ήταν λεπτές (με πάχος μικρότερο από 0,05 χιλιοστά) σακούλες μιας χρήσης που είναι και οι πιο ρυπογόνες, ενώ έχουν το χαμηλότερο ποσοστό ανακύκλωσης. Την ίδια χρονιά, περισσότερα από 8 δισ. σακούλες στην ΕΕ μετατράπηκαν σε σκουπίδια, έπειτα από μία μόνο χρήση.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με εκτιμήσεις, αντιστοιχούσαν, το 2015, 269 πλαστικές σακούλες ανά άτομο το χρόνο, ξεπερνούμε, δηλαδή, αρκετά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Στην Ελλάδα παράγονται και καταναλώνονται ετησίως πλαστικές σακούλες οι οποίες κοστίζουν πάνω από 300 εκατ. ευρώ και το κόστος τους ενσωματώνεται στις τιμές των προϊόντων
Πάντως αξιοσημείωτο είναι ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του Δικτύου των Ευρωπαϊκών Κέντρων Καταναλωτή, δύο μόνο κράτη μέλη, η Ολλανδία και η Ιταλία (για τις μη βιοδιασπώμενες) έχουν καταρχήν απαγορεύσει τη δωρεάν διάθεση πλαστικών σακουλών μεταφοράς. Στη Γαλλία η απαγόρευση αυτή θα ισχύσει για τις μιας χρήσης πλαστικές σακούλες από την 1η Ιουλίου 2016. Στη Γερμανία περίπου 260 - έως τώρα - επιχειρήσεις έχουν αυτοδεσμευθεί ότι θα χρεώνουν τις πλαστικές σακούλες, ενώ γίνεται προσπάθεια διεύρυνσης του αριθμού αυτού. Στην πλειοψηφία των άλλων κρατών μελών επιτρέπεται η χρήση με χρέωση που κυμαίνεται από 0,02 έως 1 ευρώ… (insider)
