Ο ηθοποιός Κίμωνας Δούσης, γράφει στη γραφομηχανή για τον «ΚΩΔΙΚΟΣ ’21: Η επόμενη ημέρα»…
Από την «ελευθερία» της καθημερινότητας στην «αιχμαλωσία» της ζωής μας, λόγω του COVID -19. Πόσο σας επηρέασε αυτή η αλλαγή;
Η καραντίνα και ο εγκλεισμός έχουν αφήσει ανεπαίσθητα τα σημάδια τους, επάνω σε όλους μας. Όσα θεωρούσαμε απλά, αυτονόητα και δεδομένα, πλέον φαντάζουν μακρινά και ξένα ή τείνουμε να τα ξεχάσουμε. Η μάσκα, τα αντισηπτικά, οι αποστάσεις και η απομόνωση έγιναν η καθημερινότητα μας! Σε όλα αυτά δυστυχώς, προστέθηκαν ο φόβος, οι θεωρίες συνομωσίας και η παραπληροφόρηση. Η ελευθερία μας αντικαταστάθηκε με έντυπες ή χειρόγραφες βεβαιώσεις άδειας μετακίνησης και με sms στο κινητό να σχηματίζουν το ανάλογο ψηφίο. Θα προσπαθήσω με λίγες πινελιές να αποτυπώσω τον διχασμό που επικρατεί στην κοινωνία μας. Να διευκρινίσω πως δεν κατέχω την μοναδική αλήθεια, ούτε θέλω να κατηγορήσω κάποιους. Νιώθω απλώς ότι μας διέπει μια αμετροέπεια σαν χώρα. Πέρυσι τον Μάρτιο ο κόσμος κλείστηκε μέσα στα σπίτια του, περισσότερο λόγω του φόβου που επικράτησε για κάτι άγνωστο. Κάθε ημέρα ενημερωνόμασταν και αποκτούσαμε ολοένα και περισσότερες γνώσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Πολλές φορές οι γιατροί και οι επιστήμονες αναιρούσαν τα μέχρι πρότινος λεγόμενα τους, καθώς ο όγκος των πληροφοριών και των γνώσεων για τον ιό ήταν τεράστιος και ανανεωνόταν ασταμάτητα. Από τον Νοέμβριο και μετά βιώνουμε μια ιδιότυπη κατάσταση, σαν ένα κοινό μυστικό που όλοι το γνωρίζουμε, αλλά κανείς δεν θέλει να το παραδεχτεί. Μιλάμε για καραντίνα, αλλά κανείς δεν πειθαρχεί πλέον στα μέτρα όπως πριν, πέρα από ένα μικρό μέρος του πληθυσμού. Τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος φοράει μάσκες παντού και τηρεί τις αποστάσεις. Μια μεγάλη μερίδα κόσμου πιστεύει ότι ο ιός υπάρχει, αλλά όχι στον βαθμό που μας έχουν ανακοινώσει. Βρίσκουν μια πολιτεία να υπερβάλλει, θέλοντας να μας κρατάει διαρκώς σε καταστολή και να μας αποπροσανατολίζει από εθνικά θέματα ή οικονομικά μέτρα, που επιβάλλουν στα κρυφά (χωρίς να σημαίνει πως σε αυτό δεν υπάρχει κάποια δόση αλήθειας). Πολλές φορές στην πολιτική χρησιμοποιείται ένα υπαρκτό γεγονός (κορωνοϊός, οικονομική κρίση) ως πρόφαση για υστερόβουλες σκοπιμότητες, βολικές δικαιολογίες, αποπροσανατολισμό και μετάθεση ευθυνών (μείωση μισθών, απολύσεις, θέσπιση σκληρών μέτρων). Κάποιοι άλλοι δεν θέλουν να συμμορφωθούν καθόλου και εντάσσονται στους αρνητές της μάσκας και του ιού. Για εκείνους όλα είναι παιχνίδια των παγκόσμιων κέντρων συμφερόντων και των φαρμακοβιομηχανιών. Το πλουτοκρατικό παιχνίδι και ο εκβιασμός των φαρμακοβιομηχανιών συνετέλεσε ακόμη περισσότερο σε αυτό και ενίσχυσε τις θεωρίες τους… Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα κρούσματα να αυξάνονται ασταμάτητα. Άλλοι πάλι αρχίζουν να πιστεύουν και να πείθονται, όταν πλέον είναι όλα αργά και κάτι τέτοιο συμβεί στο ευρύτερο περιβάλλον τους. Έζησα από