Με αφορμή την έκδοση του νέου του βιβλίου, με τίτλο «Ο μεγάλος Υπερσιβηρικός» από τις εκδόσεις 24 γράμματα, ζητήσαμε από τον ιατρό και συγγραφέα Θεόδωρος Χρ. Χήρας, να μας μιλήσει για τη συγγραφική του «δράση» και για τα όσα ο ίδιος «πρεσβεύει» σε μια κοινωνία, που καθημερινά «ακροβατεί»!
Η ετυμηγορία στη στάχτη, είναι ένας μετέωρος βηματισμός ή μια ακροτελεύτια ελπίδα;
Αρχικά, οφείλω να συμπληρώσω, ότι η φράση αυτή είναι ο υπότιτλος στο βιβλίο μου: «Each man kills the thing he loves, η ετυμηγορία στη στάχτη» που όλο μαζί, αποτελεί το πιο αγαπημένο μου βιβλίο μέχρι σήμερα, διότι το αδίκησα στην προώθηση ως επίδοξο και εύκολο θύμα της μόδας που ζούμε και λέγεται «πολιτική ορθότητα». Της επαίσχυντης αναίρεσης της ελευθερίας του λόγου δηλαδή, και της υποταγής όλων μας στη ολοκληρωτική θέση μιας κοινωνικής ομάδας, συνήθως υψηλής θέσης, που υποτίθεται κατέχει τη σωστή άποψη. Και πολύ ωραία το λέτε: Το βιβλίο αυτό είναι πράγματι, ένας μετέωρος βηματισμός που κλυδωνίζεται μεταξύ δικαίωσης και μομφής, αθώωσης και δυσπιστίας. Μόνο που, αν επικρατήσει η δυσπιστία, θα πρόκειται για την απόλυτη καθαίρεση, την καταδίκη. Ίσως και την εσχάτη των ποινών.
Τι είναι αυτό που σας κάνει να πιστεύετε πως η αγάπη μακροθυμεί ή ουδέποτε εκπίπτει;
«Δεν ήταν άγιοι δια ταύτα, αλλά… παρά ταύτα». Οι συνοδοιπόροι μας είναι ατελείς, όπως κι εμείς. Κανενός η ζωή κάτω από το μικροσκόπιο δεν είναι αψεγάδιαστη. Κατανοώντας την ανθρώπινη αδυναμία, φτάνεις να αγαπάς αληθινά τον άνθρωπο και οι προσδοκίες σου παραμένουν υψηλές, μακροθυμούν. Ό,τι αγάπησες είναι η παρακαταθήκη σου και δεν εκπίπτει στην αυθυπαρξία σου.
«Της δωρεάς τα μυστήρια» είναι ένας ύμνος για τη ζωή ή «υπόκλιση» σ’ αυτούς που χάρισαν το «είναι» τους;
Μια υπόκλιση στον ζώντα δότη, αλλά και τον αποβιώσαντα Δωρητή Οργάνων, που με το τέλος του χαρίζει ζωή σε πονεμένους ανθρώπους, την οφείλουμε και το βιβλίο την υποβάλλει με μεγαλοπρεπή τρόπο. Ο ζωντανός δότης μετά από ένα «ευχαριστώ» συνήθως ξεχνιέται και περνά στην αφάνεια. Τα φώτα και η προσοχή πέφτουν στο μεταμοσχευμένο λήπτη που φέρει ένα ξένο σύνολο κυττάρων ίσως και άγνωστα συναισθήματα. Ανεξιχνίαστα παραμένουν πολλά επί μέρους θέματα στη Μεταμόσχευση. Από την άλλη οι αποβιώσαντες δότες, στους οποίους διαγνώσθηκε εγκεφαλικός θάνατος και οι συγγενείς συναίνεσαν για την δωρεά των οργάνων τους διεκδικούν δυστυχώς, την ανωνυμία, σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο. Ωστόσο κάποιες εκδηλώσεις έκφρασης ευχαριστίας από την Πολιτεία στις οικογένειες που συναίνεσαν, χωρίς βέβαια ακριβή αποκάλυψη της αντιστοιχίας δοτών-ληπτών, έχουν πραγματοποιηθεί και μάλιστα πολύ πρόσφατα, ζήσαμε συγκλονιστικές στιγμές.
