Εμείς διαβάζουμε, γράφουμε την κριτική μας, αλλά και ρωτάμε τον «δημιουργό», για να μας αποκαλύψει τις κρυφές πτυχές του έργου του…
ΚΡΙΤΙΚΗ: Ένα συγκλονιστικό βιβλίο, ένα ιστορικό μυθιστόρημα είναι το νέο δημιούργημα του Νίκου Παργινού σε ότι έχει να κάνει με την θεματολογία, την προσέγγιση και την πλοκή του, καθώς ρίχνει «φως» στη «τοπική» παρουσία των Εβραίων στην Κέρκυρα από το 1891 έως το 1944.
Με μια αφήγηση που σε καθηλώνει και με μια μυθιστορηματική πλοκή που συναρπάζει, ο συγγραφέας κατευθύνει τους «ήρωές» εκεί που η καρδιά του τον προστάζει: στην αλήθεια των πραγμάτων.
Η γενίκευση και η προκατάληψη, δεν έχουν θέση στο βιβλίο του Νίκου, ούτε οι εμμονές και η φτωχοποίηση προσώπων. Ο κάθε ήρως παίρνει αυτό που του ανήκει και κινείται σε ένα δομημένο πλαίσιο, ικανό να βοηθήσει τον αναγνώστη να κατανοήσει τα όσα η ιστορία οφείλει να μας μάθει, όσο και αν αυτό δεν είναι σύμφωνο με τα όσα μέχρι τώρα έχουμε μάθει.
Άνθρωποι με διαφορετική ταυτότητα, θρησκευτικά πιστεύω και ιδεολογία, έρχονται και μας «κοινοποιούν» τα πάντα για τη ζωή τους, διδάσκοντάς μας το πιο απλό: το νόημα της ζωής, είναι η ίδια η ζωή, γεμάτη σωστά και λάθη.
Πραγματικά, τα όσα θα διαβάσετε θα σας εντυπωσιάσουν και θα σας επιτρέψουν να αγαπήσετε την ιστορία αυτού του τόπου, γιατί μέσα του κρύβει έναν μεγάλο πλούτο…
Αλλά ας ακούσουμε τον ίδιο τι έχει να μας πει, γι’ αυτό το συγγραφικό του δημιούργημα…
Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Πάντα ήθελα να γράψω ένα βιβλίο που να αναφέρεται στην Εβραϊκή κοινότητα της Κέρκυρας με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. Ήθελα να αναδείξω την πολυπολιτισμική Κέρκυρα που υφίσταται διαχρονικά, μέσα από ένα βιβλίο που θα αναδείκνυε αυτά τα διαφορετικά χαρακτηριστικά, τις σχέσεις μεταξύ των θρησκευτικών δογμάτων, αλλά και τα γυρίσματα των καιρών. Η πολύπαθη Εβραϊκή Κοινότητα της Κέρκυρας αποτέλεσε στο διάβα του χρόνου ένα κοινωνικό σύνολο που δοκιμάστηκε σθεναρά από απανωτά χτυπήματα, πολλά από τα οποία δεν είναι ευρέως γνωστά, όπως τα γεγονότα του 1891 και τα «Εβραϊκά» της Κέρκυρας. Ήθελα λοιπόν, μέσα από ένα βιβλίο μου να φέρω και πάλι στη δημοσιότητα άγνωστες πτυχές εκείνων των σκοτεινών χρόνων, να εντάξω τους αναγνώστες μου σε μια διαδικασία αναψηλάφησης της ίδιας της ιστορίας.