κοντά δικούς μου ανθρώπους που νόσησαν και εύχομαι να μην χρειαστεί κανείς να το βιώσει ή να το γνωρίσει. Σε προσωπικό επίπεδο το επάγγελμα μας ήταν από εκείνα που επλήγησαν περισσότερο. Το κράτος έκλεισε τα θέατρα, αφήνοντας ξεκρέμαστους στο δρόμο πολλούς ηθοποιούς, σκηνοθέτες, τεχνικούς, επιχειρηματίες και διάφορους άλλους συντελεστές. Στο θέατρο εκείνη την χρονική περίοδο, ο κόσμος τηρούσε τα μέτρα φορώντας μάσκες και διατηρώντας τις αποστάσεις που είχαν θεσπιστεί. Όλοι πειθάρχησαν με τρομερή συνέπεια στις υποδείξεις! Για πρώτη φορά μετά από δέκα χρόνια ακατάπαυστης δουλειάς στο θέατρο, βρίσκομαι σε αναστολή. Από τον περασμένο Μάρτιο έχω να πατήσω το πόδι μου στο θεατρικό σανίδι, όπου ήταν και η τελευταία παράσταση που συμμετείχα, σε σκηνοθεσία Χάρη Σώζου. Ευτυχώς συνέχισα να δουλεύω στον τομέα του κινηματογράφου και αναζήτησα οικονομική διέξοδο σε διαφημίσεις. Ένα θετικό της εποχής είναι ότι η μυθοπλασία στην τηλεόραση άρχισε ξανά (σε ένα βαθμό) να ακμάζει και απορροφήθηκαν ορισμένοι συνάδελφοι σε διάφορες σειρές. Βέβαια οι μισθοί παραμένουν ακόμα και εκεί πολύ χαμηλοί…
Μέσα σ’ αυτό το χρονικό διάστημα πως λειτουργήσατε και τι ήταν αυτό που σας έλειψε περισσότερο; Υπήρχαν στιγμές θυμού ή περισυλλογής;
Στην αρχή το είδα όλο αυτό σαν μια ευκαιρία για να γυμναστώ εντατικά, να διαβάσω περισσότερο, να δω κάποιες ταινίες-σειρές και να ηρεμήσω-ξεκουραστώ. Ξεκίνησα λοιπόν να δημιουργώ ασχολίες που με την πάροδο του χρόνου μετατράπηκαν σε ημερήσια ρουτίνα μου! Καθημερινή δίωρη γυμναστική, περπάτημα, μικρές αποδράσεις στη φύση, διάβασμα βιβλίων, τηλέφωνα ή μηνύματα με φίλους, κάποιες δουλειές που πριν δεν έβρισκα χρόνο να τελειώσω, σειρές και ταινίες, μπόλικος ύπνος και ξεκούραση! Στην πορεία βέβαια, δεν σου κρύβω πως η συγκεκριμένη ρουτίνα άρχισε να με κουράζει… Συνειδητοποίησα ότι πρέπει να βρίσκω συνεχώς νέους τρόπους για να απασχολώ το μυαλό μου και με άλλες δραστηριότητες, ώστε να περνάω όσο το δυνατόν πιο ευχάριστα και υποφερτά. Ευτυχώς είχα την τύχη και την τιμή να συμμετέχω στη νέα ταινία μικρού μήκους «Brutalia» του Μανώλη Μαυρή, μια συμπαραγωγή του Ελληνικού και Βελγικού Κέντρου Κινηματογράφου! Μια πολύ αξιόλογη δουλειά υψηλής αισθητικής και διεθνών προδιαγραφών! Αρκετά είναι αυτά που λαχταρώ... Μου έχει λείψει να μπορώ να δω, να αγκαλιάσω και να φιλήσω τα αγαπημένα μου πρόσωπα, χωρίς δεύτερες σκέψεις! Η ανθρώπινη επαφή δεν υποκαθίσταται με ηλεκτρονικά μηνύματα, βιντεοκλήσεις και τηλέφωνα… Μια βόλτα στην παραλία, ένας καφές με αγαπημένα πρόσωπα, μια παράσταση σε ένα θέατρο, μια ταινία στο σινεμά, να αναπνεύσω ελεύθερα χωρίς να χρειάζεται η χρήση μάσκας…. Ανέκαθεν εκτιμούσα τα απλά πράγματα και πίστευα πως σε αυτά βρίσκεται η ουσία, οπότε δεν χρειάστηκε να τα απολέσω για να τα εκτιμήσω. Συνεπώς, δεν χρειάστηκε η απαγόρευση κυκλοφορίας και η μοναξιά για να φιλοσοφήσω, κάτι που είναι πλέον της μόδας να ακούμε. Σαφώς και υπήρξε θυμός για διάφορες