Η συγγραφέας Σοφία Μυγδαλάκη, γράφει στη γραφομηχανή για τον «ΚΩΔΙΚΟΣ ’21: Η επόμενη ημέρα»…
Από την «ελευθερία» της καθημερινότητας στην «αιχμαλωσία» της ζωής μας, λόγω του COVID -19. Πόσο σας επηρέασε αυτή η αλλαγή;
Είναι γεγονός ότι τον τελευταίο χρόνο απέναντι σε ένα φαινόμενο πρωτοφανούς έκτασης και παγκόσμιας απειλής, δισεκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο στερήθηκαν στο όνομα της δημόσιας υγείας, την ελευθερία τους, ένα από τα ανθρώπινα δικαιώματα και όπως έλεγε και ο Δον Κιχώτης στον ιπποκόμο του, ένα από τα πιο πολύτιμα αγαθά που δώρισαν στους ανθρώπους οι θεοί. Η ταχύτητα με την οποία εξαπλώθηκε η επιδημία σε όλο τον κόσμο και έγινε πανδημία, μας έκανε να δεχτούμε και την ''αιχμαλωσία'' με την ανάγκη του lockdown που μας επιβλήθηκε και δεν την δεχτήκαμε μόνο για να σώσουμε τη ζωή την δική μας, αλλά για να προστατεύσουμε και των άλλων συνανθρώπων μας. Η αιφνίδια και πρωτόγνωρη ανατροπή της καθημερινότητας εν εξελίξει της πανδημίας αλλά και της πολύπλοκης κατάστασης που διαμορφώθηκε με τις συνεχείς ανατροπές, έφερε και σημαντικές αλλαγές επηρεάζοντας σημαντικούς τομείς όπως η υγεία, η εργασία και η εκπαίδευση, επηρεάζοντας οπωσδήποτε και όλο τον κόσμο και μαζί του κι εμένα. Φέρνοντας αλλαγές και στις καθημερινές συνήθειές μου, προσπαθώντας παράλληλα και ο τρόπος σκέψης και δράσης μου να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες.
Μέσα σ’ αυτό το χρονικό διάστημα πως λειτουργήσατε και τι ήταν αυτό που σας έλειψε περισσότερο;
Από τα δύο καταστήματα που διατηρώ, το De facto cafe και το Marionnette bistro, κλείνοντας αναγκαστικά το ένα και μένοντας στο σπίτι για να προστατεύσουμε την υγεία μας και να διαχειριστούμε αυτή την κατάσταση, κοίταξα να αλλάξω την ρουτίνα μου και να περάσω τον χρόνο μου όσο πιο δημιουργικά. Ήταν στιγμές που ένιωθα πως αυτή η ιδιαίτερη συγκυρία είχε αποβεί για μένα σωτήρια και ήταν η ευκαιρία που περίμενα, ελαττώνοντας τους πολύ γρήγορους ρυθμούς μου και βρίσκοντας πια και ελεύθερο χρόνο, για να κάνω πράγματα που είχα πραγματικά στερηθεί... Όπως το να έχω περισσότερη επαφή με την οικογένειά μου, να ασχοληθώ με τη διακόσμηση του σπιτιού μου, να κάνω κάποιες αλλαγές που ήθελα καιρό, φτιάχνοντας την ατμόσφαιρα στον χώρο που περνούσα μεγάλο μέρος του χρόνου μου και μαζί της και τη διάθεσή μου... Να ασχοληθώ περισσότερο με την τέχνη της γαστρονομίας, άλλη μια μεγάλη αγάπη μου, ετοιμάζοντας περισσότερα πιάτα για τους αγαπημένους μου, κάνοντας και πειραματισμούς, να διαβάσω βιβλία, να γράψω στίχους περιγράφοντας και στιγμές της καραντίνας και να ολοκληρώσω, και ''Το τελευταίο φθινόπωρο'', ένα ακόμη βιβλίο μου, που ανοίγοντας και το δεύτερο μαγαζί, βρέθηκε σε αναμονή. Μου έλειψαν, βέβαια και στοιχεία που αποτελούσαν την καθημερινότητά μου, η καθημερινή ζεστή επικοινωνία και οι ξέγνοιαστες στιγμές με φίλους, στο μαγευτικό περιβάλλον του Marionnette bistro, έναν χώρο που έστησα με σκληρή προσωπική δουλειά και με υλικά βγαλμένα από την ψυχή μου... Οι αξέχαστες μουσικές βραδιές μας με την πρωτόγνωρη επικοινωνία που έχει χαθεί στις μέρες μας, οι κοινές δραστηριότητες που δημιουργούσαν πάντα την πιο ζεστή και ζωντανή διάθεση, ανεξάρτητα από το πώς κύλισε η μέρα σου και γενικότερα η ανθρώπινη επαφή... Η αγκαλιά, το χάδι, το φιλί που δεχόμαστε από αγαπημένα μας πρόσωπα, που ακόμα κι ο πιο μοναχικός άνθρωπος έχει την ανάγκη αυτή. Ένα ''μαζί'' κι ένα ''εμείς'', δυνατότερο από κάθε άλλη φορά...
