Εμείς διαβάζουμε, γράφουμε την κριτική μας, αλλά και ρωτάμε την «δημιουργό», για να μας αποκαλύψεις τις κρυφές πτυχές του έργου της…
ΚΡΙΤΙΚΗ: Ένα όμορφο και παράλληλα μαγευτικό ταξίδι ξεκινά μέσα από τις σελίδες αυτού του βιβλίου της Δήμητρας Ιωάννου, που αξίζει να το ζήσει κάθε αναγνώστης που αναζητά την περιπέτεια, τις εντυπωσιακές ανατροπές και τον άριστο συγγραφικό λόγο, αυτόν που χαρακτηρίζει κάθε δημιουργό που θέλει ν’ αφήσει το στίγμα του στο λογοτεχνικό στερέωμα.
Μια τεράστια περιουσία και ένα παρελθόν που κρύβει μέσα του πολλά μυστικά, έρχεται να μας καθηλώσει, καθώς οι ήρωες αυτού του βιβλίου είναι βγαλμένοι μέσα από έναν κόσμο που έχει τους δικούς του νόμους και τις δικές του αρχές.
Τίποτα δεν προδίδει την επόμενη κίνηση, τίποτα δεν μαρτυρά τα όσα θ’ ακολουθήσουν, όταν η ιστορία αρχίζει να εξελίσσεται και το φως της αλήθειας, αρχίζει να ξεκαθαρίζει τα όσα για χρόνια το σκοτάδι κρατούσε κρυφά, στους κόλπους του.
Οι όμορφες και «ζωντανές» εικόνες, σε συνδυασμό με τον αφηγηματικό λόγο που υπάρχει καθ’ όλη τη ροή της ιστορίας, βοηθούν τη φαντασία μας να διεισδύσει σ’ αυτή τη μαγική αυλή των πολλών μυστικών και δίχως να το καταλάβουμε, από απλοί αναγνώστες γινόμαστε «μάρτυρες» ενός δυνατού σκηνικού, γεμάτο εκπλήξεις…
Μαγικό, συναρπαστικό και παράλληλα εκρηκτικό είναι αυτό το βιβλίο, άξιο να κερδίσει και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη.
Αλλά ας ακούσουμε τον ίδιο τι έχει να μας πει, γι’ αυτό του το νέο της συγγραφικό δημιούργημα…
Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Η Αλεξάνδρεια είναι στην πραγματικότητα μια έμμεση πατρίδα για μένα, καθώς εκεί γεννήθηκε και έζησε την πρώτη εικοσαετία της ζωής της η μητέρα μου. Πάντα στο σπίτι μας υπήρχαν πινελιές Ανατολής, υπέροχα εδέσματα, αραβικές λέξεις ή φράσεις, επισκέπτες με μοναδικές ιστορίες από την συγκεκριμένη πόλη. Ήμουν πολύ μικρή κι όμως τους άκουγα συνεπαρμένη. Στα μάτια μου διέθεταν μια ιδιαίτερη γοητεία αυτοί οι άνθρωποι και οι εμπειρίες τους. Αυτή λοιπόν την ατμόσφαιρα της αλλοτινής Αλεξάνδρειας και τις εικόνες που είχαν φυλαγμένες στην μνήμη τους όσοι είχαν την τύχη να τη ζήσουν από κοντά επιδίωξα να δώσω στο βιβλίο μου. Είμαι ευγνώμων που ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και όλο αυτό το καλειδοσκόπιο αποτυπώθηκε στην ιστορία της Ισιδώρας και της Ραλλούς.
Τι ήταν αυτό που σας μάγεψε στην Αλεξάνδρεια και θελήσατε να την κάνετε «πεδίο δράσης» σε αυτό σας το μυθιστόρημα.
Όπως είπαμε και πιο πάνω, η Αλεξάνδρεια κυλούσε στο αίμα μου. Καθώς μεγάλωνα, η μητέρα μου μου μετέδιδε τον παλμό της καρδιάς της πόλης παράλληλα με την άφατη αγάπη της για εκείνη. Η Αλεξάνδρεια πριν το πραξικόπημα των Ελεύθερων Αξιωματικών το 1952 και τη μετέπειτα πορεία της, ήταν μια πόλη στην οποία το ευρωπαϊκό στοιχείο άνθιζε και μεσουρανούσε. Μια πόλη στην οποία ήταν τυχερός να ζει κάποιος. Όλες αυτές οι εικόνες και οι ιστορίες που άκουσα για την Αλεξάνδρεια από πολλούς γνωστούς και φίλους με συγκίνησαν και ήθελα να τις αποτυπώσω στο χαρτί, προτού σκεπαστούν τα πάντα με τη σκόνη της λήθης.
Μιλήστε μας γι’ αυτό σας το σεργιάνι στην πόλη, το οποίο φροντίζατε να μας το μεταφέρετε αριστοτεχνικά μέσα από το κείμενό σας. Τι σας μάγεψε και τι σας εντυπωσίασε;
Από την Αλεξάνδρεια τα πάντα κυριολεκτικά! Το Καρτιέ Γκρεκ, οι κήποι του Αντωνιάδη και του Σαλαλάτ. Τα εδέσματα του Παστρούδη, οι σοκολάτες του Baudrot, η πάστα αμυγδάλου του Delices, οι νύχτες στην πίστα του Αθηναίου. Τα απλωμένα ρούχα που στεφάνωναν τα σοκάκια, οι μικροπωλητές στις γωνιές των δρόμων, οι υπαίθριες αγορές. Τα μπάνια στο Σίντι Μπισρ, το ηλιοβασίλεμα στο Στάνλευ, οι νύχτες στο καζίνο του Σαν Στέφανο. Το Αλ Γκόμροκ, το δυτικό λιμάνι, μια βόλτα στην Κορνίς και ψάρεμα στο Ακρωτήρι της Σελσίλα. Τα σκαλάκια του Κομ Ελ Ντικ, το πολύβουο Ατταρίν. Ο Ευαγγελισμός, ο Άγιος Σάββας, η Σάντα Καταρίνα και το τζαμί του Νάμπι Ντανιέλ. Η συνάντηση των πολιτισμών.