ανακρίβειες, για πρακτικές που μας οδήγησαν στο σημερινό αδιέξοδο και για τις συνθήκες ανελευθερίας. Ό,τι και να μου λείπει όμως, το σημαντικότερο αυτή τη στιγμή είναι η δημόσια υγεία! Μακάρι όσοι νοσούν να αναρρώσουν γρήγορα και να μειωθεί ο αριθμός των διασωληνωμένων! Αυτό είναι που προέχει και παρέτεινε την αντοχή μου όλο αυτό τον καιρό! Η σκέψη μου είναι σε εκείνους τους ανθρώπους! Στο σημαντικότερο από όλα… Να μην θρηνήσουμε άλλες ζωές…
Ποιο θα ήταν το μήνυμα που θα στέλνατε σ’ όλους εκείνους που οι συνθήκες τους απαγορεύουν να κάνουν πράξη τα «θέλω» τους;
Ο κόσμος δεν αντέχει άλλο και είναι λογικό! Έχει κάνει τεράστια υπομονή και δεν βλέπει σωτηρία στο τέλμα που βρισκόμαστε… Είναι οδυνηρό να διακυβεύεται η ελευθερία της καθημερινότητας, των συνηθειών μας και να στεκόμαστε θεατές σε ένα θέατρο του παραλόγου, με συνεχείς αντιφάσεις από πλευράς των κυβερνητικών οργάνων! Το Σύνταγμα και οι νόμοι να καταπατούνται από υψηλά ιστάμενα πρόσωπα, πολιτικούς αρχηγούς, βουλευτές χωρίς επιπτώσεις και ο λαός δυσανασχετώντας, να τηρεί τα μέτρα κατά γράμμα! Ακόμα και σε περιπτώσεις ύπαρξης μικρών παραβάσεων, ο πολίτης να τιμωρείται με υπέρογκα ποσά. Κάπου εκεί πιστεύω ότι χάθηκε εντελώς η εμπιστοσύνη και ξεκίνησε η κατάσταση να ξεφεύγει! Η ψυχική υγεία όλων μας έχει κλονιστεί ανεπανόρθωτα. Ο αριθμός των αυτοκτονιών έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Η αγορά καταρρέει, πολλές επιχειρήσεις και νοικοκυριά χρεοκοπούν. Άνθρωποι στοιβαγμένοι στα μέσα μαζικής μεταφοράς να κινδυνεύουν για να φτάσουν στον προορισμό τους. Ανύπαρκτες Μονάδες Εντατικής Θεραπείας με ασθενείς να εκλιπαρούν για ένα κρεβάτι! Οι γιατροί και οι νοσηλευτές να μην έχουν καμία αρωγή-στήριξη από την πολιτεία, παλεύοντας καθημερινά με τον θάνατο σε απερίγραπτες συνθήκες. Οι ήρωες με τις λευκές, τις πράσινες στολές που επιτελούν θεάρεστο έργο, με αντάλλαγμα την απαξίωση από τους πολιτικούς και ένα χειροκρότημα στα μπαλκόνια. Κατά συνέπεια, ένα είναι το μήνυμα συμπαράστασης που θα έστελνα στους συγκεκριμένους ανθρώπους, που δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν τις επιθυμίες τους την παρούσα χρονική στιγμή! Δεν πρέπει να αφήσουμε τον φόβο να νικήσει! Δίχως όμως να αμελούμε τους κανόνες υγιεινής και προσέχοντας, χωρίς να κυριευόμαστε από πανικό, να έχουμε πίστη και υπομονή. Να αφήσουμε για λίγο πίσω τις προσωπικές μας βλέψεις-συμφέροντα και να ενωθούμε για το γενικότερο καλό του συνόλου. Ήδη οι εξελίξεις με τα κρούσματα είναι δυσοίωνες, ο αριθμός των διασωληνομένων και των καθημερινών θανάτων σοκάρει! Δεν χρειάζεται να φτάσουμε στο απροχώρητο. Από την άλλη η κυβέρνηση πρέπει να σοβαρευτεί και να βρει τα κατάλληλα μέτρα για το σταδιακό άνοιγμα και μια ομαλή επιστροφή μας στην καθημερινότητα, χωρίς να μετρήσουμε άλλες πληγές. Εννοείται πως το σημαντικότερο από όλα τα αγαθά είναι η υγεία μας, αλλά με τις αναγκαίες ενέργειες την πρότερη περίοδο, η ζωή μας μπορεί και