Εμείς διαβάζουμε, γράφουμε την κριτική μας, αλλά και ρωτάμε τον δημιουργό για να μας αποκαλύψει τις κρυφές πτυχές του έργου του…
ΚΡΙΤΙΚΗ: Αν ακούγοντας κάποιον να κάνει λόγο για «αστυνομικό μυθιστόρημα» ή «αστυνομική λογοτεχνία», πλανάται στο μυαλό σας ακόμα το «κλασικό» εκείνο ερώτημα: υπάρχει τέλειο έγκλημα, ο Χρήστος Μαρκογιαννάκης, μέσα από αυτό του το βιβλίο έρχεται να μας λύσει αυτή την απορία.
Τίποτα δεν είναι τυχαίο μέσα στις σελίδες αυτού του βιβλίου, τίποτα δεν μαρτυρά ποιος κρύβεται πίσω από αυτή τη «μυστήρια» και παράλληλα καθηλωτική ιστορία.
Ο συγγραφέας, κάνοντας άριστη χρήση της ελληνικής γλώσσας και τοποθετώντας «αριστοτεχνικά» τους ήρωές του μέσα στο πλαίσιο δράσης, καταφέρνει να μας μαγνητίσει την περιέργεια και με αγωνία μας καλεί ν’ ακολουθήσουμε βήμα-βήμα τις κινήσεις του αστυνόμου Χριστόφορου Μάρκου.
Ένα κείμενο σωστά δομημένο, με «οπτικές» περιγραφές και με την ανάσα του φόβου να καίει τη σκιά μας, καταφέρνει να μας μεταφέρει στο χώρο του εγκλήματος, με την αγωνία να μην ξεφύγουμε λεπτό από την περιγραφή και χάσουμε εκείνη τη στιγμή που όλα αποκαλύπτονται.
Ναι, είναι από εκείνα τα βιβλία που ποτέ δεν θα ξεχάσεις, γιατί απλά ο συγγραφέας έχει το χάρισμα να σου μεταδώσει το αίσθημα της ευθύνης και να σου αφαιρέσει την ίδια στιγμή την «πιθανή» φευγαλέα ανάγνωση. Γίνεσαι «μάρτυρας» της ιστορίας, αναζητώντας μέσα στους διαδρόμους του μυαλού σου την απάντηση του μυστηρίου, αλλά αδυνατώντας να συλλάβεις τη σκέψη του συγγραφέα, οπισθοχωρείς και υποκλίνεσαι στο ταλέντο του, μιας και όλα περνούν από το μυαλό του, ελέγχοντας ακόμα και την τοποθέτηση των γραμμάτων πάνω στο λευκό χαρτί.
Όλα και όλοι συνθέτουν ένα «σκοτεινό τοπίο» με την αγωνία, το τονίζω, να είναι ο πυρήνας των πάντων και όσο η ιστορία εξελίσσεται και ένας κόμπος σφίγγει το στομάχι μας, η επόμενη στιγμή έρχεται να δώσει τις απαντήσεις που αναζητούμε… παρακαλώντας «άτυπα», να καθυστερήσουν λίγο ακόμα… για να παραταθεί όσο γίνεται η ανάγνωση.
Κι αν ακόμα συνεχίζετε να αναζητάτε την απάντηση στο ερώτημά σας, η απάντηση θα σας δοθεί… όταν ολοκληρώσετε την ανάγνωση αυτού του μυθιστορήματος.
Αλλά ας ακούσουμε τον ίδιο τι έχει να μας πει, γι’ αυτό του το συγγραφικό δημιούργημα…
Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Ήταν το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα που έγραψα, πριν από μια δεκαετία περίπου. Ο λόγος ήταν απλός – αν και το εγχείρημα αποδείχθηκε δυσκολότερο απ’ ό,τι φανταζόμουν: έχοντας πρόσφατα διαβάσει αστυνομικά που έβγαζαν μάτι με την ανακολουθία της ψυχολογίας των κεντρικών ηρώων, θέλησα να γράψω ένα όπως εγώ, ως δικηγόρος ασχολούμενος με το ποινικό, με σπουδές στην εγκληματολογία και φανατικός αναγνώστης του είδους, θα ήθελα να το διαβάσω. Έτσι προέκυψε και πρωτοκυκλοφόρησε το «Στον 5ο όροφο της Νομικής», που ικανοποίησε κι άλλους αναγνώστες. Αυτό που έχετε στα χέρια σας τώρα είναι η πλέον βελτιωμένη εκδοχή του, βασισμένη στη βραβευμένη γαλλική έκδοση. Ελπίζω να το απολαύσετε.
Πόση γνώση και πόση μελέτη χρειάστηκε για να χτιστεί αυτός ο χαρακτήρας που ακούει στο όνομα αστυνόμος Μάρκου;
Γνώση, μελέτη, πληροφορίες από ειδικούς, τις οποίες δεν κατέχω, αλλά και αγάπη για ένα δημιούργημά μου που έχει γίνει πλέον κομμάτι της καθημερινότητάς μου. Κι ενώ ξεκίνησε ως alter ego μου, έχει πια ξεχωριστή προσωπικότητα. Τον αισθάνομαι σαν κάποιον που γνωρίζω καλά, έναν αγαπημένο φίλο που μπορώ να καταλάβω, να ερμηνεύσω, του οποίου τον τρόπο σκέψης και δράσης μπορώ να επικοινωνήσω. Όχι πάντα όμως... Δεν σας κρύβω πως κάποιες φορές με... εκπλήσσει, αφού λαμβάνει πρωτοβουλίες που εγώ ως συγγραφέας του δεν είχα σκεφτεί.
