Φτάσαμε στο τέλος της Μεγάλης Σαρακοστής, στη Βδομάδα των Παθών…
Η Μεγάλη Εβδομάδα δίνει στον κάθε άνθρωπο το δικό της στίγμα. Άλλοι περιμένουν με ευλάβεια, σωματική και ψυχική κατάνυξη την Ανάσταση του Κυρίου, άλλοι κάνουν τις προετοιμασίες του Πάσχα, που γι’ αυτούς δεν είναι παρά το σούβλισμα, το κοκορέτσι και τα σχετικά και άλλοι πάλι κάνουν πως και πώς να φύγουν, να πάνε «εις τας εξοχάς».
Σ΄ όλους μας όμως, κάτι έχει μείνει από την Εβδομάδα αυτή. Το λεξιλόγιο της. Τι εννοώ μ΄ αυτό; Πολύ απλά, υπάρχουν κάποιες εκφράσεις, που ακούγονται την Μ. Εβδομάδα, στα τροπάρια, τα ευαγγέλια, κ.τ.λ., που έχουν περάσει στο καθημερινό μας λεξιλόγιο.
Πόσες φορές δε λέμε: «αυτός τραβάει το δικό του Γολγοθά» ή «θυμίζει κρανίου τόπος». Δυο εκφράσεις που ουσιαστικά είναι ίδιες στα Ευαγγέλια. «Γολγοθάς» είναι ο τόπος της σταύρωσης του Ιησού Χριστού και «κρανίου τόπος» είναι ακριβώς το ίδιο, γιατί στα εβραϊκά «γολγολέθ» σημαίνει κρανίο.
Στην καθημερινότητα, όταν αναφερόμαστε στις δύσκολες περιόδους της ζωής ενός ανθρώπου ή σε ώρες αγωνίας ή ψυχοσωματικής ταλαιπωρίας λέμε για το «Γολγοθά» και όταν ένα μέρος ή μια τοποθεσία έχει υποστεί καταστροφή μεγάλη σε σημείο που η ζωή εκεί να είναι ανυπόφορη, τη χαρακτηρίζουμε ως «κρανίου τόπος».
Επίσης, όταν είναι κάποιος ανίσχυρος, παντελώς φτωχός και δεν έχει κανέναν να τον προστατεύσει, λέμε ότι είναι «επί ξύλου κρεμάμενος». Μια ακόμη έννοια που προέρχεται από την κατάσταση που βρέθηκε ο Χριστός όταν σταυρώθηκε, γυμνός και αβοήθητος.
«Άρον, άρον, σταύρωσον αυτόν», είναι τα λόγια που έλεγαν οι Ιουδαίοι παροτρύνοντας τον Πιλάτο να επιβάλει στον Ιησού την ατιμωτική κι εξευτελιστική θανατική ποινή, τη σταύρωση, που προοριζόταν μόνο για επαναστάτες και δούλους.
Στις μέρες μας έχει μείνει η μισή, το «άρον, άρον», όταν θέλουμε να πούμε ότι μια πράξη έγινε πολύ βιαστικά ή δια της βίας.
«Ανάστα, ο Θεός, κρίνον την γην, ότι Συ κατακληρονομήσεις, εν πάσι τοις έθνεσιν…» είναι τα λόγια ενός ψαλμού το πρωί του Μ. Σαββάτου, στην πρώτη Ανάσταση. Από αυτό, ο λαός έχει κρατήσει το «Ανάστα ο Θεός!».
«Γίνεται ανάστα ο Κύριος!», που σημαίνει ότι δημιουργήθηκε μια σύγχυση, μια αναστάτωση, φασαρία ή αναμπουμπούλα.
Αν προσέξουμε τα λόγια που ακούγονται καθ΄ όλη τη διάρκεια της Άγιας Εβδομάδας αυτής, θα διαπιστώσουμε ότι υπάρχουν αρκετές εκφράσεις-λέξεις, που έχουν ριζώσει στην καθημερινότητά μας.
Καλή και ευλογημένη Ανάσταση!
Καλλιόπη Γραμμένου