να συνέχιζε διαφορετικά… Κάτι που θα έπρεπε να έχει συμβεί νωρίτερα και δεν υπάρχουν δικαιολογίες για την κατάσταση που επικρατεί. Το εθνικό σύστημα υγείας χρήζει άμεσης αναδιάρθρωσης! Έστω και την ύστατη στιγμή να υπάρξει ένα σχέδιο! Επειδή όμως δεν τρέφω αυταπάτες, συνεχίζω να πιστεύω στην προσωπική δράση που έχουμε όλοι ως πολίτες. Να προασπίσουμε οι ίδιοι με ατομικές ενέργειες και συνείδηση το μέλλον μας! Να πρυτανεύσει η λογική μας έναντι του συναισθήματος! Και αυτό στο λέω εγώ, ένας άνθρωπος κατεξοχήν συναισθηματικός. Οπότε αποκτά και άλλη βαρύτητα…
Αν σας ζητούσαμε να βάζατε έναν τίτλο στη χρονιά που έφυγε, ποιος θα ήταν αυτός;
Ο τίτλος που μου έρχεται πρόχειρα στο μυαλό είναι «Πότε θα βγάλεις την μάσκα που φοράς;» και έχει διττή ερμηνεία. Η πρώτη είναι η προφανής εκδοχή, με το τέλος που ακούμε συνέχεια να πλησιάζει, αλλά κανείς μας (όσο αισιόδοξος και να είναι) δεν το πιστεύει, αφού η ζωή-καθημερινότητα μας διαψεύδει ολοένα και περισσότερο. Και ο δεύτερος για την υποκρισία που βλέπουμε να διακατέχει τους πολιτικούς άρχοντες, οι οποίοι διαχειρίζονται την συγκεκριμένη κρίση και συνεχώς αποδεικνύονται κατώτεροι των περιστάσεων.
Οι τέχνες, τα γράμματα και γενικά ο πολιτισμός, έπεσαν «θύμα» αυτής της καραντίνας ή πιστεύετε πως μέσα από αυτή θα βγουν πιο δυνατές;
Το θέατρο είναι αθάνατο! Πάντα βγαίνει πιο δυνατό από οικονομικές, πολιτικές, κοινωνικές κρίσεις. Υπήρχε πριν από εμάς και θα συνεχίσει να υπάρχει και μετά από εμάς. Αντιθέτως εμείς το έχουμε ανάγκη για να υπάρξουμε, να προβληματιστούμε, να ονειρευτούμε, να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι! Ο πολιτισμός μας είναι ο φάρος που πρέπει να μας δείχνει πάντα το δρόμο! Είδαμε στην αρχή να επιχειρείται μια προσπάθεια με τις online παραστάσεις μέσω του διαδικτύου, ώστε να προβληθούν κάποιες δουλειές που δεν πρόλαβαν να ανέβουν ή δεν διήρκησαν αρκετά, λόγω της πανδημίας. Στην συνέχεια άρχισε να ξεφτίζει σιγά σιγά και αυτό, γιατί το θέατρο είναι ζωντανός οργανισμός! Η ανθρώπινη αλληλεπίδραση ηθοποιών και κοινού δεν γίνεται να αντικατασταθεί από μία οθόνη! Το κράτος έχει ξεχάσει τελείως τους καλλιτέχνες! Με την αναστολή πολλών ηθοποιών, αρκετοί δεν κατάφεραν να πάρουν ούτε το στοιχειώδες επίδομα. Η επόμενη ημέρα θα βρει σίγουρα το θέατρο πληγωμένο! Μισθοί και κεκτημένα πολλών ετών θα κατακρεουργηθούν με πρόσχημα την κρίση! Πολλοί συνάδελφοί θα δυσκολευτούν να βρουν εργασία και οι θεατρώνες-επιχειρηματίες θα αρκεστούν σε ολιγομελείς θιάσους με πενιχρές παραγωγές… Τουλάχιστον για τον πρώτο καιρό θα υπάρξει μια περίοδο αναπροσαρμογής. Μακάρι στην πορεία να επιστρέψουν όλα στους παλιούς γνώριμους ρυθμούς και να βγούμε ενωμένοι, ανανεωμένοι, δημιουργικοί και ορεξάτοι για δουλειά! Όπως προείπα όμως, ήδη έχει δημιουργηθεί μεγάλη ζημιά στον κλάδο και όλα αυτά αποτελούν ευσεβείς πόθους για το μακρινό μέλλον. Παρόλα αυτά επιμένω να πιστεύω και να ελπίζω, ότι στο τέλος θα ορθοποδήσουμε!
