Είναι στιγμές που παρακαλάς ο χρόνος να σταματήσει για να απολαύσεις τα «δώρα» που σου προσφέρει η δουλειά σου, όταν απέναντί σου έχεις ανθρώπους που μπορούν να σε κάνουν «πλούσιο» σε γνώση και «ευτυχισμένο» μέσα από δικές τους εικόνες, δημιουργικής δράσης. Ένας από αυτούς τους «προικισμένους» ανθρώπους είναι ο Δημήτρης Γιώτης, που είχα την τύχη να βρεθώ στο διάβα του και να μου χαρίσει λίγο χρόνο από τη ζωή του…
Τι ήταν αυτό που σας ώθησε ν’ ασχοληθείτε με την υποκριτική και με τη σκηνοθεσία;
Η πορεία της ζωής μου! Το πρωτοείπα στα πέντε μου και από τότε δεν απέκλινα ποτέ. Το ''παραμύθι'' και η μαγεία του παραμυθιού με βοηθούσαν να ξεφύγω από την πραγματικότητα που ζούσα. Ήταν η απόδραση και το ταξίδι μου μαζί. Καλλιτέχνης γεννιέσαι δεν γίνεσαι. Για μένα το να είμαι ηθοποιός είναι η ίδια μου η ζωή, δεν διαχωρίζεται, δεν είναι επάγγελμα. Εγώ πάω να παίξω, δεν δουλεύω... η δουλειά βγαίνει απ’ το δουλεία ενώ το παίζω απ’ το παιχνίδι... σε βοηθά στην εξέλιξη και στην δημιουργία. Με τα χρόνια και έχοντας μετρήσει αρκετά χιλιόμετρα στο σανίδι ήρθε και η σκηνοθεσία. Να σκεφτείς ότι οι πρώτοι που είδαν ψήγματα σκηνοθετικής ευφυίας ήταν ο Σπύρος Ευαγγελάτος και η Λήδα Τασοπούλου που μου έδωσαν την ευκαιρία. Είναι να θες, τεκμηριωμένα, με άποψη, μελέτη και πολύ δουλειά να παρουσιάσεις το έργο μέσα απ’ τη δική σου ματιά, τι ήταν αυτό που με κέντρισε, ιντρίγκαρε, εξιτάρισε για να πω την εκάστοτε ιστορία. Με κάθε ένα που έχω καταπιαστεί, έχω παθιαστεί τόσο πολύ στα όρια της εξάρτησης και της εμμονής.
Τι σημαίνει η λέξη «ηθοποιός» για εσάς;
Ηθοποιός! Δεν θα σταθώ στην ανάλυση της λέξη ήθος και ποιώ... είναι κάτι ακόμα πιο βαθύ, κάτι ανεξήγητο... κάτι που δεν χωρά σε λέξεις. Κάποτε, έχει πει ο Σαββόπουλος, είχε περάσει μια μπάντα που έπαιζε μουσική, έτρεξαν όλα τα παιδιά να την ακούσουν, ένα μονάχα δάκρυσε και ήταν εκείνος... Καταλαβαίνεις; Το ταξίδι στο όνειρο έχει κάτι μαγικό, παίρνεις ένα κείμενο και προσπαθείς να αφουγκραστείς τον ήρωα, την εποχή, την ψυχοσύνθεσή του, το πριν και το μετά... να ζήσεις δεκάδες ζωές... να αυτό μπορεί να είναι, δεν αντέχω τη μια ζωή και θέλω κι άλλο, κι άλλο... Η σχέση με το κοινό, η προετοιμασία των προβών, η προσμονή στο καμαρίνι, βάζεις τα καλά σου και περιμένεις να υποδεχτείς το κοινό να πεις μια ιστορία... πάντα μια παράσταση έχει το θνησιγενές στη φύση της, αυτό από μόνο του δημιουργεί μια μαγεία, γεννιέται και πεθαίνει την ίδια στιγμή... το τι άφησε όμως, είναι σπουδαίο θέμα!
