Κουβέντα στην «αυλή» με τον συγγραφέα Σπυρίδων Μαυρομμάτη, με αφορμή την έκδοση του βιβλίο του «Δείγμα γραφής», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Όστρια
Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Το βιβλίο αυτό προέκυψε από την πρόθεσή μου να εκφράσω τον εαυτό μου και παράλληλα να μάθω να γράφω σωστά. Αφενός από μικρός έβρισκα τρόπο να εκφράζομαι μέσα από τη ζωγραφική, αλλά κατά τα χρόνια των σπουδών μου η ανάγκη να μάθω πολυτονικό και να χρησιμοποιώ συντακτικές δομές στη καθαρεύουσα όσο και στη δημοτική εντεινόταν σιγά-σιγά καθώς προχωρούσα.
Θυμάστε αν υπήρξε στη σκέψη σας ως παιδί, η ιδέα ν’ ασχοληθείτε με τη συγγραφή;
Όπως όλα τα παιδιά του κόσμου, ή τουλάχιστον όσα διαθέτουν ζωηρή φαντασία, υπήρχαν στιγμές που μου άρεσε να απομονώνομαι από τον περίγυρο και να φτιάχνω κόσμους με ήρωες και κακούς δαίμονες τόσο σε ένα κομμάτι χαρτί ζωγραφίζοντας όσο και φτιάχνοντας διάφορα ανθρωπάκια από τα υλικά της δουλειάς του πατέρα μου στις οικοδομές.
Ποιο «στοιχείο», είναι αυτό που κατά τη γνώμη σας θα έλξει τον αναγνώστη ώστε να διαβάσει αυτό σας το πόνημα;
Κάθε συγγραφέας μέσα από τα πρόσωπα και τις ιστορίες που πλάθει δημιουργεί ουσιαστικά συμβολισμούς της δικής του πεποίθησης για τη ζωή. Αυτό, όμως, που θεωρώ πως κάνει ιδιαίτερο το έργο μου είναι η αυτοαναφορική διακειμενικότητά του ως προς την ποικιλία του λογοτεχνικού είδους. Αυτό συμβαίνει διότι όσα γράφονται αποτυπώνονται σε διαφορετικά λογοτεχνικά μέσα, αλλά πηγάζουν από τον ίδιο γράφοντα. Έτσι, ο αναγνώστης μπορεί να αποσυμβολίσει την πεποίθηση μου μέσα από διαφορετικά λογοτεχνικά πρίσματα.
Είναι εύκολο να μας εκθέσετε τα συναισθήματα που νιώσατε τελειώνοντας αυτό σας το έργο;
Δεν έχω συνδέσει την προσπάθειά μου με εμπορικές προσδοκίες, και αυτό μου επιτρέπει να γράφω ανόθευτα, χωρίς πίεση. Νιώθω πως προσπαθώ πάντα να γράφω κάτι που, αν το διάβαζα ως αναγνώστης, θα με εξέφραζε και θα το προσυπέγραφα. Ωστόσο, όπως όλοι μας, έτσι και εγώ εξελίσσομαι συνεχώς. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως νιώθω ότι κάθε έργο μου, όταν ολοκληρώνεται, αποτυπώνει μόνο μια στιγμή αυτής της εξέλιξης. Είναι τόσο κοντά και ταυτόχρονα τόσο μακριά από εμένα. Αυτό μου δημιουργεί γλυκόπικρα συναισθήματα.
Η αισιοδοξία, υπάρχει στο λεξικό της ζωής σας και κατά πόσο την διοχετεύετε μέσα στο γραπτό σας λόγο;
Νομίζω ότι δεν είμαι, ας το πω, καφκικός. Θέλω να πω ότι σαφώς αναγνωρίζω πως εκεί έξω υπάρχει ένας κόσμος που χαϊδεύει την καμπούρα του και φορτώνει βάρη στις πλάτες άλλων για να τη διατηρήσει σώα και αβλαβή, με αποτέλεσμα πολλές φορές όχι μόνο να σε κάνει να αλλάζεις χαρακτήρα, αλλά και να σε αποδιοργανώνει, να σε ξεκουρδίζει, να σε κάνει να νιώθεις ναυτία από τη σύγχυση. Ωστόσο, διαβάζοντας τη «Μεταμόρφωση», βρήκα πολλές φορές τον εαυτό μου να λέει στον Γκρέγκορ Σάμσα: «Κι ας είσαι έντομο, τα έντομα έχουν φτερά — χρησιμοποίησέ τα, βγες από το παράθυρο, πέτα και σκέψου σε τι θέλεις να μεταμορφωθείς!». Το γεγονός ότι ο Κάφκα αποφασίζει να επικεντρωθεί στην ανημπόρια του, συχνά με εκνευρίζει. Όπωςλέγεταικαιστηνταινία Shawshank Redemption: "Get busy living or get busy dying". Στο δικό μου νανοδιήγημα ο πρωταγωνιστής, ο Φαμελεόν, θα αφήσει το ρόλο του ως πρωτοσπαθάριος και θα μείνει μακριά από τα εγκόσμια, δίπλα στην αγαπημένη του Αννάγια.