Ο χώρος του «πολιτισμού» όμως, σύμφωνα με τα όσα έρχονται καθημερινά στο φως της δημοσιότητας, «κακοποιήθηκε» ψυχικά και σωματικά. Τι θα λέγατε για αυτή τη φρικτή εικόνα; Οι αποκαλύψεις, είναι μια μορφή «επανάστασης;»
Το θέμα των αποκαλύψεων ξεκίνησε από την ολυμπιονίκη μας, Σοφία Μπεκατώρου! Στην συνέχεια επεκτάθηκε και ξεκίνησαν οι αποκαλύψεις για το χώρο του θεάτρου. Αρκετοί από το επάγγελμα μας γνωρίζαμε κάποια από τα συγκεκριμένα περιστατικά. Τα περισσότερα από διηγήσεις φίλων-συναδέλφων μας, που τα είχαν ζήσει από κοντά και είτε δεν ήθελαν να τα δημοσιοποιήσουν, είτε φοβόντουσαν να ακολουθήσουν την νομική οδό. Κάποιες φορές ακόμα και να γνωρίζαμε ή να είχαμε παρατηρήσει κάτι, δεν μπορούσαμε να φανταστούμε την έκταση όλου αυτού. Δυστυχώς βιώνουμε μια κρίση αξιών. Είδαμε τον πρώτο καιρό από μια μερίδα κόσμου, να επιχειρείται μια εξομοίωση του θύτη και του θύματος. Αυτό το αναθεματισμένο «γιατί τώρα;»! Άλλοι αφήνοντας υπονοούμενα, λένε ότι έθεσαν όρια και για αυτό δεν τους ενόχλησε ποτέ κανείς… λες και το κτήνος αν θέλει να ορμήσει, καταλαβαίνει από ηθική ή όρια. Μην σου πω πως αυτό δυστυχώς το εξιτάρει περισσότερο! Ευτυχώς λοιπόν τώρα! Η αλήθεια στην εποχή που ζούμε θα είναι πάντα επαναστατική πράξη! Η σιωπή εμπεριέχει φόβο, βία και αρκετές φορές συνενοχή. Είδαμε και κάποιους να προσπαθούν ή να θέλουν να εκμεταλλευτούν την συγκεκριμένη προσπάθεια για ιδιοτελείς σκοπούς και άλλους να εξομοιώνουν άνισες καταστάσεις. Να μιλάνε άνθρωποι που έχουν κάνει ομοίως εγκλήματα και δεν θα έπρεπε να έχουν βήμα. Βέβαια, φοβάμαι μην μείνει το θέμα αυτό μόνο σε επίπεδο κουτσομπολιού. Πάντως είμαι πολύ χαρούμενος που πολλές από αυτές τις περιπτώσεις πήραν τον δρόμο της δικαιοσύνης! Οι νόμοι πρέπει επιτέλους να ξαναγίνουν πιο αυστηροί! Τα συναισθήματα που βίωσαν ή βιώνουν κάποιοι δεν παραγράφονται έτσι απλά με τον χρόνο από τις ψυχές τους. Αυτά τα φαινόμενα δεν συμβαίνουν μόνο στον χώρο της τέχνης και του θεάματος, αλλά σε όλα τα επαγγέλματα! Απλά ο συγκεκριμένος χώρος τραβάει τα φώτα πάνω του εκ φύσεως και βρίθει ιστοριών και διηγήσεων. Είναι αδιανόητο, ανεπίτρεπτο και κατακριτέο να γίνονται αυτά σε ένα φορέα που πρεσβεύει το ήθος. Πέρα από περιστατικά