Πόσο «μαγικό» είναι τελικά για έναν ηθοποιό η αλλαγή ρόλων και κατά πόσο αυτό τον επηρεάζει;
Είναι εξαιρετικό, υπέροχο, μαγικό ίσως πολλές φορές φτάνει στα όρια του επικίνδυνου και εξωφρενικά ψυχοφθόρου όσο διαρκεί η ζήση μου μαζί με τον ήρωα… πολλές φορές και μετά από αυτόν... Όταν έκανα ''Το Ημερολόγιο ενός Τρελλού'' του Νικολάι Γκόγκολ σε δική μου σκηνοθεσία, η ταύτιση ήταν τέτοια που με ακολουθούσε πριν και μετά... απειλητικά επικίνδυνο ομολογώ αλλά μονάχα έτσι ξέρω να τολμώ. Όταν, πάλι, έκανα το ''M.Butterfly'' του David Henry Hwang σε σκηνοθεσία Αντώνη (Λουδάρου - χρόνια φίλος) κάνοντας μια ντίβα της Κινέζικης Όπερας είχα μπει στο ρόλο τόσο πολύ, με καθόριζε και με καθοδηγούσε η ψυχολογία του ήρωα. Το ίδιο και στον Άλαν από το ''Equus'' του Peter Shaffer σε σκηνοθεσία Ιωσήφ Βαρδάκη, στον ''Ταλαντούχο κύριο Ρίπλεϊ''' της Patricia Highsmith σε σκηνοθεσία Γιάννη Διαμαντόπουλου, στον ''Όσκαρ και η θεία Ροζ'' του Eric- Emmanuel Schmitt σε δική μου και πάλι σκηνοθεσία με Ροζ τη Μαρία Αλιφέρη, ερμηνεύοντας τον δεκάχρονο Όσκαρ δεν παίζω, Είμαι!
Ποιες είναι εκείνες οι στιγμές της μέχρι τώρα πορείας σας, που έχουν μείνει χαραγμένες στη μνήμη σας & ποιοι άνθρωποι στάθηκαν στο πλάϊ σας;
Σίγουρα όλες που ανέφερα πιο πριν και ειλικρινά νοιώθω ευλογημένος γιατί έχω να θυμάμαι σπουδαίες στιγμές και συναντήσεις. Αρχής γενομένης το ''Λόφο με το σιντριβάνι'' του Ρίτσου που με επέλεξε ο Μίνως Βολανάκης μαθητής ακόμα να κάνω το ντεμπούτο μου. Την Αλίκη στη '' Μελωδία της ευτυχίας'' σε σκηνοθεσία Ρούλας Πατεράκη, τον ''Γιωργάκη'' στο ''Ρεμπέτικο'' σε σκηνοθεσία Κώστα Φέρρη, τον ''Νόνο'' στο ''Άνθρωπος, το κτήνος και η αρετή'' του Πιραντέλλο σε σκηνοθεσία Γιάννη Ιορδανίδη να κάνω τον γιο της Βέρας Κρούσκα. Η στήριξη του Νίκου Κούρκουλου, της Σμαρούλας Γιούλη, του Βαγγέλη Λειβαδά, της Κάτιας Δανδουλάκη, του Γιάννη Ιορδανίδη, του Κώστα Κωστόπουλου... η συνάντηση με τον θρύλο, τον μύθο Μίκη Θεοδωράκη, γενικά νοιώθω τυχερός αν αναλογιστείς ότι δεν εντάχθηκα ποτέ σε παρέες και σε κλίκες και τράβηξα ένα δρόμο, όσο κι αν φαίνομαι κοινωνικός, ιδιαίτερα μοναχικό.
Οι «περιορισμοί» του COVID-19, έγιναν αιτία να αλλάξετε τα σχέδιά σας και ποια ήταν αυτά;
Είχαμε παρουσιάσει πέρυσι με την Μαρία Αλιφέρη τον "Όσκαρ με τη θεία Ροζ'' του Eric-Emmanuel Schmitt και δεδομένων των συνθηκών με τον covid 19 (παρόλο την άριστη συνεργασία με τη Μαρία) θα το επαναλάμβανα φέτος με την Νταίζη Σεμπεκοπούλου, ξανά πρόβες, καινούργια κοστούμια, φωτογραφήσεις, γραφίστες, στούντιο, εννοείται minimum garanti του συγγραφέα κι όλα αυτά, έγιναν... καπνός! Τον αγάπησα πάρα πολύ τον Όσκαρ, τον πόνεσα, τον νοιάστηκα... και τώρα τι; Είναι αυτό το συναίσθημα του πένθους... και όχι μόνο γιατί δεν υπάρχει Φως στον ορίζοντα αλλά πλήρης απαξίωση...
Ως σκηνοθέτης, πως αντιλαμβάνεστε τη θεωρία των πραγμάτων και πως θα την μεταφέρετε στο θεατή, αν αύριο ανεβάζατε μια παράσταση με θέμα την «καραντίνα»;
Ω με πιάνεται αδιάβαστο... δε νομίζω να καταπιανόμουν με ένα τέτοιο θέμα... Πάντα με γοητεύουν ό,τι έχει μυστήριο, σκοτεινές πλευρές και δύσκολες καταστάσεις... πάντα ψάχνω πίσω από τις μύχιες σκέψεις του ήρωα και πέρα από τους δαίμονες του μυαλού του, μέσα σε όλο το ψυχολογικό σκαμπανέβασμα που υπάρχει το Φως κι η ελπίδα. Θέλει τόλμη να βουτάς στα βαθιά και να φτάνεις στο τέρμα του τούνελ όμως με θέμα... την καραντίνα... όχι δε θα ‘θελα... Θα πήγαινα κόντρα και θα ανέβαζα... κωμωδία.. .Νομίζω ότι αυτό που ζούμε ξεπερνά τη φαντασία... Ζούμε αλλαγή εποχής και με βρίσκω ''μικρό'' να τολμήσω το ότι... Βαριέμαι εξαιρετικά πολύ, που όλοι στην Ελλάδα είναι πρωθυπουργοί και προπονητές... του καφενείου.