Υπήρχαν στιγμές θυμού ή περισυλλογής;
Σε μια εποχή συνεχών ανατροπών και ανασφάλειας, νοσταλγώντας φυσικά και παλαιότερες περιόδους σταθερότητας, υπήρξαν σίγουρα στιγμές θυμού. Δεν ήταν βέβαια ο εγκλεισμός, εκείνο, που μου έφερε στιγμές θυμού, αφού η απομόνωση είναι πολύ γνώριμη σε εμένα, εφόσον είναι και αναγκαία προϋπόθεση για σκέψη και συγγραφή... Με την έξαρση όμως του κορωνοϊού και λόγω των συνθηκών αναδύθηκαν κάποιες στιγμές θυμού, σε ζητήματα που απασχόλησαν όπως όλους τους επιχειρηματίες της εστίασης και εμένα, κατά πρώτον με τις οικονομικές δυσκολίες με τις οποίες και ήρθαμε αντιμέτωποι. Υπήρξαν όμως και οι στιγμές περισυλλογής, κατά τις οποίες βρήκα και την ευκαιρία να αναθεωρήσω και να αποσαφηνίσω προτεραιότητες που μέχρι πρότινος αμελούσα, νιώθοντας πως κάθε αρνητική κατάσταση έχει και τη θετική της πλευρά και πως μπορεί να γίνει διδακτική με τον δικό της τρόπο. Βρήκα τον χρόνο να έρθω σε επαφή και με τον εαυτό μου και με την εσωτερική μου γαλήνη, ώστε να μπορέσω να διαχειριστώ και πιο λειτουργικά όσα με δυσκόλευαν, θωρακίζοντας παράλληλα με την σωματική, την ψυχική αλλά και την πνευματική μου υγεία.
Αν σας ζητούσαμε να γράψετε μια ιστορία που βιώσατε μέσα σ’ αυτή την «καραντίνα», ποια θα ήταν αυτή;
Είναι μια ιστορία για την οποία πρόκειται να μιλήσω εκτενέστερα σε κάποια άλλη στιγμή... Πρόκειται για τη βοήθεια και την ζωντανή παρέμβαση του Αγίου Εφραίμ σε μία πολύ δύσκολη στιγμή μου, η οποία όπως φάνηκε, ήταν άμεση και καθοριστική για τη ζωή μου, κάνοντάς με να πιστέψω κι εγώ ακόμη περισσότερο στα θαύματα και στην πανταχού παρουσία του. Αναμφίβολα, η αληθινή πίστη μπορεί να αποτελέσει σε κάθε δύσκολη στιγμή μας, το μεγαλύτερο όπλο και όταν βρεθούμε αντιμέτωποι με μια τέτοια στιγμή, αντί να αμφισβητούμε τον Θεό και τους Αγίους, αν προσευχηθούμε με όλη τη δύναμη της ψυχής μας, θα βιώσουμε σίγουρα και εμείς τη θεϊκή υπερδύναμη και το δικό μας θαύμα.