Ένα περίπλοκο σκηνικό, ένας λαβύρινθος η ζωή της Οχιάς και παντού υποψήφιοι δολοφόνοι! Πώς το διαχειριστήκατε όλο αυτό το κουβάρι μυστηρίου;
Μου αρέσουν οι λαβύρινθοι, ίσως επειδή κατάγομαι από την Κρήτη, όχι μακριά από το παλάτι της Κνωσού! (Γέλια) Όλων μας η ζωή είναι ένα σύνολο διαδρόμων, διαδρομών, αδιεξόδων, αναστροφών, που κάπου οδηγεί. Στην περίπτωση της Οχιάς οδήγησε σ’ έναν βίαιο θάνατο. Κι ενώ ο Μάρκου ψάχνει τις αιτίες της δολοφονίας της στον λαβύρινθο αυτό, στο ότι είχε βάλει σκοπό ζωής να μην είναι αρεστή σε κανέναν, σύντομα θα διαπιστώσει, μαζί με τον αναγνώστη, πως καμιά φορά ακόμα και οι πλέον αγαπητοί άνθρωποι κρύβουν θανατηφόρα μυστικά. Όπως η Λούσι Ντέιβις, π.χ., στο περσινό μου «Μυθιστόρημα με κλειδί», που ενώ όλοι τη λάτρευαν, αυτό δεν τη γλίτωσε από τον θάνατο.
Είναι τελικά οι επιλογές μας αυτές που καθορίζουν την πορεία της ζωής μέσα στις σελίδες ενός βιβλίου και κατ’ επέκταση στην καθημερινότητά μας;
Οι επιλογές μας καθορίζουν τη ζωή μας εντός κι εκτός σελίδων. Απ’ τις πιο μικρές και καθημερινές, έως τις πιο μεγάλες και μάλλον πιο δύσκολες. Κάποιος ίσως αντιτάξει πως είναι η μοίρα που μας ορίζει και ό,τι κι αν κάνουμε δεν αλλάζει. Διαφωνώ. Το πεπρωμένο μας είναι οι επιλογές μας. Και ποτέ δεν είναι αργά να κάνουμε αναστροφή και να ξαναξεκινήσουμε, κάνοντας, έστω και στα μέσα της διαδρομής, νέα, διαφορετική επιλογή.
Ποιος χαρακτήρας σάς δυσκόλεψε περισσότερο και για τον οποίο αναγκαστήκατε να πάτε μπρος-πίσω την ιστορία;
Πριν ξεκινήσω να γράφω οι χαρακτήρες υπάρχουν ήδη λίγο πολύ στο μυαλό μου. Αυτό φυσικά προϋποθέτει προετοιμασία. Σαν παλιοί γνώριμοι, λοιπόν, ξεδιπλώνουν τη ζωή τους στις λέξεις μου, συνήθως με τρέχουσα ροή. Δεν με δυσκόλεψε κάποιος ιδιαίτερα. Υπάρχει ωστόσο ένα πρόσωπο που απαιτούσε περισσότερη προσοχή, πιο λεπτό χειρισμό για να αποφύγω την καρικατουροποίηση, για να παραμείνει πιστευτός μες στην ακρότητα, την ανισορροπία, την αφέλεια και την ψύχωσή του. Δεν θα σας πω ποιος/ποια για να μην κάνω spoiler όμως!
Πιστεύετε πως υπάρχει τελικά αυτό που λέμε «το τέλειο έγκλημα»;
Όλο το βιβλίο περιστρέφεται γύρω απ’ αυτή ακριβώς την ερώτηση. Τις θεωρητικές απαντήσεις θα τις διαβάσετε απ’ τα χείλη των καθηγητών-πρωταγωνιστών (η πλοκή εξελίσσεται στον Τομέα Εγκληματολογίας, τον οποίο κάποιος μετέτρεψε από ιερό θεωρητικής ενασχόλησης με το εγκληματικό φαινόμενο σε σκηνικό διπλής δολοφονίας). Τη δική σας απάντηση θα τη διαμορφώσετε στο τέλος, όταν έχετε όλα τα στοιχεία, με το τέλος της έρευνας, την αλήθεια, την απονομή (ή μη) δικαιοσύνης. Κατά κάποιο τρόπο εσείς οι ίδιοι, οι αναγνώστριες και οι αναγνώστες, είστε οι ένορκοι που θα απαντήσουν σε αυτό το ερώτημά σας. Όσο για μένα, ως εγκληματολόγος λέω πάντα πως τα τέλεια εγκλήματα είναι όσα ανήκουν στον λεγόμενο σκοτεινό αριθμό της εγκληματικότητας. Όσα δηλαδή δεν ξέρουμε ότι έχουν διαπραχθεί. Δεν έχουμε, λοιπόν, έγκλημα, δεν έχουμε έρευνα, κι ο δράστης παραμένει κρυφός, ελεύθερος κι άσπιλος.
Τι θα λέγατε σ’ έναν αναγνώστη ώστε να τον προτρέψετε να διαβάσει αυτό το βιβλίο σας;
Αν σας αρέσουν τα whodunit αστυνομικά μυθιστορήματα, αν σας ενδιαφέρει η εγκληματολογία, αν αγαπάτε την Άγκαθα Κρίστι, τον Ζορζ Σιμενόν, τη Φίλις Ντόροθι Τζέιμς (όπως κι εγώ!), αν εκτιμάτε τη νουάρ ατμόσφαιρα και την ψυχολογία του εγκλήματος, το «Στον 5ο όροφο της Νομικής» μάλλον θα σας ικανοποιήσει. Το ελπίζω, τουλάχιστον!
Παύλος Ανδριάς, για τον aylogyrosnews