Αν σας όριζαν για λίγα λεπτά της ώρας «πρέσβη» του θεάματος, ποια ταινία, σίριαλ ή θεατρική παράσταση θα προτείνατε στους ξένους και γιατί;
Καθαρά και μόνο σαν παιχνίδι το βλέπω αυτό γιατί σίγουρα υπάρχουν άλλοι, που θα μπορούσαν να έχουν το ρόλο το ''πρέσβη'' του θεάματος, πολύ καλύτεροι. Υποθετικά και μόνο όμως, θα μπορούσα να προτείνω τον ''Δεκαπενταύγουστο'' του Κ. Γιάνναρη, την ''Ευτυχία'' του Α. Φραντζή, από σήριαλ, ε, τις ''Άγριες Μέλισσες'' του Λ. Χαρίτου, νομίζω ότι είχε χρόνια να στηθεί ένα τέτοιο σήριαλ και από θεατρική παράσταση τον ''Αρίστο'' του Γ. Παπαγεωργίου με τη μοναδική Φιλαρέτη Κομνηνού, το ''Τζόρνταν'' με την Κάτια Δανδουλάκη σε σκηνοθεσία Μάγιας Λυμπεροπούλου, την ''Ευθαλία του Γαλατά'' σε σκηνοθεσία Ρέινας Εσκενάζυ με την Νικολέτα Βλαβιανού, τον ''Όσκαρ'' με τον Δημήτρη Λιγνάδη και την Τζένη Ρουσσέα και γιατί όχι ''Το Ημερολόγιο ενός Τρελλού'' του Νικολάι Γκόγκολ με μένα... (γέλια)
Τι πρέπει να περιλαμβάνει κατά τη γνώμη σας, μια καλή θεατρική παράσταση;
Έμπνευση! Όραμα. Να μπορώ να δω το όραμα του σκηνοθέτη πίσω από όλο το εγχείρημα. Ένα σπουδαίο κείμενο, λατρεύω να καμαρώνω συναδέλφους να ''κεντάνε'', χαίρομαι πάρα πολύ, στις πρεμιέρες άλλων πάω άγραφο χαρτί και νοιώθω την αγωνία του τι συμβαίνει στη σκηνή, συμπάσχω, πονάω, χαίρομαι. Κάτι γίνεται, κάτι ιδιαίτερο συντελείται την ώρα εκείνη και νοιώθεις το ταξίδι ψυχής να σε παρασύρει. Άρα λοιπόν ένα δυνατό κείμενο, ένα σπουδαίο έργο και σίγουρα έμπνευση, όραμα, όνειρο, όρεξη, μεράκι, μελέτη και δημιουργία για ένα άρτιο αποτέλεσμα! Είναι και τα ''στοιχεία'' αν θες με το πως καταπιάνομαι με τα έργα που επιλέγω... να μιλάνε στην ψυχή μου και να παθιάζομαι, να οραματίζομαι, να μελετάω και να παιδεύομαι στα όρια του ψυχαναγκασμού ως γνήσιος τελειομανής σε όλη την προετοιμασία των έργων.
Αν σας ζητούσε ένα παιδί μια συμβουλή, τι θα του λέγατε;
Αυτό που ‘χε πει κάποτε η Λαμπέτη: ''Αν έχεις και κάτι άλλο στο μυαλό σου πέρα απ’ το θέατρο, κάνε το άλλο. Το θέατρο πρέπει να ‘ναι ανάγκη ζωής. Να ζεις γι’ αυτό. Να ναι το οξυγόνο κι ο αέρας σου μαζί.'' Αν πάλι δεν έχεις κάτι άλλο, συμβουλή δεν χρειάζεται. Είσαι ταγμένος γι’ αυτό. Α! ίσως το μόνο που μπορώ να πω είναι να τολμά τ’ όνειρά του. Να αγαπάει βαθιά αυτό που κάνει... δεν περνάει διαφορετικά η ζωή.
Ακολουθούν φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο του συνεντευξιαζόμενου:
(Για τον ΑΥΛΟΓΥΡΟ και τον Παύλο Ανδριά)