Ποιο θα ήταν το μήνυμα που θα στέλνατε σ’ όλους εκείνους που οι συνθήκες τους απαγορεύουν να κάνουν πράξη τα «θέλω» τους;
Θα τους έλεγα πώς η ανθρωπότητα έχει βιώσει και πολύ χειρότερες καταστάσεις και κατάφερε να επιβιώσει, διατηρώντας και τον τρόπο ζωής και τα ''θέλω'' της. Υπάρχει σίγουρα ένας αόρατος εχθρός, έχουνε όμως ψυχικές άμυνες και ανθεκτικότητα να το διαχειριστούνε. Και αντί να βυθιστούν στο αδιέξοδο, ξεχνώντας τα όνειρα και τους στόχους τους, σωστό είναι να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα, ενεργοποιώντας το ένστικτο αυτοσυντήρησης και αναζητώντας μηχανισμούς που θα τους βοηθήσουν να έχουν, χωρίς πανικό, μια –όσο γίνεται- πιο ευχάριστη καθημερινότητα... Να ενημερώνονται έτσι ώστε να παραμείνουν υγιείς, προστατεύοντας και τους γύρω τους και το βασικότερο, μέσα στη νέα ρουτίνα που θα σχεδιάσουν, να παραμείνουν συνδεδεμένοι με τα ''θέλω'' τους... Γιατί και αυτό θα περάσει.
Αν σας ζητούσαμε να βάζατε έναν τίτλο στη χρονιά που έφυγε, ποιος θα ήταν αυτός;
''Ελευθερία σε αναμονή'' ή ''Έρωτας σε αναμονή''. Επειδή όμως και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν τη ζωή, συνοψίζοντάς τα, θα έβαζα ''Ζωή σε αναμονή''.
Οι τέχνες και τα γράμματα, έπεσαν «θύμα» αυτής της καραντίνας ή πιστεύετε πως μέσα από αυτή θα βγουν πιο δυνατές;
Γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά πως η πανδημία έχει αφήσει από τις πρώτες κιόλας στιγμές, τα βαθύτερα σημάδια της και στις τέχνες και στα γράμματα και η επίδρασή της θα είναι, από οικονομικής πλευράς, σίγουρα μακροχρόνια... Ο άνθρωπος, όμως, σε όλες τις δύσκολες συγκυρίες κατέφευγε κυρίως στην τέχνη, αναπτύσσοντάς τη. Και επειδή χωρίς τέχνες και γράμματα δεν υπάρχει πολιτισμός και χωρίς πολιτισμό δεν υπάρχει τίποτα, θέλω να πιστεύω ότι βγαίνοντας η Ευρώπη από την πανδημία, άνθρωποι από όλο τον κόσμο που ασχολούνται με τις τέχνες και τα γράμματα και που εν μέσω καραντίνας συνεχίζουν ασταμάτητα να δημιουργούν, ενώνοντας τα χέρια και τις δυνάμεις τους σε μια σπάνια ανθρώπινη αλυσίδα, θα βρεθούν στην πρώτη γραμμή με ένα και μοναδικό στόχο... Να βγουν νικητές!
Τι ήταν για εσάς το 1821, τι κοινά θα μπορούσε να είχε με το 2021 και πως φαντάζεστε την επόμενη μέρα;
Το νόημα του 1821 είναι διαρκές σαν μια στιγμή ρήξης και ταυτόχρονα μία στιγμή ιδρυτική... Μέσα από ένα γεγονός ελευθερίας, πατριωτισμού και ενότητας, αξίες που δεν ξεχνιούνται ποτέ, ένα γεγονός για το οποίο πρέπει να νιώθουμε υπερηφάνεια για το παρελθόν μας και αυτοπεποίθηση για το μέλλον μας. Με την ευκαιρία και της επετείου των 200 ετών από την επανάσταση και των 200 χρόνων της ελευθερίας του ελληνικού έθνους, στη δύσκολη συγκυρία που ζούμε, μπορεί η ιστορία ν' αποτελέσει πηγή γνώσης και έμπνευσης. Έχουν βέβαια περάσει και δύο αιώνες από τότε και η επανάσταση μπορεί να μην γίνεται πια με φουστανέλες, υπάρχει ωστόσο η συνείδηση της ενότητας που για το ελληνικό έθνος είναι έντονη, ώστε να ζήσουμε και να ευημερήσουμε κι εμείς με ελευθερία και ειρήνη σε μία κοινή πατρίδα. Όσον αφορά την επόμενη μέρα, με τον καιρό να περνάει και την επιστροφή στην καθημερινότητά μας να αργεί, ενώ τα πεδία της ελευθερίας μας στενεύουν ολοένα και περισσότερο, έχω δυστυχώς συχνά και την αίσθηση, ότι οι τεράστιες αλλαγές που παρουσιάστηκαν στις ζωές μας, ήρθαν για να μείνουν για πάντα.
Παύλος Ανδριάς byaylogyrosnews