Υπάρχει δικαιοσύνη των πραγμάτων ή ο ανθρώπινος παράγοντας είναι αυτός που δίνει «χρώμα και πνοή» στην καθημερινότητα ενός ανθρώπου που καρτερά ένα θαύμα;
Το θαύμα, όχι με την έννοια του ανεξήγητου συμβάντος για τα καθιερωμένα αποδεκτά επιστημονικά κριτήρια, που γίνονται αντιληπτά μόνο από τους θρησκευόμενους αλλά το θαύμα ως κάτι «ωραίο» στη ζωή, από την ίδια την γέννηση, μέχρι... ας πούμε το στατιστικά απίθανο γεγονός της επιβίωσης από μια φυσική καταστροφή η μια βαριά ασθένεια. Τότε το θαύμα υφίσταται και είναι ένα «θαύμα θαυμάσιο». Πολλές συμπτώσεις ή συγκυρίες στη ζωή μπορούν να θεωρηθούν ως θαύματα με το χρώμα και πνοή που θα τους εμφυσήσει ο ανθρώπινος παράγοντας. Η δικαιοσύνη των πραγμάτων όμως, προϋποθέτει συμπαντική συνωμοσία. Αν αφεθείς στην ροή της ζωής και είσαι αυθεντικός και δίκαιος το σύμπαν θα σου χαμογελάσει. Θα ανταποδώσει τις προσπάθειές σου. Αλλά, κάποτε μπορεί να αφαιρέσει τη ζωή του παιδιού σου ή να το βάλει στο τρένο των Τεμπών. Εκεί, προσωπικά σηκώνω τα χέρια ψηλά και ανίσχυρος «με τόσα φώτα, μωρός όπως και πρώτα» καταρρακώνομαι και χάνομαι στην μελαγχολία και τα σκοτάδια μου.
Στη χώρα των απελπισμένων ονείρων, υπάρχει ελπίδα;
Η ελπίδα ανήκει στις συμβατικές και επικίνδυνες έννοιες. Σύμφωνα με τον μύθο, όταν η Πανδώρα έκλεισε το πιθάρι είχε απομείνει μέσα μόνο η Ελπίδα. H ερμηνεία του μύθου, ότι δηλαδή όσες συμφορές και μας βρουν στη ζωή, πάντα υπάρχει η ελπίδα, μοιάζει αφελής. Μας ωθεί στην αδράνεια περιμένοντας ένα καλύτερο μέλλον ως διαρκή και εμμονική φαντασίωση. Η ελπίδα βρίσκει το νόημά της, μόνο όταν αναπτύσσουμε ενεργό δράση. Είτε βρισκόμαστε σε τούτον τον κόσμο, είτε στη χώρα της απελπισίας. Εκεί όμως, ισχύουν διαφορετικοί κανόνες και διεργασίες: ανίερες προτάσεις και αγοραίες συμφωνίες.
Αν και μέσα από τα γραπτά σας δηλώνεται πως ο ήρωας είναι πρώτα άνθρωπος και μετά όλα τ’ άλλα, ο γιατρός τι θέση έχει στη ζωή των ασθενών του;
Ο γιατρός έχει να παλέψει με το φαντασιακό του ασθενούς, τις προκαταλήψεις, τους ψυχολογικούς φραγμούς που προκαλεί το άγνωστο και το υποσυνείδητο. Έννοιες όπως υγεία, αρρώστια, διάγνωση και θεραπεία ενσωματώνουν αξιακές λογικές διεργασίες και η προσέγγιση είναι μια διαδικασία σύνθετη και αποκρυφιστική. Ο γιατρός απομυθοποιεί στερεοτυπικές αντιλήψεις για τις αρρώστιες, δεν είναι εκεί για να θεραπεύει μόνο. Η άσκηση της ιατρικής επιστήμης επηρεάζεται από ζητήματα κουλτούρας, μυθοποίησης και φαντασιώσεων. Όταν ένας ασθενής και ο γιατρός συναντιούνται τότε και μόνο τότε υπεισέρχεται εγγενώς η ηθική διάσταση της Ιατρικής.
«Ο Μεγάλος Υπερσιβηρικός» τι κρύβει μέσα στις σελίδες του;
Εφτασφράγιστα μυστικά και αλλεπάλληλα λάθη. Και πώς να μπορέσουμε να συγχωρήσουμε το ανόσιο; Με τι κουράγιο να εμπιστευτούμε πάλι τον κόσμο ως ρομαντικοί έφηβοι; Πώς να πιστέψουμε ξανά στον άνθρωπο; Ψάχνουμε στις σελίδες του βιβλίου να πιαστούμε από τις λέξεις για να μπορέσουμε να ξαναπούμε με πειθώ το «σ’ αγαπώ».
Για τον aylogyros news και τον Παύλο Ανδριά