Τι περιλαμβάνει η καθημερινότητά σας;
Παρά τις ανατροπές που μπορεί να φέρει η καθημερινότητα, προσπαθώ να αξιοποιώ κάθε μέρα στο έπακρο. Τα πρωινά ξεκινούν με τζόκινγκ στον ποδηλατόδρομο της Καλλιθέας, ενώ στη συνέχεια αφοσιώνομαι στη δουλειά μου ως υπάλληλος τηλεφωνικής εξυπηρέτησης σε ασφαλιστική εταιρεία. Τα απογεύματα είναι η ώρα για το δημιουργικό κομμάτι μου, ενώ τα βράδια και τα Σαββατοκύριακα τα αφιερώνω στη σύντροφό μου, την Άννα, που εκτιμώ και αγαπώ.
Σε ποιο στάδιο πιστεύετε ότι βρίσκεται η σχέση του Έλληνας με το βιβλίο;
Δεν μπορώ να μιλήσω αφηρημένα για τη σχέση του Έλληνα με το βιβλίο, καθώς δεν είμαι εταιρεία δημοσκοπήσεων. Ωστόσο, μπορώ να διακρίνω τάσεις. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν πολλά βιβλία απλώς για το θεαθήναι, άλλοι που αγαπούν τις ρομαντικές αφηγήσεις, και κάποιοι που είναι ιδιαίτερα επιλεκτικοί στις αναγνώσεις τους, βασιζόμενοι στον χρόνο ή σε συγκεκριμένα κριτήρια. Επίσης, υπάρχουν άνθρωποι που περνούν από διαφορετικές φάσεις στη ζωή τους, οι οποίες επηρεάζουν τη σχέση τους με το διάβασμα. Προσωπικά, προσπαθώ να απολαμβάνω πλήρως τα βιβλία που αγαπώ και να είμαι επιλεκτικός, επιλέγοντας όσα ανταποκρίνονται στην αισθητική και τα ενδιαφέροντά μου. Αν έπρεπε να αναφέρω ορισμένα από τα αγαπημένα μου βιβλία, θα έλεγα το Σιλμαρίλλιον, οι ανθολογίες της οικογένειας Αποστολίδη, Η Μεταμόρφωση του Κάφκα, το Τάδε Έφη Ζαρατούστρα του Νίτσε, Ο Εχθρός του Λαού του Ίψεν και οι Προσωκρατικοί του Diels-Kranz.
Αν σας όριζαν για λίγα λεπτά της ώρας «νομοθέτη», ποιο νόμο θα θέτατε σε εφαρμογή στο χώρο του πολιτισμού;
Το λειτούργημα του νομοθέτη απαιτεί βαθιά κατανόηση της κοινωνίας και των αναγκών της. Απαιτεί ανθρώπους με πυγμή, διάθεση για κοινωνική συναίνεση και, κυρίως, άτομα που έχουν δοκιμαστεί μέσα στον χώρο της πολιτικής. Για κάποιον που έχει εργασθεί ως γραμματέας, μανάβης, δάσκαλος και ιδιωτικός υπάλληλος, είναι εύκολο να ασκήσει κριτική για ένα λειτούργημα με τόσα πολλά βάρη. Για να ασκείς κριτική θα πρέπει να είσαι στο χώρο. Μια απλή ψήφος δεν σου δίνει ένα τέτοιο δικαίωμα, ίσα-ίσα αποτελεί τρανή απόδειξη για το πόσο περιττός και λίγος πρέπει να αισθάνεσαι με τα πολιτικά πράγματα που άλλοι χειρίζονται. Προσπαθώ, ως επί το πλείστον, να ασκώ πρώτα τίμια κριτική στον εαυτό μου. Ίσως, όμως, θα μπορούσα να σας απαντήσω με το να μοιραστώ μία προσωπική ιστορία από τα φοιτητικά μου χρόνια, ως φοιτητής Πολιτικών Επιστημών. Τότε, συμμετείχα σε μια ερασιτεχνική έκθεση ζωγραφικής με θέμα τον ανθρωπισμό, τον πολιτισμό και την ειρήνη. Μετά από σχετική άδεια, είχα τοποθετήσει μια αφίσα για την έκθεση στο πανεπιστήμιο. Ωστόσο, λίγες ημέρες αργότερα και ενώ ακόμη η έκθεση ήταν προ των πυλών, παρατήρησα ότι μία μεγάλη φοιτητική παράταξη την αφαίρεσε για να τοποθετήσει προεκλογικές αφίσες. Θέλοντας να διαμαρτυρηθώ για αυτή την κίνηση, συντάχθηκα με την αντίπαλη παράταξη, κίνηση που μάλιστα οδήγησε στην εξασφάλιση αρκετών ψήφων, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Σαφέστατα δεν μου αρέσει να είμαι απαισιόδοξος, μίζερος ή κακεντρεχής: αν κάτι γίνεται σωστά, ακόμη και από τον εχθρό μου, θα το παραδεχθώ, αλλά αν όχι θα το πω με παρρησία. Σε κάθε περίπτωση, αυτή η εμπειρία μου δίδαξε ότι η πολιτική συχνά απαιτεί αντιπαραθέσεις, αλλά και το πώς οι πράξεις διαμαρτυρίας μπορούν να επηρεάσουν καταστάσεις ακόμη και σε μικρές κοινότητες.
Παύλος Ανδριάς για τον aylogyros news