βιασμών και σοβαρότατες καταγγελίες, τέθηκαν και ζητήματα εργασιακού εκφοβισμού. Η εξουσία θα πρέπει να σε κάνει πιο ταπεινό-συνετό και όχι να χρησιμοποιείται ως μέσο για να ικανοποιήσει ο καθένας τις ορέξεις του ή να αντανακλά τα τραύματα του σε εκείνους που δεν του φταίνε σε τίποτα. Πολλοί από εμάς έχουμε βιώσει άρρωστες καταστάσεις σε πρόβες ή έχει διαλυθεί το νευρικό μας σύστημα, έχοντας υποφέρει ψυχολογικά από σκηνοθέτες-«δασκάλους» και από τις περίφημες σκηνοθετικές τους μεθόδους. Θεωρίες και πρακτικές άλλων εποχών, απαρχαιωμένες αντιλήψεις να πρέπει να διαιωνίζονται λες και δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Τα όρια της αυστηρότητας και της αγένειας να εξισώνονται στο βωμό του επίπονου έργου! Πρέπει να εξουσιάζει κάποιος σαν συντονιστής μιας παράστασης και όχι σαν δυνάστης. Βέβαια δεν είναι μόνο σκηνοθέτες, αλλά μερικές φορές και ορισμένοι συνάδελφοι κυριευμένοι από ναρκισσισμό και φθόνο, που υπονομεύουν ή ταλαιπωρούν τους συνεργάτες τους! Στο θέατρο κανείς δεν μπορεί να υπάρξει και να πετύχει μόνος του! Όποιος πιστεύει κάτι τέτοιο, γελιέται οικτρά! Η επιτυχία είναι πάντα αποτέλεσμα του συνόλου! Κάποτε βέβαια, θα πρέπει να μιλήσουμε και για τις στημένες οντισιόν, τις απλήρωτες πρόβες, την ανύπαρκτη μελλοντική ασφάλιση μας… Στο σωματείο μας (ΣΕΗ) διεξάγεται μια ανασυγκρότηση, οριοθέτηση και θεσμοθέτηση, ώστε στο μέλλον να αποφευχθούν παρόμοια φαινόμενα στο εργασιακό μας περιβάλλον. Γνωρίζουμε πως είναι κάτι αρκετά δύσκολο, αλλά τουλάχιστον να υπάρχει παραπάνω φόβος, πριν πράξει ο καθένας οτιδήποτε. Θα ήταν πολύ άδικο να μείνει μόνο αυτή η εικόνα για το θέατρο! Σίγουρα κάποια συγκεκριμένα περιστατικά δεν γίνεται να αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο ποσοστό. Δεν είναι ο ορισμός του συνόλου μια μειοψηφία! Το θέατρο είναι αλήθεια, φως, και έτσι τίποτα (έστω και αργά) δεν μπορεί να μείνει κρυφό! Η άλλη πλευρά του θεάτρου διαθέτει ήθος, αγάπη, ευγένεια, πολιτισμό, καλλιέργεια, μόρφωση, πάθος, όρεξη, ενσυναίσθηση, αλτρουισμό, συναδελφικότητα, αλληλεγγύη!! Ας βγούμε σοφότεροι, να μην σιωπά κανείς στην αδικία πλέον και αν το σύστημα είναι σαθρό, ας το δημιουργήσουμε σαν καλλιτέχνες από την αρχή!!!
