Εμείς διαβάζουμε, γράφουμε την κριτική μας, αλλά και ρωτάμε την «δημιουργό», για να μας αποκαλύψει τις κρυφές πτυχές του έργου της…
ΚΡΙΤΙΚΗ: Ολοκληρώνοντας την ανάγνωση αυτού του βιβλίου, το πρώτο πράγμα που καλείται να κάνει ο αναγνώστης, είναι να υποκλιθεί στο συγγραφικό ταλέντο της συγγραφέως και να αισθανθεί τυχερός που ανάγνωσε αυτό το βιβλίο.
Και αν αναρωτιέστε γιατί το λέω αυτό, αρκεί να διαβάζετε μερικές του σελίδες και θα καταλάβετε, το πόση δύναμη κρύβουν μέσα τους αυτές οι σελίδες, το πόσο η πλοκή και η δράση του θα σας μεταφέρει σε κόσμους αισθημάτων, που εύκολα δεν τους συναντάς.
Δεν χρειάζεται περιγραφή της ιστορίας για να περιγράψεις τα όσα κρύβει μέσα του, δεν χρειάζονται αναλύσεις για να αιτιολογήσεις τη συμπεριφορά των ηρώων, γιατί όλοι τους είναι «προστατευμένοι» με στοιχεία ρεαλισμού, και επιτρέψτε μου να πω, πολύ μπροστά για την εποχή τους.
Αυτό δηλώνει άλλωστε και το «ταξίδι» της ηρωίδας, μιας δυναμικής και χειραφετημένης γυναίκας, κάνοντας την διαδρομή Βέροια – Θεσσαλονίκη – Παρίσι – Βηρυτό – Χαλέπι – Κωνσταντινούπολη, με συνοδούς της τις χρόνιες φιλίες, τους έρωτες, τις απώλειες, τα πάθη και τα λάθη.
Τίποτα δεν δηλώνει υπερβολή, τίποτα μες το βιβλίο δεν μαρτυρά τη κρύβει η επόμενη σελίδα και πραγματικά από είναι που σε μαγεύει στη γραφή της Δήμητρας Παπαναστασοπούλου.
Αλλά ας ακούσουμε την ίδια τι έχει να μας πει, γι’ αυτό του το συγγραφικό δημιούργημα…
Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Η αληθινή ιστορία της κεντρικής ηρωίδας, την οποία γνώριζα και θαύμαζα. Η ιστορία της με όλο το εξωτικό της περιβάλλον (Μέση Ανατολή ως επί το πλείστον) μού κίνησε επίσης το ενδιαφέρον, όσο βαθιά κι αν έπρεπε να σκάψω για να το καταλάβω και να το μεταφέρω στο μυθιστόρημα.
Πόσο «μαγικό» είναι το πάντρεμα της μυθοπλασίας μ’ εκείνο των ιστορικών γεγονότων;
Για μένα κλείνει όλη τη μαγεία της οικουμένης μέσα του. Με τραβά όπως ένας τεράστιος μαγνήτης, με ωθεί να ανακαλύπτω τα μυστικά της κάθε ιστορίας και μετά, συμβαίνει το θαύμα: η φαντασία μου δημιουργεί νέες ιστορίες, ιστορίες που θα μπορούσαν να συμβούν στον οποιονδήποτε ζούσε σ’ εκείνο το περιβάλλον. Είναι μια ευλογία.
Ο έρωτας κινεί τα πάντα ή όλα κινούνται γύρω από αυτόν;
Ο έρωτας είναι η κινητήρια δύναμη του ανθρώπου, το συναίσθημα που προκαλεί την συνύπαρξή μας με τον άλλον, που μας κάνει καλύτερους όσο μας κατακλύζει. Επομένως, όταν τον γνωρίζουμε, μπορούμε να πούμε ότι όλα κινούνται γύρω από αυτόν. Ωστόσο, επειδή η ζωή συνεχίζεται και χωρίς τον έρωτα, με ό,τι και να συνεπάγεται αυτό, δεν είναι αυτός που κινεί τα πάντα, όχι για όλους.
Η ηρωίδα του βιβλίου σας ακροβατεί ανάμεσα στο συναίσθημα και την αλήθεια. Θέλει δύναμη και πίστη, για να καταφέρει να «επιβιώσει» και να κάνει το επόμενο βήμα;
Η ηρωίδα μου αντιμετωπίζει μια τεράστια απώλεια, αυτή του μεγάλου της έρωτα, και αυτό την καταρρακώνει, την ρίχνει σε βαθιά κατάθλιψη. Δεν έχει διάθεση να συνεχίσει να ζει, αφήνεται σ’ έναν αργό θάνατο. Η εσωτερική της δύναμη βρίσκεται σε λήθαργο. Για να βρεθεί στη θέση να κάνει το επόμενο βήμα, να βρει ξανά ενδιαφέρον για τη ζωή, θα χρειαστεί να εισπράξει αγάπη, όχι έρωτα. Η δύναμη της πραγματικής αγάπης θα καταφέρει το ακατόρθωτο.
Είναι στιγμές που κατά την ανάγνωση του βιβλίου αισθάνεσαι να σου κόβεται η ανάσα από την αγωνία… και την ίδια στιγμή να νιώθεις τη λύτρωση να σε κυριεύει! Τι μαγική σύνθεση είναι αυτή;
Νομίζω ότι είναι το μυστικό της συνέχειας της ζωής. Δίπλα στον θάνατο υπάρχει η νέα ζωή, δίπλα στη δυστυχία η ευτυχία, δίπλα στην απώλεια ένα νέο, συναρπαστικό απόκτημα.
Είναι δύσκολη πιστεύετε η συμφιλίωση δύο λαών;
Η απάντηση απαιτεί μεγάλη ανάλυση, αλλά θα προσπαθήσω να είμαι σύντομη. Εξαρτάται από τους λαούς, το είδος των δεσμών και το είδος των διαφορών/αντιθέσεών τους. Η ιστορία μας έχει δείξει ότι οι κοινωνίες επιζητούν την επαναφορά στην ειρήνη, στη συμφιλίωση, στην συνύπαρξη. Αρκετές φορές το επιτυγχάνουν, όσο κι αν στο βάθος παραμένει μια πίκρα (βλέπε Γάλλους-Άγγλους- Γερμανούς-Ιταλούς). Δυστυχώς, όμως, υπάρχουν και οι περιπτώσεις που έχει αποδειχθεί τρομερά δύσκολο (βλέπε Εβραίους- Άραβες).
Τι θα λέγατε σ’ έναν αναγνώστη ώστε να τον προτρέψετε να διαβάσει αυτό σας το βιβλίο;
Θα μιλούσα για όσα τράβηξαν εμένα: την ενδιαφέρουσα ιστορία μιας γυναίκας μπροστά από την εποχή της, τη σύντομη γνώση του αραβικού κόσμου του Λεβάντε, το απαίσιο πρόσωπο ενός εμφυλίου που διήρκησε δεκαπέντε χρόνια (προς αποφυγήν, φυσικά), τη δύναμη του ανθρώπου να δημιουργεί και να καταστρέφει.
Παύλος Ανδριάς, για τον aylogyrosnews
