Εμείς διαβάζουμε, γράφουμε την κριτική μας, αλλά και ρωτάμε τον «δημιουργό», για να μας αποκαλύψει τις κρυφές πτυχές του έργου του…
ΚΡΙΤΙΚΗ: Ως ένας πλούτος ψυχικής γαλήνης, ως ένας σύμβουλος καθημερινής επικοινωνίας με τον κόσμο γύρω μας, θα μπορούσε να θεωρηθεί αυτό το πόνημα του Αλέξανδρου Λυσιμάχου, καθώς κάθε σελίδα του ρίχνει φως στα «σκοτάδια» των ψυχών εκείνων που αναζητούν τη «λύτρωση».
Αν και εύκολα κάποιος θα μπορούσε να χαρακτηρίσει το συγκεκριμένο βιβλίο ως ημερολόγιο, ο συγγραφέας μας με την ωραία γραφή και την αμεσότητα του λόγου που χρησιμοποιεί… καταφέρνει να μας το προσφέρει ως ένα σύγγραμμα «γιατρικό» για κάθε «πληγή».
Άλλοτε με χιούμορ και γεγονότα που σου επιτρέπουν να δημιουργήσεις εικόνες ψυχικής ευφορίας και άλλοτε με καταστάσεις που μας ξυπνούν από τον λήθαργο του «ωχαδερφισμού», μας διδάσκει το πόσο σημαντικό είναι να παραμείνουμε άνθρωποι, χρήσιμοι για τους εαυτούς μας, αλλά και για την κοινωνία στην οποία ζούμε.
Δεν υπάρχουν δικαιολογίες, δεν χωρούν μεγάλα λόγια, όταν η αλήθεια μέσα από γεγονότα και καταστάσεις μαρτυρούν το μεγαλείο της ψυχής και το πάθος των ανθρώπων για ζωή.
Είμαι σίγουρος πως ως αναγνώστες θα νιώσετε τα όσα η πένα του συγγραφέα θέλει να σας πει, με το άλλο πρόσωπο της Ιατρικής, εκείνο της ανθρώπινης υπόστασης, να έχει τον πρώτο λόγο, σ’ αυτό σας το ταξίδι…
Αλλά ας ακούσουμε τον ίδιο τι έχει να μας πει, γι’ αυτό το συγγραφικό του δημιούργημα, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ἀνάλεκτο…
Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να γράψετε αυτό το βιβλίο; Ήταν μια υπόσχεση;
Σίγουρα ήταν μία υπόσχεση αλλά και μία υποχρέωση. Η υπόσχεση κατά βάση προς την κόρη μου, αλλά και προς τον εαυτό μου. Η υπόσχεση προς τον εαυτό μου είχε το στοιχείο της υποχρέωσης προς εκείνους –που δυστυχώς είναι λίγοι μέσα στο σύνολο– προς εκείνους τους λίγους που θέλουν να ξέρουν και σ’ εκείνους που πρέπει να ξέρουν τι γίνεται μέσα στα ελληνικά νοσοκομεία, με την ελπίδα ότι κάποτε αυτά θα λειτουργούν καλύτερα. Με άλλα λόγια, ο γιατρός πρώτης γραμμής «Αλ. Φιλίππου», μέσα απ’ το ημερολόγιό του προσπαθεί να περιγράψει τους διάφορους τύπους του νεοέλληνα, είτε πρόκειται για ασθενή, είτε για συνοδό του ασθενή, είτε για τον γιατρό, είτε για εκείνους που καθορίζουν τη λειτουργία του ελληνικού νοσοκομείου μέσα από θέσεις ευθύνης, ή δυστυχώς μέσα από πονηρές θέσεις εκμετάλλευσης.