Τι ήταν για εσάς το 1821, τι κοινά θα μπορούσε να είχε με το 2021 και πως φαντάζεστε την επόμενη μέρα;
Καταρχάς, σέβομαι τον αγώνα που έδωσαν κάποιοι αγωνιστές του 1821, με αποτέλεσμα να μπορούμε να μιλάμε σήμερα ελεύθερα (αν και δεν είμαστε τελείως ελεύθεροι) και για την ελληνική ανεξαρτησία. Θλίβομαι για την τεράστια αγνωμοσύνη που έδειξε το μετέπειτα συγκροτημένο κράτος σε όλους εκείνους που πάλεψαν με το αίμα τους για την αλλαγή. Δεν χρειάζομαι μια εθνική επέτειο για να αισθανθώ περήφανος που είμαι Έλληνας. Η περηφάνια εγκυμονεί πολλούς κινδύνους. Η καταγωγή μας είναι μια τυχαία ταμπέλα, οι σύγχρονοι Έλληνες δεν μοχθήσαμε για αυτήν, απλώς έτυχε να γεννηθούμε σε ένα από τα πιο όμορφα μέρη του πλανήτη. Προτιμώ να είμαι χαρούμενος και να αγαπάω ταπεινά την χώρα μου, χωρίς να μισώ ή να απαξιώνω άλλους τόπους. Ο καθένας αγαπάει με το δικό του τρόπο! Είμαι ευτυχισμένος όταν αντικρίζω τον ήλιο, το γαλάζιο του ουρανού και της θάλασσας, όλες τις εκφάνσεις του μπλε, τα αγέρωχα ξωκλήσια στις άκρες των βράχων, τις κατανυκτικές αυλές των μοναστηριών, τα απάτητα βουνά, τους απέραντους κάμπους, τις ερημικές παραλίες, τα πανέμορφα νησιά μας, την γαλανόλευκη σημαία να ανεμίζει! Από τον παφλασμό των κυμάτων στην μουσική των τεράστιων συνθετών μας που καθαρίζει τα αυτιά από την ασχήμια, από τους παραδοσιακούς χορούς και τα τραγούδια στο χορό του ζεϊμπέκικου που νικάει-ξορκίζει τον θάνατο, μέχρι το ρίγος και την ανατριχίλα στο άκουσμα του εθνικού μας ύμνου! Όταν έρχομαι σε επαφή με την πλούσια γλώσσα μας, με τον αστείρευτο πολιτισμό μας, με την αρχαία κληρονομιά μας, με την σοφή λαϊκή παράδοση, την ποίηση που ημερεύει την ψυχή! Όποτε συναντώ την υψωμένη γροθιά των ανθρώπων που παλεύουν για ένα καλύτερο αύριο, την ψυχή που δεν τα παρατάει ποτέ αλλά αντέχει διαρκώς με πείσμα και σθένος, την αυτοθυσία κάποιων συνανθρώπων μας για το γενικότερο σύνολο! Επομένως δεν μπορώ να ταυτιστώ με την κάθε «κυρία Γιάννα» της επίδειξης πλουτοκρατίας που διαφεντεύει την πολιτική, οικονομική, πολιτιστική και κοινωνική ζωή του τόπου! Με εγκαινιασμό πινακοθηκών, με κιτς βίντεο εορτασμών, ενώ δεν υπάρχουν επαρκείς ΜΕΘ, γιατροί και νοσηλευτές! Με ερχομούς ξένων ηγετών ή με πτήσεις μαχητικών αεροσκαφών, όταν η δημόσια υγεία αιμορραγεί. Όλα χρειάζονται, όπως και ο συμβολισμός και οι φόροι τιμής! Τη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, όταν πενθούμε συνανθρώπους μας, χρειάζεται άλλη διαχείριση… Ας κρατήσουμε την ουσία! Αν θέλουμε να τιμήσουμε πραγματικά όσους αγωνίστηκαν για την Επανάσταση, οφείλουμε να σεβόμαστε και να μνημονεύουμε αυτούς που μας ελευθέρωσαν και να τους θεωρούμε πρότυπα. Τώρα αν θέλουμε να αναζητήσουμε ομοιότητες με εκείνη την εποχή, δεν χρειάζεται να ψάξουμε και πολύ! Οι κοτζαμπάσηδες και οι ραγιάδες δεν έπαψαν να υπάρχουν μέχρι και σήμερα. Ο έλεγχος των Μεγάλων Δυνάμεων δεν τελείωσε ποτέ. Μιλάμε για εθνική κυριαρχία και δεν έχουμε ακόμα αποτάξει τον ζυγό των ξένων κρατών, που πάντα πρέπει να μας εποπτεύουν και να μας νουθετούν. Τότε ο εχθρός είχε