«Το χαμίνι της Οβριακής» είναι η αφήγηση ενός ιστορικού γεγονότος ή είναι το «είναι» του καθενός μας, το χθες και το αύριο;
Το χαμίνι της Οβριακής είναι μια κατάθεση ψυχής που επιχειρεί να μας μεταφέρει στα σοκάκια της Εβραϊκής συνοικίας της Κέρκυρας. Το χαμίνι είναι ο αφηγητής μας, ο ξεναγός μας. Ένα έρημο παιδί των δρόμων, ένας άνθρωπος του περιθωρίου, ένας
δωδεκάχρονος μαχητής της καθημερινότητας που αγωνίζεται με νύχια και με δόντια να κρατηθεί στη ζωή παλεύοντας με όλους και με όλα. Θεώρησα πως τα δικά του αθώα μάτια θα αποτελούσαν τον ιδανικό συμπαραστάτη σε τούτο το ιδιαίτερο ταξίδι. Μας ταξιδεύει λοιπόν στον χρόνο, μας περιγράψει στιγμές και συναισθήματα κουβαλώντας μας στις πλάτες του. Συνάμα, δεν το κρύβω, πως απώτερος σκοπός ετούτου του ταξιδιού είναι να μας εντάσσει σε μια διαδικασία εσωτερικής αναζήτησης, μια βουτιά στα ενδότερά μας, θέτοντάς μας σειρά από καίρια ερωτήματα και προβληματισμούς που παραμένουν επίκαιροι και χρήζουν απάντησης.
Ο κόσμος, πρέπει κάποια στιγμή να μαθαίνει τις άγνωστες πτυχές της ιστορίας, σωστές ή λάθος;
Φυσικά. Οφείλουμε να επιστρέφουμε στις σκοτεινές και μελανές στιγμές της ιστορίας μας, ειδικά σε αυτές, κι όχι να τις κρύβουμε κάτω από το χαλί ξεχνώντας τες. Είναι χρέος μας να επιστρέφουμε, να αναζητούμε απαντήσεις για τα λάθη και τις παραλήψεις μας και να επιχειρούμε με τούτη την επιστροφή να βελτιώσουμε τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούμε, την οπτική μας. Η Ιστορία μάς παρέχει τη δυνατότητα να διδαχθούμε από εκείνη, να μάθουμε από τα λάθη μας, να διορθώσουμε τη στάση μας και με τούτη την επιστροφή να διδάξουμε πρωτίστως τις νέες γενιές ώστε να μην επαναλάβουμε ως κοινωνία τα ίδια λάθη.
Οι προκαταλήψεις τι θέση έχουν μέσα σ’ αυτό το νέο ιστορικό σας μυθιστόρημα;
Κομβικό θα έλεγα. Μέσα από το βιβλίο γινόμαστε μάρτυρες μιας διαδικασίας χειραγώγησης που δυστυχώς έλαβε χώρα στην Κέρκυρα, μεταλαμπαδεύτηκε και στα υπόλοιπα Ιόνια νησιά και μονοπώλησε το ενδιαφέρον του διεθνούς τύπου για μεγάλο χρονικό διάστημα εκείνη την εποχή. Τα «Εβραϊκά» της Κέρκυρας, αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πώς ένα στυγερό φονικό μπορεί να αναβιώσει στερεότυπα και προκαταλήψεις και να χειραγωγήσει συνεπακόλουθα τα πλήθη. Ένας φόνος, ένα ειδεχθές έγκλημα μετατράπηκε από κοινωνικές ομάδες και πολιτικές δυνάμεις σε ένα εργαλείο χειραγώγησης με απρόβλεπτες συνέπειες. Για τρεις μήνες η Κέρκυρα έζησε αυτόν τον εφιάλτη που είχε τεράστιες προεκτάσεις. Δεκάδες νεκροί, εκατοντάδες τραυματίες, περιουσίες λεηλατημένες και κατεστραμμένες, κι ένα σημαντικότατο κομμάτι της Εβραϊκής κοινότητας της Κέρκυρας να φεύγει από το νησί για να προστατευτεί από το μένος του όχλου. Τα στερεότυπα, οι προκαταλήψεις γέννησαν το μίσος, τη μισαλλοδοξία, τον φανατισμό, καταστάσεις που τις βιώνουμε ακόμα και σήμερα, καθώς βλέπουμε εκεί, στη Μέση Ανατολή, κάτω από τον μανδύα των θρησκευτικών προκαταλήψεων να κρύβονται άλλες επιδιώξεις, οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα με τα γνωστά πάντα αποτελέσματα, το μίσος, η βία, η τρομοκρατία και ο πόλεμος να δοκιμάζει εκατομμύρια ανθρώπων, με τελικούς αποδέκτες, όπως πάντα, αθώα θύματα, αμάχους και παιδιά.