Θυμάστε ποιο συναίσθημα σας πλημμύρισε, όταν ξεκινήσατε να γράφετε τις πρώτες αράδες;
Κοιτάξτε, φανταστείτε κάποιον που για δικούς του λόγους έκανε κάποτε ένα τάμα (ας πούμε στη Μεγαλόχαρη της Τήνου): να πάει γονατιστός από το λιμάνι μέχρι την εικόνα Της. Δύσκολο το εγχείρημα γι’ αυτό και συνεχώς το ανέβαλε. Κάποτε όμως ήρθε εκείνη η ώρα που είπε: «τέλος· αύριο παίρνω το καράβι, άλλη αναβολή δεν πρέπει να υπάρξει. Δεν με παίρνει ο χρόνος…» Ε, λοιπόν, κάπως έτσι αισθάνθηκα. Μόλις είχα μπει στο καράβι για την εκπλήρωση του τάματος και ήμουν στην «κουπαστή» μ’ ένα τετράδιο κι ένα μολύβι στο χέρι και με τη σκέψη: θα φτάσουμε; Πώς θα φτάσουμε; Κι όταν φτάσουμε; Αχ, μήπως ξέχασα τις επιγονατίδες μου; Κι άντε να ψάχνω μέσα στο σακίδιο και να μην τις βρίσκω…
Πιστεύετε, θα μπορούσε μια πραγματική ιστορία να «γίνει» μυθιστόρημα ή όλα τελικά στη ζωή μπορούν να συμβούν;
Μια πραγματική ιστορία μπορεί να ειπωθεί σχετικά σύντομα και με λίγα λόγια. Όμως ο μέσος σημερινός άνθρωπος «που όλα τα έχει και όλα του λείπουν» και με το καθημερινό άγχος να τον ισοπεδώνει, νιώθει την ανάγκη να ξεφεύγει από την πραγματικότητα που τον λιώνει ψυχολογικά σε σημείο τέτοιο που καταλήγει σε παθολογικές ψυχοσωματικές καταστάσεις. Η σύντομη, λοιπόν, πραγματική ιστορία καταλήγει να γίνεται σήριαλ που καλύπτει και τις δύο πλευρές, αυτήν του παραγωγού και εκείνη του καταναλωτή. Έτσι λοιπόν, η πραγματική ιστορία, με την προσθήκη στοιχείων μυθοπλασίας, γίνεται μικρό ή μεγάλο μυθιστόρημα ή και τηλεοπτικό σήριαλ. Εκεί οι αναγνώστες (ή τηλεθεατές) ικανοποιούμε το μικρό παιδί που κρύβουμε όλοι μέσα μας. Τώρα, αν όλα τελικά στη ζωή μπορούν να συμβούν, δεν έχω σαφή άποψη. Απ’ την άλλη, τι περικλείει η λέξη «όλα»; Τι είναι το όλον; Πόσο καθορίζεται και από ποιους;
Πόση δύναμη και πόσες «αντοχές» έχει κρυμμένες μέσα του ένας γιατρός, αλλά και το νοσηλευτικό προσωπικό;
Θα μιλήσω μόνο για τον γιατρό, ο οποίος ζει και εργάζεται μέσα στο νοσοκομείο, εκεί που πολλές φορές, μα πάρα πολλές φορές, παίζεται το παιχνίδι της ζωής και του θανάτου. Τα νοσοκομεία δεν είναι όλα ίδια. Υπάρχουν τα μεγάλα νοσοκομεία, όπου συνήθως υπάρχει επαρκής κάλυψη στο ιατρικό προσωπικό και τα νοσοκομεία της περιφέρειας που πολλές φορές το ιατρικό προσωπικό δεν επαρκεί για την εφημεριακή τους κάλυψη. Υπάρχει διαφορά ανάμεσα και στις ιατρικές ειδικότητες. Ο ειδικός παθολόγος, ο καρδιολόγος, ο γενικός χειρουργός, ο αναισθησιολόγος είναι γιατροί που πρέπει να έχουν γερές αντοχές, γρήγορη και σωστή αντίληψη, ορθή λήψη αποφάσεων, ακόμα και τόλμη πολλές φορές, ιδιαίτερα αν είναι μόνοι, κουρασμένοι κι αβοήθητοι σε ένα απομακρυσμένο νοσοκομείο της ελληνικής περιφέρειας. Όμως για να λειτουργήσει όπως πρέπει ο γιατρός, έχει ανάγκη τον νοσηλευτή, τη νοσηλεύτρια. Πολύ σημαντικός ο ρόλος τους. Η καλή νοσηλεύτρια είναι το «δεξί χέρι» του γιατρού.
Είναι τα «μερόνυχτα εφημερίας» κομμάτι της ζωής ή μήπως τελικά είναι η ίδια μας η ζωή;
Νομίζω ότι τα «Μερόνυχτα Εφημερίας» θα μπορούσαν να έχουν σαν δεύτερο τον τίτλο «Μερόνυχτα Ζωής»…
Ποιο μήνυμα θα στέλνατε στους αναγνώστες, για να διαβάσουν αυτό σας το πόνημα;
Θα έλεγα στους πιθανούς αναγνώστες: διαβάστε το για να συνειδητοποιήσετε ότι μέρα που περνάει, δεν ξαναπερνάει· δείτε την κάθε μέρα σαν δώρο, επειδή την ίδια ώρα κάποιοι άνθρωποι παλεύουν με νύχια και με δόντια να κρατηθούν στη ζωή, εξαντλημένοι σ’ ένα νοσοκομειακό κρεβάτι. Μετά, αφού αντιληφθείτε την αξία του δώρου της μέρας σας, κάντε κάτι χρήσιμο και δημιουργικό. Για παράδειγμα διαβάστε ένα καλό βιβλίο, μειώνοντας τον χρόνο που ξοδεύετε στην τηλεόραση και στο διαδίκτυο. Πείτε έναν καλό λόγο στον συνάνθρωπό σας και μην ξεχνάτε να θυμάστε με ευγνωμοσύνη κάποιον που κάποτε σας βοήθησε. Αυτός ο κάποιος μπορεί να ήταν ένας γιατρός… Πιστεύω πως τα «Μερόνυχτα Εφημερίας» σε κάποιους αναγνώστες θα προσφέρουν ελαφρό ή πικρό γέλιο, σε άλλους γνώση, σε άλλους προβληματισμό, σε άλλους αμφιβολία για διάφορες πλευρές της ζωής. Εύχομαι κι ελπίζω οι περισσότεροι να πουν στο τέλος της ανάγνωσης: ήταν πραγματικά ένα καλό και χρήσιμο βιβλίο…
Για τον aylogyros news και τον Παύλο Ανδριά