Πόσο δύσκολο ήταν να «χτιστούν» οι χαρακτήρες αυτών των δύο γυναικών, της Ισιδώρας και η Ραλλούς… για να φτάσουμε στην Ισιδώρα Κοσμίδη;
Δύσκολη υπήρξε η συναναστροφή μου με τη Ραλλού, έναν άγριο χαρακτήρα που κινείται στα όρια της ψυχοπαθολογίας. Με έφερε πολλές φορές στα άκρα, γιατί ακριβώς δεν είχε τίποτα να χάσει και τα έπαιζε όλα για όλα. Είναι μια ζοφερή ψυχή που θέτει σε εφαρμογή τα σκοτεινά της πλάνα με μαεστρία και άφταστη πονηριά. Επιδιώκει να γίνει Ισιδώρα Κοσμίδη αλλά η ίδια η ζωή την εκδικείται, στερώντας της αυτό που εκτιμά περισσότερο από οτιδήποτε άλλο στον κόσμο. Την ελευθερία της. Και όταν η Ραλλού χάνει την ελευθερία της, τότε ακριβώς γίνεται επικίνδυνη για τους άλλους. Από την άλλη η εξέλιξη του χαρακτήρα της Ισιδώρας είναι μοναδική. Μια προστατευμένη καλομεγαλωμένη ευκατάστατη κοπέλα, στην αρχή εμφανίζεται άβγαλτη και άπειρη. Όμως οι φοβερές καταστάσεις που βιώνει αντί να την νικήσουν, της δίνουν τη δύναμη να σταθεί ξανά στα πόδια της, να χαλυβδώσει τον εαυτό της και να κάνει δυναμικά μια νέα αρχή.
Υπάρχουν όρια μεταξύ δυο ανθρώπων, όταν η ίδια η ψυχή μοιράζεται σε δύο κορμιά, όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου;
Όχι, το παρατηρήσατε πολύ σωστά, δεν υπάρχουν όρια και αυτό είναι καταστροφικό. Η σχέση που περιγράφεται στο βιβλίο είναι ουσιαστικά μια παθολογική συμβιωτική σχέση. Μια σχέση εξάρτησης που όμως επιδιώκει μόνο η Ραλλού και καθόλου η Ισιδώρα. Στο μυαλό της Ραλλούς οι δυο προσωπικότητες συγχέονται σε μία, τα όρια καταλύονται, τα χαρακτηριστικά ομογενοποιούνται και αυτό είναι ένα από τα παθολογικά κομμάτια που χαρακτηρίζουν τη Ραλλού, στα οποία αναφερθήκαμε πρωτύτερα.
Είναι τελικά οι επιλογές μας αυτές που καθορίζουν την πορεία της ζωής μας ή όλα είναι μια χαραγμένη πορεία, που καλούμαστε να την διαβούμε;
Μακάρι να μπορούσα να σας απαντήσω σε αυτό το ερώτημα. Μεγάλοι διανοητές και φιλόσοφοι δυστυχώς δεν τα έχουν ακόμα καταφέρει. Θα τολμούσα να πω όμως πως, ακόμα κι αν τα πράγματα είναι προδιαγεγραμμένα, πάντα έχουμε τη δυνατότητα να διαλέξουμε μια από τις επιλογές που μας δίδονται, π.χ. τον αριστερό ή το δεξί δρόμο, το άσπρο ή το μαύρο, το φως ή το σκοτάδι και να πορευτούμε ανάλογα.
Τι θα λέγατε σ’ έναν αναγνώστη ώστε να τον προτρέψετε να διαβάσει αυτό σας το βιβλίο;
Μέσα στις σελίδες της Αλεξάνδρειας οι αναγνώστες θα ζήσουν σε μια ατμοσφαιρική πόλη που πλέον αγγίζει τα όρια του μύθου. Στην Αλεξάνδρεια που έγινε θρύλος και πέρασε στην ιστορία, λες και ξαφνικά σταμάτησε ο χρόνος για τους ευρωπαίους κατοίκους της. Μια δυνατή ιστορία ανάμεσα σε δυο ιδιαίτερες πρωταγωνίστριες, γεμάτη ίντριγκες, μίση και ανατροπές. Θα γνωρίσουν μια γυναίκα που εξελίσσεται και αποτελεί παράδειγμα ψυχικής δύναμης, όπως ακριβώς επιτάσσουν τα πρότυπα της εποχής μας. Υπάρχουν δυνατοί έρωτες, ανατροπές και συναισθήματα που συγκλονίζουν σε κάθε σελίδα. Παντού γύρω γίνεται αισθητό το άρωμα του αιγυπτιακού πολιτισμού και του Νείλου. Τέλος, το βιβλίο είναι διάσπαρτο από μαγεία: Γητειές Μάγια και Μπαχάρια που γίνονται όλα όπλα σε έναν αγώνα επικράτησης και επιβίωσης των δυο πρωταγωνιστριών.
Παύλος Ανδριάς, για τον aylogyrosnews