Είναι εύκολη η συνύπαρξη δύο «ξένων» κόσμων; Υπάρχει «κώδικας» επικοινωνίας που πετυχαίνετε με κατευθυνόμενη βία ή με αμοιβαίες υποχωρήσεις;
Η Κέρκυρα αποτελεί τρανή απόδειξη για τα παραπάνω καθώς για αιώνες τρία διαφορετικά δόγματα (ορθόδοξοι, καθολικοί και εβραίοι) έζησαν ειρηνικά μεταξύ τους. Φυσικά και υπήρξαν εποχές όπου ανάλογα με την εκάστοτε εξουσία το κυρίαρχο δόγμα άσκησε πολιτικές και όξυνε τις καταστάσεις εις βάρος των άλλων. Το είδαμε όταν η βενετική εξουσία ασκούσε πίεση στους ορθόδοξους, το είδαμε όταν οι καθολικοί έζησαν την καταπίεση από τους ορθοδόξους, το είδαμε και στην περίπτωση των Εβραίων που υπήρξαν χρονικοί περίοδοι που δοκιμάστηκαν σθεναρά και από τα άλλα δυο δόγματα. Αυτό όμως που ανακαλύπτεις μέσα από τα ιστορικά τεκμήρια είναι πως μόνο μέσα από την ειρηνική συνύπαρξη επήλθαν τα χρόνια της ευημερίας και της ανάπτυξης για το νησί και την κοινωνία. Οφείλουμε λοιπόν να συνυπάρξουμε, να αποδεχθούμε τη διαφορετικότητα του καθενός, καθώς ακόμα και σήμερα, τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις συνεχίζουν να παίζουν καθοριστικό ρόλο στις ανθρώπινες σχέσεις. Υπάρχουν δυστυχώς ακόμα και σήμερα άνθρωποι τριγύρω μας που θεωρούν κάποιους ως «άλλους», ανάλογα με την καταγωγή, τη ράτσα τους, το χρώμα του δέρματός τους, τις θρησκευτικές τους προτιμήσεις, την κοινωνική τους καταγωγή, τη μόρφωση, την οικονομική επιφάνεια, τις σωματικές ή διανοητικές τους δυνατότητες, τις προτιμήσεις ή την εμφάνισή τους.
Ποιο μήνυμα θα στέλνατε στους αναγνώστες, για να διαβάσουν αυτό σας το πόνημα;
Ακόμα και στις πιο σκοτεινές στιγμές της ιστορίας μας, ακόμα και στα πιο μελανά γεγονότα, αυτό που κράτησε την ανθρωπότητα όρθια δεν ήταν τίποτα άλλο πέρα από την αγάπη, τον αλληλοσεβασμό, την αλληλεγγύη και τον αλτρουισμό. Αυτές οι αξίες μάς έφεραν εδώ που είμαστε σήμερα και αυτές θα μας πάνε παραπέρα. Αυτές λοιπόν πρέπει να αναζητούμε για να λάβουμε απαντήσεις και να ξεπερνάμε τους σκοπέλους που συναντάμε στη διαδρομή μας. Διαβάζοντας «ΤΟ ΧΑΜΙΝΙ ΤΗΣ ΟΒΡΙΑΚΗΣ» έχω την αίσθηση πως αυτό είναι το κυρίαρχο μήνυμα που επιχειρώ να περάσω στον αναγνώστη. Ένα ταξίδι σε ένα, όχι και τόσο διαφορετικό χθες, ώστε να θωρακίσουμε το ίδιο το αύριο που έχουμε μπροστά μας.
Παύλος Ανδριάς, για τον aylogyros news