όνομα, τώρα βαλλόμαστε από παντού. Μέχρι και τότε πήραμε δάνεια που τα κατασπαταλήσαμε αλόγιστα. Η πολιτική σκηνή του 1821 είναι ταυτόσημη με την δική μας την σημερινή! Σαν ένα άλλο κρυφό σχολειό προσπαθούμε να συλλέξουμε την γνώση από τα μέσα μαζικής παραπληροφόρησης. Συνάμα όμως και στην κάθε μορφή καταπίεσης, είμαστε συνυφασμένοι με το αίσθημα ελευθερίας και το αναζητάμε ενδελεχώς! Για εμένα η Ελλάδα βρίσκεται στο βλοσυρό βλέμμα του Κολοκοτρώνη, στο σπαθί του Καραϊσκάκη, στην στάση του Καποδίστρια, στο ποτισμένο-δοξασμένο χώμα των νεκρών μας, στην προσφυγιά και τον ξεριζωμό που βίωσε ο λαός μας στο πετσί του, στο σταματημένο ρολόι στα Καλάβρυτα, στα κυπαρίσσια της Καισαριανής, στο γαρύφαλλο του Μπελογιάννη, στην υπογραφή που δεν έβαλε ποτέ ο Κατράκης, στο χαμένο νόημα και το τρίπτυχο του Πολυτεχνείου!!! Η σύγχρονη Ελλάδα συναντάται στις τρεις γιαγιάδες της Μυτιλήνης που φρόντιζαν τα προσφυγόπουλα, στον λιμενάρχη Κυριάκο Παπαδόπουλο που έβγαινε κάθε μέρα στη θάλασσα για να βρει και να σώσει πρόσφυγες που κινδύνευε η ζωή τους, στους τρεις ξένους ψαράδες που έσωζαν κόσμο στη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, στην λεβεντιά του Παύλου Φύσσα που θυσιάστηκε μένοντας πίσω για τους φίλους του και δεν φοβήθηκε το τέρας του φασισμού, στην κραυγή της Μάγδας Φύσσα έξω από το Εφετείο όταν ανακοινώθηκε η απόφαση, στην μητέρα του Ιάσονα που δωρίζει τα όργανα του παιδιού της για να νιώσουν και άλλοι την ευτυχία, την αγάπη και την ευαισθησία που είχε εκείνος, στους ξένους που αγάπησαν τον τόπο περισσότερο από κάποιους ντόπιους και ρίζωσαν εδώ, στις ιστορίες των γιαγιάδων και των παππούδων μας, στο αστείρευτο χιούμορ μας, στην πένθιμη καμπάνα της Μεγάλης Εβδομάδας, στους νοσηλευτές και τους γιατρούς που αγωνίζονται νυχθημερόν, στην λεβεντιά των ανυπότακτων, στο φιλότιμο που δεν μεταφράζεται!… Σε αυτά και άλλα τόσα ακόμα, που δεν περιγράφονται με λέξεις!!! Αυτό το «όλοι μας» που στέκεται απέναντι από το «εγώ»! Ο εθνικισμός και ο σωβινισμός σε συνθήκες κρίσης καραδοκούν στην γωνία! Είδαμε τα αποτελέσματα που είχαμε, όταν αρκετοί συμπολίτες μας όπλισαν το χέρι του φασίστα ή τώρα που κάποιοι χαϊδεύουν το γκλομπ της αστυνομοκρατίας. Θα νιώσω περήφανος σαν Έλληνας, όταν γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, όταν πάψουμε να βλέπουμε με πολιτικές παρωπίδες (χωρίς να είμαστε απολιτικοί, αλλά υπερασπίζοντας τις όποιες δημοκρατικές πολιτικές πεποιθήσεις μας με τις πράξεις μας), μόλις σεβαστούμε τις θρησκευτικές πεποιθήσεις κάθε ανθρώπου, αν πάψουμε να συζητάμε εν έτει 2021 για ρατσισμό, καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ταυτότητα φύλου, σεξουαλικότητα, περιττά κιλά, ανυπαρξία δημόσιας δωρεάν παιδείας και υγείας, θρησκευτικό φονταμενταλισμό… Όταν συνδεθούμε με την ελληνικότητα μας, που κατά τον Ελύτη δεν ήταν τίποτα άλλο, από την ευγένεια, την ποιότητα, την λυρικότητα, την σημασία των λέξεων και την αισθαντικότητα του τρόπου που βλέπουμε τα πράγματα! Τότε θα νιώσω και εγώ λεύτερος…
Παύλος Ανδριάς by aylogyrosnews
